2016 – Năm của những bất ngờ

Những nhân tố mới

“Gây bão” nhất trên truyền thông năm nay có lẽ là sự kiện vị tỷ phú Donald Trump đắc cử Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ. Vốn nổi tiếng với những phát ngôn gây shock, không có bất cứ kinh nghiệm chính trị, ngoại giao hay quốc phòng nào, cả thế giới đã ngỡ ngàng khi tỉ phú Donald Trump bứt phá, lội ngược dòng ngoạn mục. Trước đó, gần như tất cả kết quả các cuộc thăm dò đều cho thấy ông Trump bị đối thủ giàu kinh nghiệm chính trường Hillary Clinton dẫn trước. Ngay sau khi chiến thắng nghiêng về ông Donald Trump, lãnh đạo nhiều quốc gia từ châu á tới châu Âu đã bày tỏ sự bất ngờ và tuyên bố sẽ có những giải pháp nhằm đối phó với những biến động trong thời gian tới.

Người ủng hộ ông Donald Trump vui mừng khi biết tin ông thắng cử.

Trong khi đó, ngày 10/5 tại Philippines, người được mệnh danh là “Donald Trump” phiên bản Philippines vì nhiều bình luận gây sốc đã giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử. Nhiều chuyên gia nhận định chính khách 71 tuổi này có chính sách đối ngoại khó đoán định, là “nhân tố bí ẩn” sẽ tạo ra sự thay đổi nhanh chóng tại Biển Đông.


Trưng cầu dân ý gây thất vọng

Tại Anh, người dân Anh đồng ý Brexit trong cuộc trưng cầu dân ý ngày 24/6 đã khiến cả lục địa già và thế giới chấn động. Anh được cho là bị đẩy vào một con đường bất định bởi ngoài những mất mát về kinh tế, nước này còn bị ảnh hưởng lớn về vị thế chính trị, an ninh và quân sự. Trong khi đó, việc Anh rời khỏi EU là một đòn giáng mạnh đối với liên minh kinh tế - chính trị lớn nhất thế giới hiện nay EU khi tổ chức này mất đi một thành viên chủ chốt. Sự kiện Brexit được đánh giá là cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong lịch sử 59 năm của liên minh EU.

Ánh mắt của một em bé trong đoàn người chờ nhận cứu trợ tại thành phố Mosul, Iraq hôm 21/10/2016.

Trong một câu chuyện khác ở Colombia, hiệp ước hòa bình giữa Chính phủ Colombia với Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) đã bị người dân bác bỏ trong một cuộc trưng cầu dân ý. Bất chấp những nỗ lực của Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos và FARC nhằm chấm dứt xung đột kéo dài gần nửa thế kỷ, hơn một nửa số cử tri Colombia đã không thông qua thỏa thuận này. Kết quả này gây bất ngờ với không chỉ người dân Colombia mà cả cộng đồng quốc tế vì nó đồng nghĩa với việc đẩy tiến trình hòa bình Colombia đến bên bờ vực thẳm.

Hàng loạt lãnh đạo “rời ghế”

Cựu Thủ tướng Anh David Cameron đã tuyên bố từ chức chỉ vài giờ sau khi cuộc trưng cầu dân ý lịch sử ngày 24/6 có kết quả. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ rời Nhà Trắng vào ngày 20/1/2017, kết thúc 2 nhiệm kỳ liên tiếp trước bối cảnh vị Tổng thống kế nhiệm có thể sẽ phá hủy những di sản quan trọng nhất mà ông Obama để lại sau 8 năm lãnh đạo nước Mỹ.

Cựu Thủ tướng Anh David Cameron cùng gia đình của mình rời ngôi nhà số 10 phố Downing trong ngày cuối cùng ông tại nhiệm.

Tại Pháp, ông Francois Hollande trở thành vị Tổng thống đầu tiên không tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai khi tuyên bố không tái tranh cử. Còn tại Italia, Thủ tướng Matteo Renzi đã phải đệ đơn từ chức sau thất bại trong cuộc trưng cầu dân ý hôm 4/12. Với 60% người bỏ phiếu phản đối kế hoạch cải tổ hiến pháp, ông Renzi đã tuyên bố từ nhiệm theo đúng cam kết mà ông đưa ra trước đó. Thủ tướng New Zealand John Key sau 2 nhiệm kỳ cũng tuyên bố từ chức. Trong khi đó, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye đang đứng trước scandal chính trị lớn nhất tại nước này từ trước tới nay. Bà Park còn đề nghị Quốc hội đưa ra lộ trình để bà từ bỏ quyền lực, kể cả là khi bà từ chức Tổng thống.

Những mất mát đau lòng

Trái tim của châu Âu - nước Pháp đúng vào ngày Quốc khánh 14/7 đã xảy ra một cuộc tấn công khủng bố khi một chiếc xe tải màu trắng cố tình lao vào đám đông người đang xem trình diễn bắn pháo hoa ở thành phố Nice, khiến ít nhất 80 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương. Ngày 28/11, một máy bay dân sự chở 77 người, trong đó có các thành viên một câu lạc bộ bóng đá Brazil đã bị đâm vào sườn núi ở miền Trung Colombia làm 71 người thiệt mạng. Trong khi đó, tình trạng vượt biển sang châu Âu của những người tị nạn Syria năm vừa qua vẫn diễn ra thường xuyên với nhiều tai nạn thương tâm.

Một người lính pháo binh Iraq trong cuộc chiến chống lực lượng Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) gần Falluja, Iraq hôm 29/5.

Thời điểm cuối năm, thế giới tiếc thương sự ra đi của một nhà lãnh đạo, một nhân tài kiệt xuất của thế kỷ XX - Fidel Castro. Ông không chỉ là vị lãnh tụ kiệt xuất của người dân Cuba mà còn là một biểu tượng cách mạng, là nguồn cổ vũ tinh thần cho các dân tộc đấu tranh vì độc lập, tự do và tiến bộ xã hội, sự ra đi của ông để lại cho người dân Cuba, Việt Nam và thế giới nói chung niềm tiếc thương vô hạn.

Tình hình thế giới trong năm 2017 dự đoán vẫn còn nhiều thách thức khi những lo ngại về khủng bố gia tăng, một nền kinh tế toàn cầu không mấy tăng trưởng, một Trung Đông tiếp tục hỗn loạn, một châu Âu đang mất phương hướng và cả những căng thẳng âm ỉ ở châu Á. Thách thức về dòng người tị nạn và di cư tiếp tục là vấn đề gây đau đầu giới chức các nước. Trong bối cảnh đó, cả thế giới sẽ dõi theo diễn biến của cuộc bầu cử tại Pháp và tại Đức trong khi tiến trình Brexit chính thức được khởi động, đồng thời chờ đợi xem Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ sẽ làm gì trong nhiệm kỳ của mình.