Kỳ án Hàn Đức Long: Cuộc trò chuyện hé lộ nhiều điểm sáng bất ngờ với vị luật sư đầu tiên (Kỳ 4)

(TTTĐ) Ở tuổi ngoài 70, luật sư Dương Minh Nhâm - người đầu tiên bào chữa cho Hàn Đức Long, vẫn đau đáu vì sự sống chết của người tử tù mà ông đã nhận định là không có tội từ 11 năm trước.

>> Kỳ án Hàn Đức Long: Thảm án dưới chân núi và lá đơn tố cáo hiếp dâm của bà lão 75 tuổi (Kỳ 1)
Kỳ án Hàn Đức Long: Dùng cờ lê đánh vào "cậu nhỏ" gây đau đớn để ép cung (Kỳ 2)
Kỳ án Hàn Đức Long: Ngỡ ngàng với lời thú nhận của người bị hiếp dâm 2 lần (Kỳ 3)

Ông Dương Minh Nhâm, luật sư đầu tiên bào chữa cho Hàn Đức Long

Ông Nhâm quả quyết:“Nếu viện kiểm sát nhân dân và cơ quan công an chứng minh được hành vi “hiếp dâm trẻ em” và “giết người” của Hàn Đức Long thì tôi cho rằng bắn 10 lần cũng không oan. Nhưng căn cứ vào hồ sơ này thì không đủ chứng cứ cả về mặt khoa học và thực tiễn để kết tội Long”.

“Hàn Đức Long bị ép cung nên nhận tội”

- PV: Thưa luật sư, ông tiếp nhận bào chữa cho Hàn Đức Long từ bao giờ, trong hoàn cảnh nào?

- Luật sư Dương Minh Nhâm:Năm 2005, tôi đang là Phó chủ nhiệm liên đoàn luật sư tỉnh Bắc Giang. Lúc bấy giờ, xảy ra vụ việc liên quan đến cái chết của cháu Nguyễn Thị Y. ở Phúc Sơn (Tân Yên, Bắc Giang) – nó là một điều rất kinh khủng, chấn động dư luận.

Phải nói là cả xã hội sục sôi vì cái tin đó, rất nhiều người đòi hỏi phải xét xử nghiêm minh hung thủ. Trước hoàn cảnh ấy, tôi được gia đình Long mời để bảo vệ cho Long.

Cùng thời điểm ấy, tôi cũng được chỉ định trực tiếp “làm” vụ này, kết hợp với anh Nguyễn Nam – Chủ tịch Đoàn luật sư tỉnh Bắc Giang.

Ngay từ ban đầu, tôi đã nhận định có rất nhiều điểm vô lý, mâu thuẫn trong hồ sơ vụ án. Bằng niềm tin nội tâm của luật sư, tôi đã lờ mờ nghĩ rằng Hàn Đức Long không có tội.

- Là luật sư, ông không thể dùng niềm tin để bảo vệ bị cáo trước tòa. Hẳn là ông phải có những điều tra độc lập và các lập luận của riêng mình?

Tôi đã gặp Hàn Đức Long ở trong trại tạm giam vào cuối năm 2005. Long gây cho tôi ấn tượng về một người chân thật, lành lẽ – loại người này không thể gây ra một tội ác to lớn được.

Thời điểm gặp nhau lần đầu, Long không nói gì nhiều, vì mỗi cuộc gặp của chúng tôi đều bị giám sát chặt chẽ. Trong ánh mắt, trong lời nói của anh ta, tôi cảm nhận được một sự oan ức.

Luật sư Nhâm vẫn giữ rất nhiều giấy tờ của vụ án Hàn Đức Long

- Tuy có không ít điểm chưa rõ ràng, song, các cơ quan điều tra và tố tụng đều căn cứ vào lời tự thú của Hàn Đức Long để kết tội. Về điều này, ông có lý giải thế nào?

- Như tôi đã nói, những cuộc gặp giữa tôi và Long trong trại tạm giam đều không có nhiều điều để nói.

Song, khi được đưa ra xét xử công khai, Long lập tức kêu rằng bị oan, bị ép cung. Tôi hỏi: “Tại sao anh bảo bị ép cung, anh không hiếp, không giết cháu Y. mà lại ký vào từng tờ cung như thế này?”.

Long trả lời:“Tôi bị điều tra viên đánh, bức cung, thậm trí treo lên xà nhà. Họ bảo “mày có ký không”, tôikhông nói được, chỉ gật. Thế là họ thả tôi xuống, té nước để tôi tỉnh và ký vào từng trang.Tôi nghĩ rằng không ký thì tôi sẽ chết, không có cơ hội ra trước tòa để kêu oan”.

Từ những lời này, có thể nhận định rằng Hàn Đức Long bị ép cung nên phải nhận tội. Thậm chí, khi tòa tuyên án tử hình dành cho Long vì các tội “hiếp dâm”, “hiếp dâm trẻ em” và “giết người”, Long còn xô đổ cả vành móng ngựa, đấm ngực thùm thụp kêu bị oan.

Bí ẩn về những bút lục bị lãng quên

- Ngoài lời nói của Long rằng ông ta bị ép cung, về phía luật sư, ông còn đưa ra các lập luận nào khác để chứng minh Long vô tội?

- Với lương tâm của một luật sư, nhiều đêm tôi đã thức trắng để nghiên cứu hồ sơ, lật đi lật lại các tình tiết của vụ việc. Càng dấn sâu, tôi như càng lạc vào một mê cung những sự việc nửa thật nửa giả, những cái bẫy được giăng mắc khéo léo để đẩy Hàn Đức Long vào thế có tội. Tôi và anh Nguyễn Nam phải lần từng đầu mối, cố gắng gỡ những nút thắt nhằm tìm ra sự thật.

Tôi lấy ví dụ, cơ quan công an đã có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng về tố tụng. Hồ sơ thể hiện Long bị triệu tập lên công an huyện vào ngày 21, trong khi ngày 23 mới có quyết định khởi tố. Tôi đã về tận nhà cái anh đi cùng Long lên công an huyện. Anh ta chứng nhận rằng cùng Long đến công an huyện, rồi Long bảo anh ta cứ về đi. Sau đó, Long bị bắt luôn. Tức là không có hành động “tự thú” như trong cáo trạng đề cập.

Hàn Đức Long có mặt trong bức ảnh cưới của con trai bằng hình thức ghép ảnh

Hoặc, chuyện Long bị tố hiếp dâm mẹ con bà Trương Thị Năm cũng rất mù mờ. Tôi nhớ là năm ấy, mẹ của bà Năm đã hơn 70 tuổi, trong khi Long mới có hơn 40 tuổi. Long là bộ đội chuyển ngành, là đảng viên (hiện tại đã bị khai trừ - PV), là phó công an xã. Chẳng có lý nào một người đàn ông như thế lại có rung động với bà cụ đáng tuổi mẹ mình.

Ngoài ra, tôi cho rằng có mấy vấn đề cốt yếu như sau: Vấn đề thời gian gây án, vấn đề thực nghiệm hiện trường, và kết quả từ các mẫu vật thu tại hiện trường vụ án. Đã rất nhiều lần người ta nhắc đến sự vô lý khi cơ quan công an kết luận rằng Hàn Đức Long gây án vào khoảng 18h30 phút.

Thời điểm ấy vào mùa hè thì còn nắng lắm, người đi làm vẫn đầy đồng, làm sao có chuyện Long ôm một cháu bé chạy trên bờ ruộng, chạy dưới mương nước, sau lại hiếp dâm mà không bị ai nhìn thấy? Chuyện thực nghiệm hiện trường cũng rất lạ.

Phía công an bố trí một người đóng thế Long, người này rất nhanh nhẹn, khỏe mạnh, thực hiện rất thuần thục (vì được công an thuê trong tất cả các lần thực nghiệm). Hơn nữa, anh ta chỉ phải ôm một khúc chuối – một khúc chuối không biết chống cự khác rất nhiều so với một đứa bé chứ?

Quan trọng hơn hết, tại hiện trường, công an đã thu được mẫu tinh dịch. Nhưng sau đó lại kết luận là không đủ số lượng mẫu vật để xét nghiệm. Tôi cho rằng vô lý. Chỉ một sợi thôi cũng đủ để xét nghiệm rồi. Nếu mà xét nghiệm đúng là ADN của Hàn Đức Long thì chẳng cần kiện cáo gì hết, cứ tội đó mà xử thôi. Đằng này, thu được cả lông tóc, cả tinh dịch, nhưng lại không để làm gì hết, thế có lạ lùng hay không?

- Được biết, trong quá trình điều tra lại vụ án “hiếp dâm trẻ em”, “giết người” mà Hàn Đức Long là bị can, đã xuất hiện 49 bút lục bí ẩn. Cụ thể việc này thế nào, thưa ông?

- Trong quá trình điều tra lại vụ án, ông Dương Khương Duy (cán bộ điều tra chính vụ án) đã đột ngột tử vong – nói thêm rằng ông Duy cũng từng là cán bộ điều tra vụ trộm cổ vật tại Bắc Giang làm 8 người bị oan, trong đó 1 người bị chết trong trại sau đó được thông báo chết vì bệnh.

Khi kiểm tra tủ hồ sơ và phát hiện có 49 bút lục tài liệu liên quan đến vụ án của Hàn Đức Long nhưng không được đưa vào hồ sơ vụ án. Có thông tin nói rằng các bút lục này đều có lợi cho Long, thậm chí chứng minh Long không có tội.

Sau này, Tòa án nhân dân tối cao cũng đã yêu cầu xem xét đến các bút lục này trong quá trình điều tra lại vụ án. Song, theo tôi được biết, yêu cầu này không được đáp ứng. Vì thế, tôi tạm gọi đó là những bút lục bí ẩn bị lãng quên.

- Hiện tại, ông còn tiếp tục bào chữa cho Hàn Đức Long hay không?

- Từ phiên tòa phúc thẩm thứ 2, gia đình Long không mời tôi bào chữa nữa. Nhưng, không phải vì thế mà tôi không còn quan tâm đến số phận của Long.

Như tôi đã nói 11 năm trước và đến bây giờ tôi vẫn lặp lại, rằng: Nếu viện kiểm sát nhân dân và cơ quan công an chứng minh được hành vi “hiếp dâm trẻ em” và “giết người” của Hàn Đức Long thì tôi cho rằng bắn 10 lần cũng không oan, nhưng căn cứ vào hồ sơ vụ án này thì không đủ chứng cứ cả về mặt khoa học và thực tiễn để kết tội Long.

- Xin cảm ơn chia sẻ của ông.

Cơ quan công an tiếp tục đề nghị truy tố Hàn Đức Long 2 tội giết người và hiếp dâm

Cơ quan cảnh sát điều tra tỉnh Bắc Giang mới đây đã kết thúc điều tra lại, tiếp tục truy tố bị can Hàn Đức Long hai tội Giết người và Hiếp dâm trẻ em. Theo đó, bản kết luận điều tra lại trả lời 6 nội dung trong Quyết định Giám đốc thẩm ngày 22/11/2014 của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao. Theo cơ quan điều tra, căn cứ vào tài liệu có trong hồ sơ vụ án có cơ sở kết luận bị can Hàn Đức Long phạm tội. Cơ quan điều tra đề nghị viện kiểm sát cùng cấp truy tố Hàn Đức Long hai tội Giết người và Hiếp dâm trẻ em.

(Còn tiếp)

Hoài Sơn