Xử lý các tòa chung cư vi phạm phòng cháy, chữa cháy: Chế tài chưa đủ mạnh, chủ đầu tư “nhờn” luật

Xử phạt nhiều lần vẫn… “lờ” quy định

Theo thông tin từ Cảnh sát PCCC Hà Nội, hiện trên địa bàn TP Hà Nội vẫn còn nhiều đơn vị cố tình “lờ” đi các quy định về an toàn PCCC, sẵn sàng đưa dân vào ở trong khi hệ thống PCCC chưa được nghiệm thu, chưa đủ điều kiện hoạt động. Cụ thể như, Chung cư CT3A có địa chỉ tại Khu đô thị Mễ Trì Thượng, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội. Với quy mô, diện tích xây dựng khoảng 2.692 m², cao 10-18 tầng (gồm có 3 đơn nguyên: 2 đơn nguyên 10 tầng, 1 đơn nguyên 18 tầng, 1 tầng hầm liên thông). Trong đó, tầng hầm là để xe; tầng 1 là sảnh, thương mại; tầng 2 đến 10-18 là căn hộ. Chủ đầu tư là Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 68.

Theo thông tin từ Phòng Cảnh sát PCCC số 3 (Cảnh sát PCCC Hà Nội) thì Chung cư CT3A chưa nghiệm thu về PCCC nhưng đã đưa công trình vào hoạt động. Dù các cơ quan chức năng nhiều lần kiểm tra, đôn đốc bằng văn bản, xử phạt vi phạm hành chính nhưng vẫn chưa nghiệm thu về PCCC được.

Ví dụ như chưa chèn, bịt kín trục kỹ thuật thông tầng bằng vật liệu không cháy, khó cháy; chưa lắp đặt hệ thống chữa cháy tự động tầng hầm, màng ngăn cháy giếng thông tầng; cơ sở chưa trang bị đèn chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn trên hành lang và thang thoát nạn; chưa trang bị hệ thống tăng áp buồng thang, hút khói hành lang, tầng hầm theo văn bản thẩm duyệt, thẩm duyệt bổ sung.

Ngày 4/6/2012, lực lương chức năng kiểm tra, xử lý VPHC hành vi vi phạm: Đưa công trình vào hoạt động mà chưa được nghiệm thu về PCCC theo quy định, (Điểm b khoản 5 điều 16 Nghị định 123/2005/NĐ-CP), số tiền 17.500.000đ. Ngày 6/8/2014 kiểm tra phát hiện Không thực hiện các yêu cầu về PC&CC đã được cơ quan có thẩm quyền yêu cầu bằng văn bản, bị xử phạt số tiền 7.000.000đ. Mới đây nhất là ngày 24/3/2017, chủ đầu tư tiếp tục không thực hiện các yêu cầu về PC&CC đã được cơ quan có thẩm quyền yêu cầu, bị xử phạt số tiền 7.000.000đ (Thanh tra Cảnh sát PC&CC TP Hà Nội lập biên bản xử lý VPHC).

Tương tự chung cư CT3A là chung cư CT5B (Chủ đầu tư Công ty Cổ phần kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội) cạnh đó, cũng chưa nghiệm thu PCCC đã đưa công trình vào hoạt động; chưa chèn, bịt kín trục kỹ thuật thông tầng bằng vật liệu không cháy, khó cháy; chưa lắp đặt hệ thống tăng áp buồng thang, hệ thống hút khói hành lang, hút khói tầng hầm; đèn chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn trên hành lang và thang thoát nạn bị hỏng.

Ngày 2/7/2012, do không xuất trình đầy đủ hồ sơ, tài liệu phục vụ kiểm tra; Không xây dựng phương án chữa cháy theo quy định, bị xử phạt số tiền 4.250.000đ. Ngày 15/9/2014, lực lượng chức năng kiểm tra phát hiện chủ đầu tư đã không thực hiện các yêu cầu về PCCC; không đủ tài liệu trong hồ sơ quản lý, theo dõi hoạt động PCCC; không tổ chức huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy nên bị xử phạt số tiền 11.900.000đ).

Ngày 31/7/2015, do không tổ chức thực tập phương án chữa cháy, chủ đầu tư bị phạt số tiền 7.000.000đ; ngày 26/4/2016, Không tổ chức huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy theo quy định, bị phạt số tiền 4.500.000đ; ngày 24/4/2017, xử phạt lỗi “Đưa nhà, công trình vào hoạt động khi chưa được nghiệm thu về PCCC” với số tiền 80.000.000đ; ngày 1/8/2017, xử phạt lỗi "Không thực hiện các yêu cầu về phòng cháy và chữa cháy đã được cơ quan có thẩm quyền yêu cầu bằng văn bản; không tổ chức huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy theo quy định với số tiền 11.500.000đ.

Mức phạt chưa đủ tính răn đe

Theo thông tin từ Cảnh sát PCCC Hà Nội, ngày 3/10 vừa qua, Cơ quan Cảnh sát PC&CC đã tổ chức kiểm tra nghiệm thu về PCCC lần 3 công trình “Tòa nhà New Skyline” tại Lô đất CC2, khu đô thị Văn Quán, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội do Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà đô thị làm chủ đầu tư và Chi nhánh miền Bắc - Tổng Công ty đầu tư phát triển nhà đô thị thi công hệ thống PCCC.

Theo thiết kế được Cơ quan Cảnh sát PC&CC thẩm duyệt về PCCC tại Giấy chứng nhận thẩm duyệt số 1864/TD-PCCC-P3 ngày 13/12/2010, công trình có quy mô cao 36 tầng nổi, 2 tầng hầm, gồm 2 đơn nguyên chung khối đế từ tầng 1 đến tầng 6, tầng hầm bố trí phòng kỹ thuật, gara để xe; từ tầng 1 bố trí khu vực thương mại, tầng 2 đến tầng 6 bố trí khu vực văn phòng cho thuê, từ tầng 7 đến tầng 36 là căn hộ để ở, 2 tầng áp mái bố trí các căn hộ Penhouse, tầng kỹ thuật trên cùng bố trí phòng kỹ thuật.

Tính đến ngày 3/10/2017, qua kiểm tra nhận thấy công trình vẫn còn nhiều tồn tại không đảm bảo các yêu cầu về an toàn PCCC, chưa đủ điều kiện để cấp văn bản nghiệm thu theo quy định, cụ thể như sau:

Khu vực thương mại tầng 1 đến tầng 6 chưa thi công hoàn thiện ngăn chia mặt bằng; Cửa vào khoang đệm thang máy tầng hầm là cửa kính, chưa đảm bảo ngăn cháy. Kết cấu buồng thang bộ thoát nạn chưa bảo đảm; chưa có giải pháp ngăn cháy cho khu vực thông tầng, khu vực các tầng thương mại từ tầng 1 đến tầng 6 (bao gồm sảnh thông tầng và thang bộ hở).

Chưa thiết kế hệ thống tăng áp giếng thang máy, buồng thang bộ tầng 7 đến tầng 36; hệ thống tăng áp buồng thang tầng 1 đến tầng 6; hệ thống hút khói khu vực thương mại, văn phòng; sảnh thông tầng khu vực thương mại.

Tuy nhiên, chủ đầu tư đã bàn giao 118 căn hộ vào hoàn thiện nội thất, trong đó có khoảng 60 căn hộ có người dân vào ở, sinh hoạt (các căn hộ 1902, 1904, 1912, 1610...) vi phạm quy định tại Điều 17 Nghị định số 79/2014/NĐ-CP, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy, nổ mất an toàn cho công trình. Cục Cảnh sát PCCC&CNCH đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà đô thị về hành vi “đưa nhà, công trình vào hoạt động, sử dụng khi chưa tổ chức nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy” theo Khoản 6, Điều 36, Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Đồng thời, Phòng Cảnh sát PC&CC Số 9 - Cảnh sát PC&CC thành phố Hà Nội đã có văn bản tham mưu UBND quận Hà Đông ban hành Quyết định việc tạm đình chỉ, đình chỉ đối với công trình.

Tại buổi kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã yêu cầu chủ đầu tư dừng ngay việc bàn giao căn hộ cho dân vào ở, công trình vào hoạt động, khẩn trương khắc phục các tồn tại về PCCC cho đến khi được cấp văn bản xác nhận nghiệm thu về PCCC.

Cảnh sát PC&CC thành phố Hà Nội cũng khuyến cáo các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình không vào sinh sống, kinh doanh, làm việc tại các công trình chưa được cấp văn bản nghiệm thu về PCCC.

Theo các nhà quản lý, các chuyên gia thì chế tài đối với những vi phạm về an toàn PCCC hiện nay chủ yếu là xử phạt vi phạm hành chính bằng hình thức cảnh cáo, phạt tiền. Mức phạt còn quá thấp, chưa đủ tính răn đe. Do đó, nhiều chủ đầu tư vì quan tâm đến lợi nhuận trước mắt, mà lơ là trách nhiệm về an toàn PCCC dẫn đến những hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Khoản 2, Điều 123 Luật Xây dựng 2014 quy định: Hạng mục công trình, công trình xây dựng chỉ được phép đưa vào khai thác, sử dụng sau khi được nghiệm thu bảo đảm yêu cầu của thiết kế xây dựng, tiêu chuẩn áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật cho công trình, quy định về quản lý sử dụng vật liệu xây dựng. Điều 16 Luật Phòng cháy chữa cháy 2001 (sửa đổi, bổ sung năm 2013) quy định dự án phải đảm bảo các tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy mới được đưa vào sử dụng.