Ngày 10/9, tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự phiên họp toàn thể giả định "Quốc hội trẻ em" lần thứ nhất.

Sự kiện do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội đồng Đội Trung ương chủ trì, phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội tổ chức nhằm thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề liên quan và nâng cao nhận thức của trẻ em về Quốc hội.

Cùng tham dự phiên họp có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Các nguyên Phó Chủ tịch nước: Trương Thị Mỹ Hoa, Nguyễn Thị Doan; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương.

Phiên họp có sự tham dự của 263 đại biểu trẻ em đến từ 63 tỉnh, thành phố trong cả nước.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu cho biết Việt Nam là nước đầu tiên ở Châu Á và thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước về Quyền trẻ em. Quốc hội, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản pháp luật để khẳng định các quyền của trẻ em và trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, của gia đình, nhà trường và xã hội trong chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em. Nổi bật nhất có thể kể đến Luật Trẻ em 2016, Luật Giáo dục 2019, Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em và nhiều chương trình, đề án về phát triển toàn diện trẻ em.

Tại phiên họp giả định "Quốc hội trẻ em", Chủ tịch Quốc hội hoan nghênh Trung ương Đoàn, Hội đồng Đội Trung ương và thiếu nhi đã lựa chọn hai nhóm vấn đề rất có tính thời sự là: "Bảo vệ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng" và "Phòng, chống tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em" để thảo luận và kiến nghị.

"Dù tuổi còn nhỏ nhưng các em đã chịu khó tìm hiểu, nghiên cứu, thể hiện sự chững chạc, phong thái tự tin, có suy nghĩ chín chắn, sâu sắc khi đóng vai là những đại biểu Quốc hội, thậm chí lãnh đạo Quốc hội, lãnh đạo Chính phủ trong điều hành, thảo luận và có nhiều đề xuất, kiến nghị rất xác đáng để giải quyết những vấn đề của trẻ em" - Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chia sẻ tại phiên họp giả định

Đến dự, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng dành lời chúc mừng đến các em thiếu nhi đã tổ chức thành công phiên họp giả định "Quốc hội trẻ em", mang lại nhiều đề xuất, kiến nghị hết sức sáng tạo, đổi mới. Phó Thủ tướng khẳng định vai trò quan trọng, quyền kiến nghị của "những mầm non tương lai" trong các vấn đề hệ trọng của trẻ em, tham gia vào quá trình xây dựng, thực thi chính sách, pháp luật. "Điều đó cho chúng ta niềm tin vững chắc để tin tưởng vào một tương lai xán lạn của đất nước, để bước lên đài vinh quang như Bác Hồ kính yêu đã hằng căn dặn" - Phó Thủ tướng nhận định.

Đây là lần đầu tiên, phiên họp giả định Quốc hội trẻ em được tổ chức nhằm góp phần triển khai hiệu quả Luật Trẻ em năm 2016, đặc biệt là các quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 77 “tổ chức để trẻ em được tiếp xúc với đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng Nhân dân”; Khoản 4, Điều 79 “Đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp có trách nhiệm thường xuyên và định kỳ tiếp xúc với trẻ em hoặc đại diện trẻ em”.

Phiên họp có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề về trẻ em, kiến nghị các cấp, ngành nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác chăm sóc, bảo vệ, giáo dục trẻ em - chủ nhân tương lai của đất nước.

Thông qua việc tổ chức phiên họp giả định Quốc hội trẻ em, góp phần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về tổ chức và hoạt động của Quốc hội; Giáo dục, nâng cao nhận thức của cử tri, Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ về vị trí, vai trò, hoạt động của Quốc hội trong sự nghiệp cách mạng Việt Nam; Đồng thời bảo đảm tính chất tự nguyện, tự quản của trẻ em dưới sự cố vấn, hỗ trợ của các chuyên gia, các cơ quan, tổ chức hữu quan; Bảo đảm phù hợp với lứa tuổi và nhu cầu của trẻ em.

Phiên họp giả định được tiến hành theo đúng quy trình, cách thức tổ chức như một phiên họp chính thức của Quốc hội. Theo đó, phiên họp được diễn ra với 2 phiên, phiên thảo luận tổ diễn ra vào ngày 9/9 và phiên toàn thể diễn ra vào ngày 10/9/2023.

Tại phiên thảo luận tổ, các đại biểu đã thảo luận, đóng góp của trẻ em đề xuất các giải pháp liên quan tới các nhóm nội dung: Nâng cao nhận thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em; Giải pháp nâng cao kỹ năng tương tác an toàn trên không gian mạng cho trẻ em; Góp ý cải thiện các điều kiện cơ sở vật chất để trẻ em được ứng dụng công nghệ thông tin; Phát huy vai trò của các cấp, các ngành, gia đình, nhà trường, xã hội và vai trò của trẻ em trong công tác bảo vệ trẻ em. Những nội dung này đã được thể hiện ở dự thảo Nghị quyết trình tại phiên họp toàn thể.

Điều hành phiên họp toàn thể là các bạn nhỏ tiêu biểu, có thành tích xuất sắc trên các lĩnh vực đóng vai các vị trí chủ chốt: em Đặng Cát Tiên (Khánh Hòa) - "Chủ tịch Quốc hội trẻ em", em Lê Quang Vinh (Hòa Bình) - "Phó chủ tịch thường trực Quốc hội trẻ em". Các "phó chủ tịch" gồm: Đàm Hà My (Bắc Giang), Kiều Quang Huy (Bình Thuận), Nguyễn Thế Mạnh (Tuyên Quang).

"Chủ tịch Quốc hội trẻ em" Đặng Cát Tiên tại phiên họp giả định

Thay mặt "Quốc hội trẻ em", "Chủ tịch Quốc hội trẻ em" Đặng Cát Tiên cho biết phiên họp "Quốc hội trẻ em" lần thứ nhất, năm 2023 diễn ra vào thời điểm trẻ em cả nước đang náo nức tựu trường, đón chào năm học mới 2023 - 2024. Phiên họp có ý nghĩa quan trọng thể hiện tinh thần, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong công tác chăm sóc, bảo vệ, giáo dục trẻ em.

Tại phiên họp toàn thể giả định “Quốc hội trẻ em”, các đại biểu trẻ em đóng vai là đại biểu Quốc hội tham gia Phiên họp của Quốc hội để tập trung thảo luận về hai vấn đề đang được trẻ em và toàn xã hội đặc biệt quan tâm: “Bảo vệ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng” và “Phòng, chống tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em”. Các nội dung quan trọng này đã được triển khai lấy ý kiến của cử tri trẻ em cả nước, các chuyên gia, nhà khoa học thông qua nhiều hình thức đa dạng, phong phú như Diễn đàn trẻ em, kỳ họp hội đồng trẻ em các cấp, khảo sát bằng phiếu hỏi trực tuyến, trực tiếp...

Đại biểu trẻ em Hoàng Trà My (Nghệ An) đặt vấn đề cho các lãnh đạo "Quốc hội trẻ em"

Em Hoàng Trà My (Nghệ An) đưa ra một kết quả khảo sát trên 41.000 cử tri trẻ em, cho thấy có gần 12% trẻ em cho rằng vấn đề xâm hại tình dục trẻ em thỉnh thoảng xảy ra. Các hành vi xâm hại như tát, đấm, đá, xúc phạm danh dự được đánh giá là xảy ra ở mức độ đặc biệt cao trên 30%; 23,6% trẻ từng bị tai nạn thương tích, nhiều vụ tai nạn giao thông và đuối nước rất thương tâm.

Trên cơ sở đó, "đại biểu" My đề xuất các địa phương cần quan tâm trang bị các biển báo về nguy cơ mất an toàn cho trẻ em ở các hồ bơi, các ngã ba, ngã tư tại các thôn xóm. Cơ quan chức năng, nhà trường cần đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức, kỹ năng về phòng tránh tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại thường xuyên hơn bằng hình thức phù hợp, hấp dẫn với trẻ, đưa chương trình giáo dục giới tính vào nhà trường.

Đại biểu trẻ em Ngô Kim Cương (tỉnh Tây Ninh) đề xuất Bộ Giáo dục cần tăng thời lượng dạy và học môn tin học, ngoài những kiến thức về ứng dụng cơ bản như word, excel cần cho học sinh trang bị kỹ năng tiếp xúc với Internet an toàn. Môn học Giáo dục công dân cần có nội dung phòng chống xâm hại qua môi trường mạng

Liên quan đến vấn đề bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, đại biểu trẻ em Ngô Kim Cương (tỉnh Tây Ninh) nhấn mạnh, ngày càng nhiều trẻ em bị xâm hại, bạo lực trên môi trường mạng và yêu cầu để trẻ em được tương tác lành mạnh, an toàn trên không gian mạng trở nên một vấn đề bức thiết.

Qua tiếp cử tri trẻ em tại địa phương, đại biểu trẻ em tỉnh Tây Ninh cho biết, gia đình, nhà trường, thầy cô giáo chưa chú trọng giáo dục, hướng dẫn về kỹ năng, kiến thức sử dụng mạng đúng cách cho trẻ em. Đôi khi tập hợp rất nhiều nội dung tuyên truyền trong một khoảng thời gian ngắn không đủ cho việc hướng dẫn, giảng giải về tất cả các chủ đề nên đa phần nội dung truyền tải không cụ thể, còn mang tính đại khái chung chung.

Do đó, đại biểu trẻ em Ngô Kim Cương đề xuất, hơn ai hết, gia đình, đặc biệt cha mẹ chính là những "lá chắn" cho trẻ, nên cần chủ động tìm hiểu, ứng dụng các giải pháp về công nghệ số để kiểm soát thông tin cá nhân của trẻ, hướng dẫn cho trẻ em những kiến thức cơ bản như không ấn vào đường link lạ, biết cung cấp thông tin đúng cách, định hướng để giúp con em mình tương tác lành mạnh và an toàn trên môi trường mạng.

Phát biểu tại phiên họp giả định, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương Nguyễn Phạm Duy Trang, Trưởng Ban Tổ chức phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” lần thứ nhất, năm 2023 cho biết, với mô hình phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em”, Ban Tổ chức mong muốn giúp các em được tiếp xúc, tìm hiểu, học hỏi một cách có hệ thống những kiến thức về hệ thống chính trị, bộ máy Nhà nước; Đặc biệt là những hoạt động quan trọng như lập hiến, lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao của Quốc hội - cơ quan đại diện cao nhất cho ý chí, nguyên vọng của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất.

Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương Nguyễn Phạm Duy Trang, Trưởng Ban Tổ chức phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” lần thứ nhất, năm 2023 phát biểu tại phiên họp giả định

Đồng thời, các em được ứng dụng các kiến thức, kỹ năng đó vào việc phân tích những vấn đề hiện tại của trẻ em, xây dựng những giải pháp cho chính mình với cách nhìn toàn diện hơn từ việc học hỏi những kỹ năng của các đại biểu quốc hội và thể hiện ngay tại hội trường Quốc hội. Bên cạnh đó, với việc các em được đóng vai là lãnh đạo Quốc hội, lãnh đạo các cơ quan thuộc Chính phủ, đại biểu Quốc hội, được phát biểu ý kiến, biểu quyết thông qua các nội dung của phiên họp tại hội trường Diên Hồng sẽ góp phần nuôi dưỡng trong mỗi em ước mơ, niềm đam mê với nghề nghiệp, hoài bão to lớn trong việc góp phần xây dựng đất nước, ý chí phấn đấu trong học tập, rèn luyện để trở thành người đại biểu của Nhân dân hoặc một lãnh đạo cơ quan Nhà nước trong tương lai, là công dân tốt đóng góp vào sự phát triển của quê hương, đất nước.