TTTĐ - Trong thời kỳ công nghiệp hóa, ta dường như quên mất rằng đôi tay con người luôn là công cụ lao động tuyệt vời. Qua bao thế hệ, nghề truyền thống được những bàn tay tài hoa của người thợ giữ gìn, trở thành nét đẹp văn hóa của con người Việt Nam.

Trải qua nhiều biến thiên cùng sự phát triển của xã hội, nhiều nghề truyền thống tưởng chừng đã mai một thì nay tồn tại bền bỉ giữa lòng phố cổ Hà Nội. Tại số nhà 26 phố Lò Rèn, Hà Nội, ông Nguyễn Phương Hùng (sinh năm 1960) vẫn miệt mài tay búa, tay kìm, rèn sắt bằng chính đôi tay mình. Ông là người thợ còn sót lại của một thời nghề rèn từng phổ biến trên con phố ấy với những lò lửa không bao giờ tắt và tiếng búa cứ vang lên đều đặn từ sáng sớm đến chiều tà.

Giữa hỗn độn âm thanh của máy hàn, máy cắt dọc theo con phố nhỏ Lò Rèn, thì ở đây vẫn còn bễ lò rèn thủ công duy nhất còn đỏ lửa. Gương mặt ám đen bụi than, cánh tay lốm đốm vết bỏng, chiếc áo cũ loang lổ mồ hôi và dầu mỡ, ông Nguyễn Phương Hùng là hiện thân của một người thợ rèn từ thủa xa xôi còn duy trì nghề tổ. Vốn khá quen với những vị khách qua đây, thường dừng chân tham quan, chụp ảnh, ông Hùng tỏ ra thoải mái khi vừa làm vừa chuyện trò với khách.

"Hồi xưa, tôi phải đi học nghề chứ không phải như thời bố hay ông nội, thời còn Pháp thuộc, còn đô hộ. Tôi đang đi học lớp 7 thì phải ra đây phụ bố. Làm những việc như nhặt than, xẻo than hay quai bễ. Đến lớp 8, 9, tô phải phụ bố đóng búa. Sau một thời gian, tôi học tại trường cơ khí hệ 3 năm, học sửa chữa ô tô rồi lại quay về nhà làm nghề rèn. Đúng ra trong quá trình làm rèn thì chỉ có một câu nói cuối cùng là duyên số. Bố tôi chỉ bảo một câu: "Con ơi! Con nên về làm nghề này. Ba đời nhà mình đã làm nghề rèn và nghề này không bao giờ chết đói. Nghề thủ công này rất cao quý", ông Hùng tâm sự.

Ði dọc theo phố Lò Rèn, nếu là người am hiểu Hà Nội đều có cảm nhận phố đã khác xưa. Những cửa hàng cửa hiệu khang trang bán đồ sắt, vật liệu xây dựng đã thay thế những xưởng rèn. Nhiều gia đình trên phố đã chuyển đổi nghề sang làm nghề hàn sắt, làm đồ sắt xây dựng như: Làm cầu thang, cửa cuốn, cửa sổ hoa sắt, làm đồ inox hay làm gia công cơ khí chính xác... Những công đoạn thủ công đã ít dần đi, sức người được thay thế bởi các máy phay, máy cắt, máy hàn hiện đại.

Nghề rèn truyền thống tưởng chừng như chỉ thấy ở chốn thôn quê hay trong dĩ vãng, vậy mà vẫn hiển hiện giữa phố thị đông đúc. Có lẽ bởi vậy, cái bễ lò rèn thủ công duy nhất của ông Nguyễn Phương Hùng luôn là tâm điểm của khách tham quan phố cổ.

Trong khoảng không gian chật hẹp, giữa la liệt những vật dụng bằng sắt, nhưng ông Nguyễn Phương Hùng vẫn nói cười, chẳng ai nghĩ, nghề rèn ông đang làm công việc nặng nhọc đến vậy.

"Tôi về đây vì muốn có cửa hàng buôn bán chứ không muốn làm nghề rèn. Tôi chấp nhận làm với bố, chấp nhận làm nghề trao truyền. Ngược lại, tôi nghĩ chỉ về làm ở đây 3 - 4 tháng rồi mình buôn bán inox hay hàng hóa khác. Tự nhiên tôi cảm thấy duyên số và cũng là đời thứ 3 nên tôi phải theo nghề này. Nghề này càng làm càng thấy quý vì tôi là dân thợ lại có gen nghề của bố tôi để lại. Càng thấy quý bao nhiêu thì tôi càng vào guồng, khiến việc sửa chữa hay gò hàn ô tô đều quên hết.

Vào nghề này, tôi bước rất vững vàng. Tôi kiếm đồng tiền bằng sức lao động. Hơn nữa, làm nghề thủ công, ai cũng quý trọng mình. Càng quý trọng, mình càng thấy phấn khởi và cảm thấy gắn bó với nghề hơn.

Nhà ở giữa ngã tư nhưng tôi không buôn bán vì cảm thấy yêu nghề và yêu đời. Luôn tạo cho mình cảm giác thoải mái tư tưởng, đến giờ phút này hỏi thích nghề không thì tôi có thể khẳng định mới đầu không thích nhưng giờ rất thích và đam mê", ông Hùng chia sẻ thêm.

Hàng chục năm nay, người thợ rèn nhìn con phố của mình đổi thay. Những người đến rồi đi, nhiều cửa hàng mở ra rồi đóng lại... Hàng ngày, dòng người qua đây vẫn thấy ông miệt mài làm công việc của mình như chẳng để tâm tới sự đời.

Dù vẫn giữ những nét tinh túy của nghề rèn truyền thống nhưng ông Hùng cũng tiếp thu cái mới để tăng năng suất cũng như nâng cao chất lượng sản phẩm. Bằng sự năng động, sáng tạo, ông Hùng vừa gìn giữ được nghề của ông cha vừa phát triển phục vụ cuộc sống.