
![]() |
Góp ý vào dự thảo Văn kiện Đại hội XVIII Đảng bộ TP Hà Nội, nhiều ý kiến cho rằng cần nhấn mạnh việc bồi dưỡng lòng tự hào, ý thức trách nhiệm của thế hệ trẻ với truyền thống Thăng Long - Hà Nội; đồng thời phát triển hệ sinh thái công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm thu hút, nuôi dưỡng xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời kỳ mới. Khi thế hệ trẻ vừa được hun đúc giá trị văn hóa, vừa được trao cơ hội sáng tạo trong môi trường hiện đại, sẽ góp phần tạo nền tảng vững chắc để Hà Nội gìn giữ bản sắc và bứt phá mạnh mẽ trong giai đoạn phát triển mới.
![]() |
Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XVIII Đảng bộ TP Hà Nội được đánh giá là bản văn kiện có tính khái quát cao, phản ánh tầm nhìn chiến lược về phát triển Thủ đô trong giai đoạn mới.
Tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt được xác định là “Tư duy Thủ đô, hành động Hà Nội” gắn với phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”, thể hiện rõ quyết tâm đổi mới tư duy lãnh đạo, tinh thần dám nghĩ, dám làm vì sự phát triển bền vững của thành phố.
Theo Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Đào Xuân Dũng, Thành ủy nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của Văn kiện Đại hội nên đã chỉ đạo xây dựng Báo cáo từ rất sớm, bám sát các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và liên tục hoàn thiện qua nhiều vòng góp ý của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Thành ủy cùng các cơ quan, đơn vị.
Báo cáo nêu rõ, trong nhiệm kỳ 2020 – 2025, dù đối mặt với nhiều khó khăn, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô đã đoàn kết, nỗ lực hoàn thành và vượt 16/20 chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XVII; kinh tế duy trì tăng trưởng ấn tượng, GRDP bình quân đầu người năm 2024 đạt khoảng 150 triệu đồng, thu ngân sách luôn ở mức cao. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, hạ tầng đồng bộ hơn, diện mạo đô thị khang trang, chất lượng sống người dân nâng lên; các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học – công nghệ, an sinh xã hội đều có tiến bộ rõ nét.
Cùng với thành tựu, Báo cáo cũng chỉ ra một số hạn chế như hạ tầng chưa đồng bộ, cải cách hành chính chưa đồng đều, năng suất lao động và năng lực cạnh tranh còn hạn chế, ô nhiễm môi trường còn phức tạp.
Dự thảo xác định 5 quan điểm phát triển, 3 khâu đột phá (thể chế, nhân lực, hạ tầng), 5 nhiệm vụ trọng tâm và 8 nhóm giải pháp hướng đến mục tiêu xây dựng Hà Nội hiện đại, văn minh, phát triển bền vững, trở thành trung tâm tài chính và đổi mới sáng tạo của khu vực.
Ông Đặng Bình Minh, Phó Trưởng ban Thời sự - Câu lạc bộ Thăng Long cho rằng, để Hà Nội thực sự trở thành đô thị dẫn đầu cả nước về chuyển đổi số, cần tập trung nâng cao năng lực số cho cán bộ, nhất là ở cấp cơ sở; đồng thời rà soát, tích hợp và liên thông dữ liệu giữa các ngành, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận dịch vụ số; ưu tiên triển khai chuyển đổi số trong giáo dục, y tế, hành chính công và quản lý đô thị.
Ủy viên Hội đồng tư vấn kinh tế – Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Minh Phong đề xuất, Báo cáo nên bổ sung giải pháp đồng bộ, kịp thời, bảo đảm sự phối hợp thông suốt, hiệu quả hoạt động quản lý Nhà nước theo mô hình chính quyền đô thị hai cấp và Chính phủ thông minh trên địa bàn thành phố.
![]() |
Một trong những nội dung được các chuyên gia, nhà khoa học, văn nghệ sĩ, giới trí thức Thủ đô đặc biệt quan tâm là giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa Thăng Long – Hà Nội. Cùng với phát triển kinh tế, Hà Nội cần tiếp tục đặt văn hóa ở vị trí trung tâm, coi đây là nguồn lực nội sinh và nền tảng tinh thần cho phát triển bền vững.
Trong tiến trình hội nhập, văn hóa Hà Nội vừa là di sản kết tinh từ nghìn năm văn hiến, vừa là nguồn năng lượng mềm giúp Thủ đô khác biệt và bền vững trước những biến động của thời đại.
Việc giáo dục truyền thống, khơi dậy lòng tự hào và trách nhiệm công dân cần được thực hiện thường xuyên, sáng tạo, gắn với chương trình học đường, thông qua hoạt động truyền thông, nghệ thuật cộng đồng và không gian văn hóa công cộng.
Khi được nuôi dưỡng trong môi trường văn hóa lành mạnh, tuổi trẻ Thủ đô sẽ có thêm động lực để gìn giữ giá trị cội nguồn, đồng thời chủ động tiếp thu tinh hoa của thời đại.
Bản sắc người Hà Nội thanh lịch, văn minh, trọng nghĩa tình cần được lan tỏa qua cách sống, ứng xử nơi công cộng, trong học đường, trong mỗi cơ quan, tổ chức. Bên cạnh đó, việc phát huy vai trò của đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, người cao tuổi trong việc sáng tạo, truyền cảm hứng và gìn giữ giá trị văn hóa cũng là yếu tố then chốt để văn hóa trở thành sức mạnh mềm của Thủ đô.
Nhà thơ Bằng Việt, nguyên Chủ tịch Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội, nhấn mạnh Hà Nội phải coi văn hóa là một trong những khâu đột phá chiến lược trong giai đoạn tới.
Theo ông, Hà Nội có bề dày nghìn năm văn hiến, truyền thống địa linh nhân kiệt và đội ngũ văn nghệ sĩ hùng hậu, nhưng nhiều năm qua, phát triển văn hóa vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Dù văn kiện đã khẳng định vai trò quan trọng của văn hóa, nhưng đầu tư và cơ chế thực thi còn hạn chế.
“Văn hóa là tinh túy, là cốt lõi để Hà Nội vươn lên, tạo nên bản sắc và thế đứng riêng biệt so với các địa phương khác”, Nhà thơ Bằng Việt khẳng định.
Bên cạnh đó, nhiều góp ý cũng cho rằng đầu tư cho các thiết chế văn hóa, bảo tồn di sản, phát triển không gian sáng tạo, nghệ thuật, du lịch văn hóa cần đi liền với ứng dụng công nghệ trong quản lý và quảng bá, giúp văn hóa Hà Nội bước ra thế giới bằng cách hiện đại nhưng vẫn giữ hồn cốt truyền thống.
Khi việc bồi dưỡng thế hệ trẻ được gắn với đổi mới sáng tạo, Hà Nội sẽ hình thành lớp công dân Thủ đô vừa am hiểu văn hóa, vừa năng động, sáng tạo, góp phần định hình diện mạo của một thành phố hiện đại, văn minh, đậm đà bản sắc trong kỷ nguyên số.
![]() |
Song song với phát triển văn hóa, nhiều ý kiến cho rằng Hà Nội cần coi trọng đầu tư cho nguồn nhân lực chất lượng cao, gắn với việc xây dựng hệ sinh thái công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Ở góc độ này, GS. TS Lê Anh Tuấn, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Đại học Bách khoa Hà Nội quan tâm đến hai khâu đột phá của nhiệm kỳ, là đột phá về nhân lực và đột phá về hạ tầng.
Trong đó, về đột phá nguồn nhân lực, Bí thư Đảng ủy Đại học Bách khoa cho rằng, việc thu hút nhân tài trình độ cao về cho Hà Nội cần gắn với một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, bao gồm khu công nghiệp công nghệ cao, phòng thí nghiệm quốc gia, trung tâm nghiên cứu xuất sắc, cơ sở giáo dục đại học hàng đầu, quỹ phát triển khoa học công nghệ, quỹ đầu tư... Đó chính là hệ sinh thái để thu hút nhân tài.
Tuy nhiên, theo ông Lê Anh Tuấn trong các nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm được đưa ra tại Phụ lục 3, việc đề cập tới đầu tư đột phá cho mục tiêu quan trọng này còn khá yếu.
Trong đó, các dự án về khu công nghệ cao Hòa Lạc được đề cập nhưng chưa thực sự tương xứng.
“Chẳng hạn, mục 13 của Phụ lục 3 có ghi mục tiêu hoàn thành khu công nghệ cao Hòa Lạc giai đoạn 2 vào quý 4 năm 2028 và sản xuất 1.000 sản phẩm bán dẫn, phần mềm trí tuệ nhân tạo nhưng lại chưa đề cập đến các cơ chế để khu công nghệ cao Hòa Lạc hợp tác với các đại học - nơi tập trung nguồn nhân lực nghiên cứu và thu hút nhân tài”, GS. TS Lê Anh Tuấn nêu ý kiến.
Khu công nghệ cao Hòa Lạc
GS. TS Lê Anh Tuấn đề xuất cụ thể: Một là, Hà Nội cần xem xét đưa vào báo cáo chính trị việc đầu tư hoặc hợp tác đầu tư một số trung tâm kết nối khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo đặt tại các đại học lớn trên địa bàn TP.
Ông Tuấn đưa ra ví dụ mô hình Melbourne Connect, một trung tâm đổi mới sáng tạo được đặt tại Đại học Melbourne do chính thành phố Melbourne xây dựng và cho rằng, để thúc đẩy thu hút nhân tài về cho Hà Nội, không chỉ người Việt Nam mà cả người nước ngoài, cần có những trung tâm kiểu như vậy đặt tại một đại học lớn của Thủ đô.
Hai là, xây dựng trung tâm chế thử tại khu công nghệ cao Hòa Lạc, vận hành theo cơ chế bao trọn gói vật tư tiêu hao cho các nhà khoa học và nhóm nghiên cứu hoàn thiện sản phẩm.
“Hiện nay, điều này đang rất thiếu. Có thể trên khu công nghệ cao đã có một số cơ chế, nhưng hầu như chúng ta vẫn đang đi theo hướng thu hút các trường đại học đặt địa điểm, thay vì dùng các cơ chế để hút các nhà khoa học về với khu công nghệ cao”, GS. TS Lê Anh Tuấn chỉ rõ.
Ba là, thúc đẩy cơ chế đồng tài trợ cho các nhà khoa học được thu hút từ nước ngoài về Hà Nội tham gia đào tạo và nghiên cứu. Ngoài ra, cần có cơ chế tài trợ học bổng cho học viên cao học và nghiên cứu sinh có định hướng nghiên cứu gắn với các ưu tiên của khu công nghệ cao Hòa Lạc, đồng thời áp dụng cơ chế đồng hướng dẫn. Từ đó, sẽ hút được các tài năng ở các trường đại học lên với khu công nghệ cao.
Bốn là, các sản phẩm ưu tiên như bán dẫn, công nghệ AI ứng dụng, công nghệ sinh học cần phải gắn với việc đầu tư các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu xuất sắc thì mới có cơ hội tạo ra sản phẩm xứng tầm. Các phòng thí nghiệm này có thể đặt ở khu công nghệ cao Hòa Lạc hoặc tại các đại học với nguồn đầu tư không chỉ từ ngân sách Nhà nước mà còn phải kết hợp nguồn lực giữa TP và các trường đại học.
Theo GS. TS Lê Anh Tuấn, liên quan đến các đại học trên địa bàn, thay vì đặt mục tiêu di dời 50% cơ sở giáo dục đại học ra khỏi Hà Nội, chúng ta hãy đặt một mục tiêu khác: Xác định số lượng sinh viên tối đa mà Hà Nội có thể tiếp nhận hàng năm để đảm bảo các yếu tố về an toàn, phòng cháy chữa cháy và an sinh xã hội.
Hà Nội có thể xem xét xây dựng các ký túc xá sinh viên hiện đại với hệ thống giao thông công cộng tiện lợi và giao cho các đại học có đủ năng lực khai thác, vận hành theo hình thức hợp tác công tư, thay vì chuyển đổi sang nhà ở xã hội như hiện nay…
Nội dung: Tú Linh
Thiết kế: An Huy