Cơ hội khởi nghiệp khi Việt Nam trở thành “Thung lũng Silicon ở Đông Nam Á”

Theo đó, thế giới đã công nhận Việt Nam là đất nước có ngành giáo dục mạnh về toán học và khoa học tự nhiên vào năm 2012, khi một số học sinh 15 tuổi lần đầu tiên tham gia vào cuộc thử nghiệm PISA (Chương trình đánh giá sinh viên quốc tế) và giành vị trí thứ 8 trong các ngành khoa học tự nhiên và đứng thứ 17 về toán học. Những kết quả ấn tượng này được lặp lại vào năm 2015, khi học sinh Việt Nam vượt trước những người bạn cùng độ tuổi đến từ Hoa Kỳ, Australia và Anh.

Thành tựu của giới trẻ Việt Nam về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM) đã thu hút sự chú ý của nhiều tập đoàn công nghệ quốc tế đang tìm kiếm tài năng mới. Một nhân viên của Google sau khi đến thăm trường học địa phương ở Việt Nam đã nói trong cuộc phỏng vấn với Reuters rằng ông chưa bao giờ nhìn thấy những học sinh tài năng về máy tính như vậy, họ giải quyết những vấn đề khó ngay cả đối với những người đang tìm việc tại Google.

Giám đốc điều hành Google Sundar Pichai cho biết Việt Nam sẽ sớm trở thành một trong những thị trường quan trọng nhất đối với Google cũng như đối với nhiều công ty và các doanh nghiệp khác. Sắp tới, 1.400 kỹ sư công nghệ thông tin (CNTT) địa phương sẽ được đào tạo tại trung tâm công nghệ khổng lồ California.

Asian Correspondent viết tiếp chính sách tài chính của Chính phủ Việt Nam hướng tới mục đích biến đổi đất nước thành một trung tâm khu vực về công nghệ và đổi mới khoa học.

Ví dụ điển hình là dự án đầy tham vọng "Thung lũng Silicon”, được Bộ Khoa học và Công nghệ hỗ trợ, nhằm thu hút những người giàu kinh nghiệm có tay nghề vững và đầu tư phát triển ngành công nghệ cao có khả năng cạnh tranh. Nếu như trước đây Việt Nam đã là trung tâm sản xuất đối với Hàn Quốc và các nhà sản xuất thiết bị điện tử của Nhật Bản như Samsung, LG Electronics, Panasonic và Toshiba,thì giờ đây Việt Nam chú trọng tập trung chuyển đổi từ nhà sản xuất linh kiện điện tử thành trung tâm nghiên cứu, đổi mới và phát triển.

Với hệ thống giáo dục hiệu quả và nhờ có chính sách khuyến khích phát triển của Chính phủ, hiện diện đầu tư nước ngoài và thế hệ trẻ am hiểu công nghệ, với mục tiêu thu được lợi ích tài chính từ các ngành công nghiệp công nghệ cao toàn cầu, Việt Nam có tất cả các điều kiện tiên quyết cho việc chuyển đổi lâu dài thành một nước dẫn đầu về công nghệ trong khu vực Đông Nam Á, Asian Correspondent kết luận.

Ông Lữ Thành Long, Chủ tịch HĐQT Công ty MISA cho biết “Tôi hoàn toàn đồng ý với đánh giá về việc trong một tương lai gần Việt Nam có thể trở thành thung lũng Silicon của Đông Nam Á với niềm tin dựa trên một số cơ sở. Trước hết về mặt tố chất, con người Việt Nam rất nhanh nhẹn, thông minh và đặc biệt có năng khiếu trong lĩnh vực về toán và CNTT, do vậy nhân lực về CNTT Việt Nam thường được phía Nhật Bản, Mỹ đánh giá rất cao khi sử dụng.

Thứ hai về xu thế chuyển dịch kinh tế toàn cầu thì hiện nay Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ và một số nước châu Âu đang có xu hướng chọn Việt Nam để bảo đảm không bị phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc. Do vậy các nước này trong thời gian vừa qua đã tiến hành và chuyển dịch một phần đầu tư từ Trung Quốc sang Việt Nam. Đây là một điều kiện hết sức thuận lợi để Việt Nam phát triển.

Thứ ba, Chính phủ Việt Nam hiện nay đang thúc đẩy rất mạnh mẽ và toàn diện cho giới trẻ về việc khởi nghiệp. Điều này tạo ra một làn sóng khởi nghiệp đặc biệt trong lĩnh vực CNTT rất tốt. Đã có nhiều bằng chứng cho thấy hàng trăm công ty CNTT Việt Nam đã và đang được đầu tư và nhiều doanh nghiệp trong số đó thậm chí đã có cơ hội thành công tại Silicon Valey của Mỹ.

Trở ngại lớn nhất hiện nay để Việt Nam có thể trở thành thung lũng Silicon của Đông Nam Á theo ông Lữ Thành Long có thể đến từ một số các yếu tố sau. Đó là mặc dù đam mê công nghệ và rất hăng hái khởi nghiệp nhưng phần lớn các bạn trẻ làm CNTT tại Việt Nam đều có nền tảng giáo dục còn mang tính lý thuyết và thiếu nhiều kỹ năng căn bản. Do đó ít khả năng sẽ xuất hiện các thủ lĩnh kiệt xuất để tạo ra được các dịch vụ hoặc ứng dụng mang tiếng vang cực lớn gây chú ý trên toàn cầu. Vì vậy thách thức lớn nhất là hệ thống giáo dục liệu có đổi mới mạnh mẽ để cung ứng đủ nguồn nhân lực chất lượng cao về CNTT hay không.

Bên cạnh đó, chính sách luật pháp của Việt Nam vẫn còn một số ràng buộc hạn chế các bạn trẻ sáng tạo cái mới hoặc loại hình kinh doanh mới trong xã hội…

Về những vấn đề nói trên, chuyên gia Anton Tsvetov từ Trung tâm Nghiên cứu chiến lược của Nga cũng nói: "Đổi mới và phát triển công nghệ cao chỉ có thể có trong điều kiện nền kinh tế tư nhân phát triển, bao gồm cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Điều này đòi hỏi môi trường thể chế khuyến khích sáng kiến tư nhân, bảo đảm quyền sở hữu, trong đó có cả sở hữu trí tuệ".