Tập truyện đầy chất thơ “Mùa đông huyền bí”

Mumi là tên gọi chung của các nhân vật chính trong bộ truyện dài (9 tập) và truyện tranh (5 tập) do Tove Jansson sáng tạo nên, mang dấu ấn sâu đậm của những chú lùn Mumi trong thần thoại xứ Scandiavia mà bà được nghe kể từ thời thơ ấu.

Từ một nhân vật văn học hư cấu, Mumi đã trở thành biểu tượng văn hóa của đất nước Phần Lan. Hình ảnh các nhân vật Mumi xuất hiện trên hầu hết các sản phẩm của Phần Lan từ đồ trang sức, đồ chơi, sản phẩm tiêu dùng, biểu tượng của hãng hàng không quốc gia, đến thức ăn, đồ uống… Bất cứ gia đình nào của Phần Lan cũng có một sản phẩm Mumi.

“Mùa đông huyền bí” là tập sách thứ bảy trong loạt truyện về nhân vật Mumi của nhà văn Tove Jansson được NXB Kim Đồng ấn hành nhân dịp kỉ niệm 100 năm Quốc khánh Phần Lan, 60 năm thành lập NXB Kim Đồng.

Loài Mumi luôn ngủ đông từ tháng Mười một năm trước đến tháng Tư năm sau, bất cứ Mumi nào cũng thế, nhưng năm nay, bỗng xảy ra một điều khác lạ. “Ánh trăng lang thang từ chiếc ghế xích đu quệt lên mặt chiếc bàn trong phòng khách, lướt qua cái núm đồng ở cuối giường và rọi thẳng vào mặt Mumi. Đúng lúc ấy, một điều chưa từng thấy cũng như chưa từng nghe kể từ khi mumi đầu tiên bắt đầu ngủ đông đã xảy ra. Mumi bừng tỉnh và không thể ngủ tiếp được nữa”.

Từ đây, Mumi bắt đầu hành trình khám phá mùa đông với vô vàn điều kì lạ tại ngôi nhà của mình, trong thung lũng Mumi: một sinh vật nhỏ bé với cặp mắt nhỏ xíu nhìn chằm chằm cậu từ phía dưới bồn rửa bát, “nhà tắm ma ám” với những sinh vật vô hình, những đồ vật trong nhà Mumi bị lấy đi và đảo lộn lung tung. Bên ngoài, con sông nước từng trong vắt chảy róc rách qua khu vườn mùa hè của nhà Mumi giờ đây bỗng trở nên đen ngòm và lạnh lùng, còn cây cối trơ trụi khiến Mumi nghĩ rằng “cả Trái đất đã chết trong khi ta ngủ”.

Nhưng rồi, dần dần, cậu phát hiện ra những người bạn bí ẩn chỉ sống ở thung lũng Mumi vào mùa đông. Thậm chí, cả cụ tổ mumi ngàn năm tuổi đang trú ẩn trong lò sưởi nhà Mumi.

Một chút lãng mạn, một thoáng cô đơn, đôi lúc triết lý và thêm những pha phiêu lưu mạo hiểm, Tove Jansson đã tạo nên một “Mùa đông huyền bí” cuốn hút độc giả nhiều lứa tuổi.

Nhà văn Philip Pullman nhận định: “Tove Jansson là một nhà văn thiên tài về thể loại truyện huyền ảo. Những cuốn truyện đơn giản cộng hưởng với những rung động đa chiều và sâu sắc được cả trẻ em và người lớn vô cùng yêu thích”.

Ngoài “Mùa đông huyền bí”, trong dịp này, Nhà xuất bản Kim Đồng cũng tái bản tác phẩm Mumi đầu tiên ra mắt độc giả Việt Nam “Chiếc mũ của phù thủy”. Những tác phẩm Mumi khác đã ra mắt độc giả Việt Nam: “Đứa trẻ vô hình”, “Mumi và sao chổi”, “Ngày hạ chí nguy hiểm”, “Những cuộc phiêu lưu li kì của Mumi Bố”, “Gia đình Mumi ở biển”.

Đại sứ Phần Lan - Ngài Ilkka-Pekka Similä chia sẻ: “Tove Jansson là một trong những nhà văn Phần Lan nổi tiếng và được yêu mến nhất. Truyện Mumi cũng đã được sử dụng để sản xuất các chương trình nghệ thuật như kịch, opera, phim, truyền hình và phát thanh. Giống như rất nhiều người, nếu không muốn nói là hầu hết người Phần Lan, tôi đã đọc các cuốn truyện Mumi từ khi còn bé. Sau này, Mumi lại trở thành cuốn truyện yêu thích của các con tôi và bây giờ chúng có thể xem phim hoạt hình Mumi trên truyền hình. Tôi rất vui mừng được thấy rằng các độc giả trẻ ở Việt Nam cũng có cơ hội được khám phá thế giới kỳ diệu của các Mumi nói chung và mùa đông vùng Bắc Âu huyền bí trong cuốn truyện này nói riêng.”

Tove Jansson là một trong những nhà văn Phần Lan có tác phẩm được dịch ra nhiều ngôn ngữ nhất trên thế giới (44 ngôn ngữ), chỉ sau Elias Lönnröt. Tove Jansson vừa là nhà văn, vừa là họa sĩ, trong cả sự nghiệp của mình, bà đã nhận được hơn 50 giải thưởng, trong đó có giải thưởng Hans Christian Andersen (1966) – được ví như Giải Nobel cho Văn học thiếu nhi.

Bà Tarja Halonen - người mà nhân dân Phần Lan yêu mến gọi là Mumi Mẹ của họ đánh giá: “Các nhân vật của Mumi được cả người lớn lẫn trẻ em trên khắp thế giới yêu thích. Sự nổi tiếng của bộ truyện này đã vượt ra ngoài biên giới quốc gia. Chúng đã đem đến cho người đọc khắp nơi lòng yêu đời và sự cảm thông. Qua các nhân vật Mumi chúng ta thấy được sự khác biệt chính là một báu vật; đồng thời các mối quan hệ của con người luôn hấp dẫn, đa dạng và biến đổi”.

Dịch giả Võ Xuân Quế chia sẻ: “Tove Jansson đã tạo nên một thế giới thanh bình như trong truyện cổ tích của xứ Bắc Âu với cuộc sống đầy nhân bản, không có bạo lực và thù hận. Ngôi nhà hình tròn với mái nhọn trong thung lũng đầy hoa về mùa hè và trắng toát tuyết vào mùa đông không chỉ là nhà của gia đình Mumi với những thành viên chính: Mumi, Mumi Bố, Mumi Mẹ; mà còn là tổ ấm của Muy Tí Hon, Nisku Em, Nisku Anh, Muikunen, Nipsu, Hemuli, cũng như nhiều “cư dân” khác nữa trong Thung lũng Mumi. Những câu chuyện theo trí tưởng tượng của Jansson về cuộc sống của những con Mumi kết hợp với những tranh minh hoạ bằng nét vẽ đen - trắng rất thanh tú và mềm mại của bà khiến cho các tác phẩm Mumi hấp dẫn và lôi cuốn không chỉ trẻ em mà cả người lớn khắp nơi trên thế giới.”

Phát biểu trong hội thảo kỉ niệm 100 năm sinh của nhà văn Tove Jansson, Tiến sĩ Giáo dục học Nguyễn Thụy Anh cho rằng, loạt truyện Mumi cần cho trẻ em Việt Nam “vì những cuộc phiêu lưu bất ngờ sẽ thỏa mãn trí tưởng tượng của trẻ, cho chúng những ước mơ xa”.