Sông Bắc Hưng Hải ô nhiễm trầm trọng

Chung sống cùng ô nhiễm

Hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải (hay còn gọi là sông Bắc Hưng Hải) là một hệ thống kênh, đập, trạm bơm, đê điều nhằm phục vụ việc tưới tiêu và thoát ứng cho các tỉnh, thành Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Dương. Hệ thống này được xây dựng bắt đầu từ cuối năm 1958 và là công trình thủy lợi lớn nhất miền Bắc một thời, từng được gọi là Đại thủy nông Bắc - Hưng - Hải.

Toàn bộ hệ thống có tổng chiều dài 232 km kênh trục chính và hơn 2.000 km kênh các loại, phục vụ nước tưới, tiêu cho hơn 110 nghìn ha đất canh tác lúa, rau màu và cây công nghiệp, cung cấp nước cho chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản, nước sinh hoạt cho nhân dân các tỉnh Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh và một phần TP Hà Nội. Tuy nhiên, những năm gần đây hệ thống thủy lợi đang ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng do các nguồn xả thải trực tiếp đổ dồn về đây. Việc hệ thống thủy lợi này bị ô nhiễm khiến hàng nghìn người dân của Hà Nội, Hưng Yên... sinh sống dọc dòng sông Bắc Hưng Hải đang ngày đêm mất ăn, mất ngủ bởi mùi hôi nồng nặc từ dòng sông bốc lên.

Đã nhiều năm nay, bà Nguyễn Thị Hà, nhà ở Khu liên cơ, xã Kiêu Kỵ (huyện Gia Lâm, TP Hà Nội): “Tôi về ở đây từ năm 1982 nhưng chưa bao giờ thấy không khí và dòng sông ô nhiễm như lúc này. Ban ngày thì còn đỡ, chứ vào ban đêm thì mùi hóa chất và mùi hôi rất khủng khiếp”, bà Hà bức xúc.

Còn anh Nguyễn Văn Quang (người dân xã Tân Quang, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên; đang làm bảo vệ cho một nhà máy nằm dọc theo sông Bắc Hưng Hải) cho biết: “Trước đây, thanh niên chúng tôi xuống đi dọc bờ sông một lúc là về có cá để ăn ngay. Nước thì có thể múc lên uống mà không vấn đề gì. Còn bây giờ, như các anh thấy đấy, chỉ lội chân xuống cũng không dám. Những người dân chúng tôi thì đã kiến nghị nhiều rồi, nhưng đến giờ vẫn cứ sống trong khói bụi và mùi hôi thối”.

Theo Cục Thủy lợi Hưng Yên, hiện nay, lượng lớn nước ô nhiễm từ sông Cầu Bây, thuộc Gia Lâm, Hà Nội chảy qua cống Xuân Thụy đổ vào đầu nguồn sông Bắc Hưng Hải. Thêm vào đó, nước thải từ khu dân cư, các khu, cụm công nghiệp, doanh nghiệp, làng nghề trên địa bàn tỉnh Hưng Yên xả ra là nguyên nhân chính làm cho hệ thống sông Bắc Hưng Hải bị ô nhiễm ngày càng nặng.

Qua kết quả điều tra các dòng sông, kênh ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thuộc hệ thống sông Bắc Hưng Hải trên địa bàn tỉnh Hưng Yên của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hưng Yên cho thấy, năm 2013, 9 dòng sông, kênh (chiếm 25% tổng số sông, kênh điều tra, khảo sát trên địa bàn tỉnh Hưng Yên) bị ô nhiễm rất nghiêm trọng; 12 dòng sông, kênh ô nhiễm nghiêm trọng; 15 dòng sông, kênh ô nhiễm trung bình. Năm 2015 và 2016, lấy 165 mẫu nước mặt, phân tích 19 chỉ tiêu về môi trường kết quả; 100% mẫu nước mặt có chỉ tiêu phân tích vượt quy chuẩn kỹ thuật; trong đó, có nhiều chỉ tiêu vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường từ vài lần đến hàng chục lần...

Hà Nội yêu cầu phối hợp xử lý tình trạng ô nhiễm

Trước tình hình trên, trong nội dung Công văn số 12229/VP-ĐT ban hành ngày 21/12, UBND TP Hà Nội yêu cầu sở, ngành liên quan phối hợp xử lý ô nhiễm nguồn nước hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải.

Công văn nêu rõ, UBND thành phố nhận được công văn của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hưng Yên đề nghị thông tin, phối hợp giải quyết tình trạng ô nhiễm hệ thống sông Bắc Hưng Hải đoạn chảy qua địa bàn tỉnh Hưng Yên. Trong đó đề cập, để giảm thiểu các ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, sinh hoạt của nhân dân xung quanh và kịp thời nắm bắt thông tin biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm nguồn nước sông Bắc Hưng Hải, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hưng Yên đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội thông tin về thực trạng các nguồn xả nước thải vào sông và chất lượng nước sông Cầu Bây; các biện pháp đã và đang thực hiện nhằm giảm thiểu ô nhiễm nước sông, các giải pháp lâu dài nhằm khắc phục tình trạng nước sông Cầu Bây bị ô nhiễm xả vào đầu nguồn sông Bắc Hưng Hải; tiến độ triển khai thực hiện các công trình xử lý nước thải đô thị trên địa bàn quận Long Biên và huyện Gia Lâm.

Thông báo trước các thông tin về chất lượng nước sông Cầu Bây và tại cửa xả cống Xuân Thụy về khối lượng nước dự kiến xả, thời gian xả vào đầu nguồn sông Bắc Hưng Hải cho Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải, UBND TP Hà Nội, UBND tỉnh Hưng Yên và UBND tỉnh Hải Dương được biết để có các biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, sinh hoạt của nhân dân. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hưng Yên mong nhận được sự phối hợp chặt chẽ, sớm giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường nguồn nước sông Cầu Bây chảy vào hệ thống sông Bắc Hưng Hải của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.

Về việc trên, UBND thành phố giao các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND huyện Gia Lâm, UBND quận Long Biên tiếp tục thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố lại Văn bản số 2010/UBND-ĐT ngày 6/4/2016 về việc xử lý ô nhiễm nguồn nước hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải. Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản trả lời đề nghị của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hưng Yên tại Công văn số 1397/STNMT-CCBVMT ngày 6/12/2016; đồng thời phối hợp, cung cấp thông tin cho Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hưng Yên để kịp thời có biện pháp xử lý, giảm thiểu ô nhiễm nước hệ thống sông Bắc Hưng Hải.

Trước đó, UBND thành phố đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Gia Lâm, quận Long Biên, Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Hà Nội nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố tại Văn bản số 1650/UBND-NNNT ngày 11/3/2015, kiểm tra, rà soát việc xả nước thải vào các công trình tiêu thoát nước trên địa bàn thành phố liên quan đến hệ thống thủy nông Bắc Hưng Hải; kiên quyết xử lý các tổ chức, cá nhân xả nước thải gây ô nhiễm môi trường theo quy định…

Hi vọng với sự chỉ đạo quyết liệt của cơ quan chức năng, trong thời gian tới sẽ giảm thiểu ô nhiễm nước hệ thống sông Bắc Hưng Hà, để người dân được yên tâm sinh sống.

Thanh Hà