Tháng 4/2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Chỉ thị 10/CT-TTg về tăng cường công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ trong tình hình mới. Trong đó, Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu xử lý các vi phạm pháp luật về giao thông phải tuyệt đối thượng tôn pháp luật, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, tất cả các hành vi vi phạm; Nghiêm cấm cán bộ, đảng viên can thiệp, tác động vào quá trình xử lý vi phạm pháp luật về giao thông của các cơ quan chức năng; Nghiêm cấm lực lượng chức năng "xuê xoa", bỏ qua trong xử lý vi phạm dưới mọi hình thức.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, mọi cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật về giao thông phải được thông báo về cơ quan, đơn vị để xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, của từng ngành, cơ quan, đơn vị; Cương quyết khởi tố, điều tra, xử lý nghiêm các vụ tai nạn giao thông có dấu hiệu tội phạm và đối tượng chống người thi hành công vụ theo đúng quy định của pháp luật.

Các bộ, ban, ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp tập trung phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là nguyên nhân chính dẫn đến các vụ tai nạn nghiêm trọng, như điều khiển phương tiện quá tốc độ cho phép, vi phạm nồng độ cồn, ma túy, “cơi nới” thành, thùng xe, chở hàng quá khổ, quá tải…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính

Chỉ thị của Thủ tướng nêu rõ, phải tiếp tục thực hiện quyết liệt việc kiểm soát, xử lý đối với người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn nhằm tạo chuyển biến tích cực, tiến tới hình thành thói quen, văn hóa “đã uống rượu bia không lái xe”, trước hết trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang đến Nhân dân.

Từng địa phương phải có kế hoạch cụ thể để kiểm soát nồng độ cồn đối với từng tuyến, từng địa bàn, tập trung các thành phố, thị xã, thị trấn, khu công nghiệp đông công nhân, khu du lịch…; Tuyệt đối không vì lợi ích kinh tế mà xem nhẹ việc phòng, chống tác hại của rượu, bia đối với sức khỏe nhân dân, cộng đồng.

Về thể chế, Thủ tướng yêu cầu tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện Dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Luật Đường bộ, trình Quốc hội thông qua. Rà soát, nghiên cứu sửa đổi các chế tài trong Luật Hình sự, Luật Xử lý vi phạm hành chính đối với lĩnh vực giao thông đường bộ theo hướng tăng nặng mức xử phạt đối với các hành vi nguy hiểm, là nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn như vi phạm nồng độ cồn, ma túy, vi phạm tốc độ, vượt đèn đỏ, chở quá tải trọng cho phép…

Thủ tướng giao Bộ Giao thông vận tải chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe; Rà soát, hoàn thiện các tiêu chuẩn, điều kiện về cơ sở vật chất đối với các cơ sở đào tạo lái xe; Có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, chấm dứt tình trạng cấp giấy phép lái xe cho người nghiện ma túy, người không đủ năng lực, hành vi, sức khỏe; Đề xuất giải pháp quản lý lái xe sau đào tạo.

Bộ Nội vụ nghiên cứu hướng dẫn đưa nội dung cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người lao động trong cơ quan nhà nước vi phạm pháp luật về giao thông vào các tiêu chí để đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân, đồng thời kiểm điểm, xem xét trách nhiệm của cán bộ và người đứng đầu cơ quan, đơn vị vi phạm (hoàn thành trong quý II/2023).

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, các bộ ngành, cơ quan chức năng tích cực kiểm tra, xử lý các sai phạm liên quan tới giao thông

Thời gian gần đây, lực lượng Cảnh sát Giao thông toàn quốc đã triển khai quyết liệt xử lý vi phạm nồng độ cồn.

Cục Cảnh sát Giao thông đã bố trí 6 tổ công tác tỏa ra nhiều địa phương, phối hợp cùng lực lượng Cảnh sát Giao thông Công an các tỉnh, thành phố xử lý các hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông, đặc biệt là vi phạm về nồng độ cồn.

Tối 26/9, chỉ sau hơn 3 tiếng kiểm tra, xử lý vi phạm nồng độ cồn đối với người điều khiển xe máy và ô tô trên tuyến đường Hùng Vương, thành phố Đông Hà, Tổ công tác của Cục Cảnh sát Giao thông và lực lượng Cảnh sát Giao thông Công an tỉnh Quảng Trị, Công an thành phố Đông Hà đã xử lý 29 trường hợp người điều khiển phương tiện vi phạm quy định về nồng độ cồn, ma túy.

Từ ngày 23 - 25/9, Công an tỉnh Bắc Giang huy động 218 lượt cán bộ, chiến sỹ phối hợp với lực lượng của Cục Cảnh sát Giao thông kiểm tra, xử lý 288 trường hợp vi phạm nồng độ cồn, trong đó có 52 người điều khiển ô tô, 236 người điều khiển mô tô, xe gắn máy và xe máy điện các loại.

Riêng ngày 25/9, trong tổng số 97 trường hợp vi phạm trật tự, an toàn giao thông, có tới 90 trường hợp vi phạm nồng độ cồn, nhiều trường hợp vi phạm ở mức kịch khung.

Ngày 30/9, Tổ công tác số 4 thuộc Cục Cảnh sát Giao thông phối hợp với Công an tỉnh Tây Ninh ra quân tổng kiểm soát về kiểm soát xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách, xe ô tô vận tải hàng hóa bằng container và xử lý các hành vi vi phạm về trật tự, an toàn giao thông.

Trong ngày đầu ra quân, lực lượng chức năng đã xử lý 56 lái xe vi phạm nồng độ cồn (10 trường hợp điều khiển ô tô, 46 trường hợp điều khiển môtô) và 3 trường hợp vi phạm khác.

Lực lượng công an liên tục tuần tra trên các tuyến phố

Theo thống kê của Cục Cảnh sát Giao thông, từ ngày 30/8 đến ngày 25/9, các tổ công tác Cục Cảnh sát Giao thông phối hợp với Công an địa phương trực tiếp kiểm soát 104.799 phương tiện (59.153 xe ôtô, 45.646 xe mô tô và xe máy điện), phát hiện và bàn giao cho Công an các đơn vị địa phương lập biên bản xử lý 3.617 trường hợp (936 trường hợp đi ô tô, 2.670 trường hợp đi mô tô, 11 trường hợp đi xe máy điện).

Trong số đó, 3.453 trường hợp (885 đi ô tô, 2.558 đi mô tô, 10 đi xe máy điện) vi phạm về nồng độ cồn, 35 trường hợp (10 đi ô tô, 24 đi mô tô, 1 đi xe máy điện) không chấp hành yêu cầu kiểm tra nồng độ cồn.

Tính chung trong 9 tháng năm 2023, lực lượng Cảnh sát Giao thông toàn quốc đã kiểm tra, xử lý hơn 2,5 triệu trường hợp vi phạm về trật tự, an toàn giao thông, trong đó hơn 550.000 trường hợp vi phạm nồng độ cồn, chiếm 22% tổng số trường hợp bị xử phạt.

Việc xử lý vi phạm về trật tự, an toàn giao thông đặc biệt là vi phạm về nồng độ cồn - một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn giao thông - được Cục Cảnh sát Giao thông nhấn mạnh là xuyên suốt, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.

Điều này được thể hiện bằng những kết quả cụ thể với việc không ít trường hợp cán bộ, công chức, viên chức, thậm chí cả những người trong ngành Công an, vi phạm nồng độ cồn đã được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Đơn cử như ngày 23/9, các tổ công tác của Cục phối hợp với Công an 5 địa phương: Bắc Giang, Đắk Lắk, Trà Vinh, Nghệ An, Hà Tĩnh trực tiếp kiểm soát phương tiện tham gia giao thông trên địa bàn.

Trong số 199 trường hợp điều khiển phương tiện vi phạm nồng độ cồn, một trường hợp không chấp hành yêu cầu kiểm tra nồng độ cồn, có 3 trường hợp khai nhận là phóng viên, nhà báo và 7 cán bộ, công chức, gồm hai cán bộ, công chức tỉnh Bắc Giang là Phó Giám đốc Trung tâm Quỹ đất thành phố Bắc Giang, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Bắc Giang; 5 cán bộ, công chức tỉnh Đắk Lắk là Giám đốc Bưu điện thành phố Buôn Ma Thuột, Trưởng Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Ea Kar; Phó Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Ea Kar, Giám đốc Trạm Đăng kiểm số 4703D và cán bộ Chi cục Thú y Đắk Lắk.

Trước đó, vào tối 22/9, Tổ công tác số 5 của Cục Cảnh sát Giao thông phối hợp với Công an thành phố Vinh (Nghệ An) tổ chức kiểm tra nồng độ cồn đối với tài xế Lê Xuân Hùng, điều khiển ô tô biển xanh 37A-000.98, kết quả tài xế vi phạm nồng độ cồn 0,173 mg/lít khí thở.

Tổ công tác đã lập biên bản vi phạm hành chính, đồng thời tạm giữ xe ôtô để xử lý theo quy định. xe ô tô này do Văn phòng Ủy ban Nhân dân huyện Tương Dương quản lý, sử dụng.

Đáng chú ý, trong số các trường hợp vi phạm nồng độ cồn bị xử lý, có cả người giữ vị trí lãnh đạo, đang công tác trong ngành Công an như trường hợp Thượng tá N.M.H, Phó trưởng Công an thành phố Thái Nguyên bị tổ công tác của Bộ Công an và Công an tỉnh Thái Nguyên phát hiện vi phạm nồng độ cồn ở mức 1 (chưa vượt quá 0,25 miligam/1 lít khí thở) vào đầu giờ chiều 20/9.

Theo Cục Cảnh sát Giao thông, trong số các trường hợp vi phạm nồng độ cồn được lực lượng của Cục phối hợp với Công an các địa phương kiểm tra từ ngày 30/8 đến ngày 25/9, bước đầu xác định có 160 trường hợp người điều khiển là công chức, công an, bộ đội đang công tác hoặc đã nghỉ hưu, nhà báo...

Thậm chí, có trường hợp đã bị khởi tố về tội "Chống người thi hành công vụ". Ông Lê Ngọc, cán bộ Ngân hàng - Chi nhánh tại thành phố Từ Sơn, mới đây đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Bắc Ninh (tỉnh Bắc Ninh) khởi tố do không chấp hành kiểm tra nồng độ cồn, xưng hô thiếu chuẩn mực và có hành vi đấm vào mặt Cảnh sát Giao thông.

Nghị quyết 149/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Chỉ thị số 23-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong tình hình mới đã nêu rõ, "siết chặt trật tự, kỷ cương, xử lý nghiêm minh mọi hành vi vi phạm pháp luật về giao thông của người tham gia giao thông và người làm nhiệm vụ quản lý nhà nước về giao thông", "nghiêm cấm mọi hành vi can thiệp, tác động vào quá trình xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông của các cơ quan chức năng".

Nhìn lại việc xử lý vi phạm nồng độ cồn đang được triển khai cho thấy, Nghị quyết của Chính phủ đã được lực lượng Cảnh sát Giao thông quán triệt, thực hiện nghiêm túc, không có ngoại lệ…

Các trường hợp vi phạm về nồng độ cồn ngoài xử lý theo quy định, lực lượng Cảnh sát Giao thông còn gửi thông báo về đơn vị công tác đối với các cá nhân vi phạm là cán bộ, đảng viên để kiểm điểm, xử lý theo quy định của Đảng, cơ quan theo đúng chỉ đạo tại Chỉ thị 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Đầu tháng 6/2023, UBND TP Hà Nội ban hành Kế hoạch số 165/KH-UBND thực hiện Chỉ thị số 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (ATGT) đường bộ trong tình hình mới trên địa bàn TP Hà Nội.

Kế hoạch nêu rõ, các sở, ban, ngành; UBND các quận, huyện, thị xã thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong quản lý nhà nước về bảo đảm trật tự ATGT. Xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền các quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn nếu để tình hình trật tự ATGT xảy ra phức tạp trên địa bàn do thiếu lãnh đạo, chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm theo thẩm quyền hoặc thực hiện không đầy đủ trách nhiệm trong phạm vi quản lý gây mất trật tự ATGT.

Tất cả các vụ tai nạn giao thông gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng xảy ra phải được xem xét, cá thể hóa, xử lý trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan.

Đáng chú ý, Hà Nội sẽ siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về bảo đảm trật tự ATGT; Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật, sai phạm, tiêu cực của các cơ quan quản lý nhà nước, lực lượng thực thi pháp luật, chính quyền địa phương và các lực lượng khác có liên quan đến đầu tư xây dựng, quản lý hành lang ATGT đường bộ.

Trong quá trình xử lý các vi phạm phải tuyệt đối thượng tôn pháp luật, "không có vùng cấm, không có ngoại lệ", tất cả các hành vi vi phạm phải được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

UBND TP Hà Nội cũng nhấn mạnh, nghiêm cấm cán bộ, đảng viên can thiệp, tác động vào quá trình xử lý vi phạm pháp luật về trật tự ATGT của các cơ quan chức năng; Nghiêm cấm lực lượng chức năng "xuê xoa", bỏ lọt, bỏ qua trong xử lý vi phạm dưới mọi hình thức.

Mọi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động vi phạm pháp luật về trật tự ATGT phải được thông báo về cơ quan, đơn vị để xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, của từng ngành, cơ quan, đơn vị. Cương quyết khởi tố, điều tra, xử lý nghiêm các vụ tai nạn giao thông có dấu hiệu tội phạm và đối tượng chống người thi hành công vụ theo đúng quy định của pháp luật...

Thời gian gần đây, việc xử lý vi phạm nồng độ cồn được các lực lượng chức năng thành phố Hà Nội tăng cường với phương châm “không có vùng cấm”, các tổ công tác đã xử lý những trường hợp là cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang, nhà báo, cán bộ công chức...

Hình ảnh ông L.H.Q., Chủ tịch UBND phường Trần Phú, quận Hoàng Mai, Hà Nội, vi phạm nồng độ cồn, bị CSGT lập biên bản xử lý (Ảnh: Văn Hiếu)

Ông P.T.A, Trưởng Công an một phường ở quận Cầu Giấy (Hà Nội) bị tổ công tác chéo địa bàn Đội Cảnh sát Giao thông đường bộ số 12, Công an thành phố Hà Nội kiểm tra đầu giờ chiều 23/9, khi đang điều khiển ô tô tại ngã tư Nguyễn Hoàng - Lê Đức Thọ, Mỹ Đình (quận Nam Từ Liêm), phát hiện vi phạm ở mức 0,4mg/lít khí thở, không có giấy phép lái xe, giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe đã hết hạn.

Một số trường hợp vẫn quen thói "cậy quan hệ" để nhờ vả, can thiệp nhưng lực lượng Cảnh sát Giao thông kiên quyết lập biên bản vi phạm như: Trường hợp ông Lê Hải Q, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân một phường quận Hoàng Mai, Hà Nội, là một ví dụ.

Tối 18/9, tổ công tác Cảnh sát giao thông dừng ô tô 30H-318.XX do ông Q điều khiển để kiểm tra. Tuy nhiên, ông này không chấp hành đo nồng độ cồn, liên tục gọi điện thoại và đòi tổ công tác nghe điện thoại.

Ông Q sau đó đã bị lập biên bản vi phạm hành chính lỗi "không chấp hành kiểm tra nồng độ cồn" và phải báo cáo giải trình với lãnh đạo cấp trên về việc chống đối Cảnh sát giao thông.

Ngày 26/9, khi dừng xe tập lái biển kiểm soát 88A-328.xx của Trường Cao đẳng nghề Việt Xô số 1 (Bộ Xây dựng), người cầm lái mặc đồng phục nhà trường cho biết, bản thân là giáo viên dạy lái xe và mong muốn được “thông cảm”. Khi đo nồng độ cồn của người này, kết quả vượt quá mức kịch khung là 0,515 mlg/lít khí thở. Với vi phạm này, tổ công tác buộc phải tạm giữ phương tiện và ra các biên bản xử phạt với mức hơn 40 triệu đồng.

Trung tá Trần Quang Vinh, Đội trưởng Đội Tuyên truyền, khám nghiệm điều tra tai nạn giao thông, Phòng Cảnh sát giao thông cho biết, với những trường hợp tự ý bỏ đi không chấp hành đo nồng độ cồn sẽ bị xử lý mức cao nhất, cùng với trường hợp không khai báo, khai báo quanh co không đúng tên tuổi, địa chỉ... khi đến làm việc với cơ quan chức năng, người vi phạm tự đánh mất quyền lợi, phải chứng minh bản thân là người vi phạm.

3 tháng cuối năm 2023, Trung tướng Nguyễn Hải Trung, Giám đốc Công an thành phố Hà Nội đã giao Phòng Cảnh sát giao thông, công an quận, huyện, thị xã tăng cường kiểm soát, xử lý các trường hợp điều khiển phương tiện tham gia giao thông vi phạm về nồng độ cồn.

Đặc biệt, các lực lượng xử lý nghiêm đối với các trường hợp là cán bộ, chiến sĩ công an vi phạm, không để ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của ngành; Đồng thời, tăng cường thực hiện kế hoạch về phát động phong trào toàn dân tham gia phát hiện, cung cấp các thông tin phản ánh các hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn Hà Nội.

(Còn nữa)