Bài 98: Khi học sinh được yêu thương, tôn trọng…
>> Xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh:
Bài 97: Siết chặt kỉ cương trong ngành giáo dục
Nhà giáo ưu tú, TS Nguyễn Tùng Lâm – hiện là chủ tịch Hội đồng giáo dục nhà trường, Chủ tịch Hội Tâm lí – Giáo dục học Hà Nội chia sẻ: “Học sinh trường Đinh Tiên Hoàng cũng như nhiều trường dân lập khác, không chọn lọc đầu vào, chúng tôi chỉ nhận được những học sinh có điểm thi vào THPT thấp mà điểm thấp có nghĩa là những học sinh này gần như cả 4 năm học THCS các em chưa học, học qua loa do mỗi em thiếu ý thức, gia đình không quan tâm sâu sát, thầy cô chủ quan, không sâu sát từng học sinh, cốt cho đủ điểm lên lớp… Những học sinh này bị rơi vãi kiến thức cơ bản, lại là những học sinh có cá tính mạnh, thích gì làm nấy, sống không có nền nếp, kỉ luật ở cả gia đình và nhà trường. Khi các em vào đây, chúng tôi đào tạo lại từ đầu. Ngoài ra, 80% học sinh của trường là con em những người lao động nghèo, gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, nên không thể thu học phí cao để chi cho những hoạt động giáo dục chất lượng cao được”.
Dù xuất phát điểm là thấp, nhưng thầy và trò trường THTP Đinh Tiên Hoàng luôn thực hiện nghiêm túc kỉ cương của nhà trường. Nếu học sinh mắc lỗi, giáo viên thường nhắc nhở chứ không lấy kỉ cương là tối hậu thư buộc học sinh phải thay đổi, phải đi vào nề nếp. “Ở các trường quốc lập lấy uy lực đuổi học trò để buộc học sinh phải thay đổi. Còn các trường dân lập như THPT Lương Thế Vinh lấy đầu vào cao vì động cơ của học sinh là đi du học nước ngoài, vào các trường ĐH, nên các em sợ bị đuổi thì ở trường Đinh Tiên Hoàng, học sinh được tôn trọng, được yêu quý. Ngoài ra, trường có cả một chương trình học về kĩ năng sống để các em biết yêu thương là như thế nào, giá trị khoan dung, tôn trọng ra sao, học sinh có những giá trị đó thì trong cuộc sống của các em, việc đánh nhau sẽ giảm đi”. TS Nguyễn Tùng Lâm cho biết.
Các thầy, cô giáo luôn tôn trọng và yêu thương học sinh; cùng với cha mẹ học sinh quan tâm đến việc “dạy con nên người, vào trường được trang bị đủ “5 tự”: Tự học, tự chủ, tự tin, tự trọng và tự chịu trách nhiệm về những việc mình làm. Vì thế, nhà trường tập trung vào dạy kiến thức, kĩ năng cơ bản theo kiểu chắt lọc, chứ không rườm rà… để học sinh thích học, biết cách học, có thói quen học và học hiệu quả.
Cũng theo TS Nguyễn Tùng Lâm: “Mọi người đều nói, học sinh THPT Đinh Tiên Hoàng yếu kém, cá biệt nhưng tôi lại nghĩ rằng đây là học sinh có nhiều cá tính, các em có nhiều điểm mạnh, chỉ có điều các em chưa biết điều chỉnh sự mong muốn, tự chủ của bản thân, điều chỉnh mong muốn cá nhân giữa tập thể xã hội thì nó sẽ lệch lạc”.
Điều mà TS Nguyễn Tùng Lâm luôn đặt lên hàng đầu trong cách giáo dục ở trường này là lấy học sinh là chủ thể: Học sinh được hoạt động sáng tạo biểu hiện nội tâm, sự tôn trọng cá nhân, được đối thoại tự do, được phát triển những điều mới mẻ độc đáo, trình bày những ý tưởng, thái độ mong muốn của bản thân, học sinh được khoan dung…
Bởi vậy, TS Nguyễn Tùng Lâm cho biết, nguyên tắc ứng xử của giáo viên trường THPT Đinh Tiên Hoàng: Chấp nhận những mặt yếu kém của học sinh; khách quan đánh giá; kiên trì phân tích các mặt lợi hại của các hành vi ứng xử và để học sinh tự lựa chọn cách ứng xử phù hợp với chuẩn mực xã hội; giúp học sinh hòa nhập tập thể, cộng đồng; gieo nhu cầu và tổ chức cho học sinh từng bước thực hiện yêu cầu giáo dục. Tạo thói quen hành vi ứng xử hợp chuẩn mực.
“Khi xảy ra một sự việc liên quan tới hành vi của những học sinh có cá tính nổi trội, người thầy không đáp lại bằng phản ứng tức thời, không tạo ra xung đột, phân thắng thua giữa thầy với trò mà cần tạo một “khoảng lặng” cho các em có cơ hội, thời gian bình tĩnh, nhìn nhận, tự đánh giá. Điều quan trọng là chúng ta cần nhận thức đúng về việc người lớn không phải lúc nào cũng đúng. Bởi vậy, người lớn cũng cần kiểm soát, tự nhìn nhận hành vi của mình. Đối với học sinh, khi làm sai cần phải có thói quen chịu trách nhiệm về những điều mình đã làm. Tôi nghĩ có rất nhiều cách phạt tích cực như đề nghị học sinh khắc phục hậu quả do các em gây ra nhưng phải đảm bảo nguyên tắc không sỉ nhục, xúc phạm và xâm phạm thân thể, tinh thần học sinh. Phải làm sao để các em thực hiện hình phạt tự nguyện sau khi nhận ra cái sai của mình”, TS Nguyễn Tùng Lâm chia sẻ.
Nhiều em học sinh bị đuổi từ trường công lập tìm đến trường THPT Đinh Tiên Hoàng, nhiều em chưa ngoan, học lực yếu… cũng tìm đến trường THPT Đinh Tiên Hoàng. Tuy nhiên, sau một thời gian học tập, các em đều trở thành người tốt, có ích, không ít em thành đạt. Được yêu thương, được tôn trọng, các em học sinh đã coi nơi đây là ngôi nhà thứ hai của mình.
(còn nữa)