Hành trình truy tìm “hang ổ” của những con gà không đầu siêu rẻ

Lạc vào xứ sở những con gà “tàn tật”

Trên địa bàn Hà Nội, hầu hết chợ chiều lớn nhỏ đều bày bán “gà dai Hàn Quốc” đã được luộc, quay, hoặc nướng ngon lành với giá 130.000 đồng/con. Rất nhiều người tiêu dùng, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, đã chọn mua loại thực phẩm này, dù trong đầu họ cũng lờ mờ đặt dấu hỏi về giá thành thấp bất ngờ của chúng.

Trong khi gà ta có giá từ 90.000-110.000 đồng/kg gà sống, thì một con gà dai Hàn Quốc nặng từ 1,3 – 1,5 kg đã chế biến vàng ruộm, mỡ màng lại chỉ có giá 130.000 đồng. Rõ ràng, ai cũng có thể nhìn thấy điểm vô lý. “Ai thắc mắc làm gì, người ta ăn được thì mình ăn được” – đấy là câu trả lời của hầu hết người tiêu dùng khi được hỏi lý do mua gà giá rẻ.

Tại cửa hàng kinh doanh gia cầm tại quận Thanh Xuân (Hà Nội), khi còn đang phân vân giữa gà ta và gà công nghiệp, vì giá gà ta hơi cao (112.000 đồng/kg), phóng viên được nhân viên bán hàng tư vấn nên chọngà không đầu Hàn Quốc vì thịt dai, da giòn như gà ta mà giá chỉ 54.000 đồng/kg, cao hơn giá gà công nghiệp vài ngàn đồng.

Ở các khu vực khác, gà dai Hàn Quốc xuất hiện cùng khá nhiều loại thịt gà (công nghiệp, tam hoàng, thả vườn, ta) của các doanh nghiệp trong nước, với giá 57.900 đồng/kg. Loại gà này chỉ cao hơn giá thịt gà công nghiệp trong nước 7.000 đồng/kg, thấp hơn không đáng kể so với giá gà tam hoàng (60.000 đồng/kg).

Gà dai Hàn Quốc chế biến sẵn trong siêu thị được bán với giá 97.900 đồng/kg

Không nằm ngoài dự đoán, khi được hỏi về nguồn gốc của loại gà dai này, các chủ cửa hàng gia cầm, chủ quán đồ ăn chín đều từ chối tiết lộ. Tuy nhiên, không quá khó khăn, phóng viên xác định được hai nguồn hàng chủ yếu mà tiểu thương thường nhập hàng ở khu vực Hà Nội, đó là vài siêu thị lớn và vài cửa hàng đông lạnh tại khu vực chợ đầu mối gia cầm Hà Vỹ (huyện Thường Tín, Hà Nội).

Tại một siêu thị trên đường Phạm Văn Đồng (Hà Nội), gà dai Hàn Quốc được bán khá nhiều, cả hàng đông lạnh và hàng đã chế biến. Gà dai đông lạnh có giá hơn 52.000 đồng/kg (mỗi con gà có trọng lượng trên dưới 1,3kg thì giá gần 70.000 đồng/con). Ngoài ra, loại gà này sau khi được quay chín có giá 97.900 đồng/kg.

Dễ quan sát thấy, gà tại siêu thị này chủ yếu không đầu, một vài con không còn đùi, hoặc không còn một phần thân. Dường như mặt hàng này được người tiêu dùng khá ưa chuộng, bởi sau thời gian khảo sát tại siêu thị trên, phóng viên nhận thấy buổi sáng gà dai được xếp vào tủ đông khá nhiều. Song đến khoảng sau 20h giờ, lượng gà hầu như đã được mua hết.

“Anh phải biết là gà ở siêu thị là gà xấu, giá cao” – một chủ cửa hàng đông lạnh ở chợ gia cầm Hà Vỹ bĩu môi – “Gà bày tại siêu thị vừa nhẹ cân, vừa để thời gian dài. Dân buôn bán nhỏ không dám vào siêu thị mua đâu, họ chủ yếu tìm đến bọn em thôi”.

Qua lời giới thiệu của chủ cửa hàng này, phóng viên được dẫn vào mê cung nhiều ngóc ngách của nghề buôn bán gà dai Hàn Quốc. Quả thật, cứ như lời anh ta, buôn bán gà dai Hàn Quốc đúng là một loại kinh doanh siêu lợi nhuận.

Gà dai Hàn Quốc hay gà thải loại?

Khác với sự hình dung, cửa hàng M.T ở chợ Hà Vỹ chuyên cung cấp các mặt hàng gia cầm đông lạnh hoạt động rất công khai, người mua kẻ bán tấp nập. Một chị đến mua chân gà thâm sì để ngâm mắm bán trong dịp Tết, một anh khác mua túi to cánh gà đã đổi màu phục vụ cho quán gà chiên trên phố cổ. Phóng viên phải chờ khá lâu mới đến lượt được “tư vấn”.

Chủ cửa hàng, một người đàn ông điển trai tên M., không bỏ qua cơ hội để giới thiệu về các sản phẩm đang bán chạy: “Anh trai cần loại gì cũng có, từ gà non đến gà già. Gà non thì chỉ có đùi thôi. Dân Tây chỉ ăn lườn chứ không ăn đùi, nên đùi gà nhập hết về nước ta. Còn gà già, tức là gà dai Hàn Quốc ấy, thì có hai loại. Một loại 10 con/thùng, một loại 12 con/thùng. Đảm bảo gà ngon, tem mác đầy đủ, hàng công ty đàng hoàng”.

Để chứng minh cho lời nói của mình, anh M. mở cánh cửa nặng trịch của phòng trữ đông, lôi ra một thùng giấy. Bên cạnh thùng có dãy số ghi thời gian xuất khẩu là 11/7/2016, tổng trọng lượng 14.54kg. Rất nhanh nhẹn, anh M. rạch nắp thùng, vạch lớp ni long, để lộ ra 10 con gà còn đóng đá.

Trên thị trường bán lẻ, gà dai không đầu có giá 130.000 đồng/con

“Đây là hàng loại 1, còn hàng loại 2 thì nhỏ hơn, chỉ khoảng 1,2 kg/con. Hiện giờ là gần Tết, hàng đang tăng giá. Vì nhiều đầu mối ghim hàng trong kho, chờ Tết mới bán. Quan trọng hơn, ở bên kia đang có dịch nên nguồn hàng khan hiếm. Trước đây thì bán rẻ cho anh trai cũng được, nhưng bây giờ nhất định phải giá 42 (ý nói 42.000 đồng/kg – PV) thì bọn em mới nhập cho anh được”, chủ cửa hàng nói.

Giải thích về lý do gà không đầu hoặc mất đùi, anh M. cười cười: “Người ta cứ bảo bọn em cắt đầu, cắt chân ra để bán riêng, nhưng không phải như vậy đâu. Anh xem, ngay trong thùng nguyên đai nguyên kiện, gà đã “tàn tật” rồi. Lý do chính là khi nhập khẩu có quy định, nếu nhập gà nguyên con thì doanh nghiệp nhập khẩu sẽ phải chịu mức thuế là 40%, nhưng nếu xẻ nhỏ từng bộ phận ra thì thuế nhập khẩu chỉ còn là 20%. Nên doanh nghiệp thường cho cắt bỏ đầu, chân để được hưởng thuế suất nhập khẩu 20% mà vẫn bán được theo giá nguyên con”.

Qua trao đổi với chủ cửa hàng M.T, phóng viên nhận thấy bản thân những người này cũng nắm rất rõ về xuất xứ của loại “gà dai Hàn Quốc”. “Gà này là loại đẻ hết trứng, đã nuôi 1 năm hoặc hơn thế. Ở bên kia, gà như vậy chỉ đem nghiền thành thức ăn gia súc. Chả biết là tồn dư kháng sinh hay không, chuyên gia này bảo có, vị chuyên gia khác lại bảo không có. Loạn hết cả lên. Nhưng dân mình ham rẻ nên cứ mua. Có cầu thì có cung. Ai sợ cứ sợ, ai bán cứ bán, ai mua cứ mua”, anh M. nói.