Đại dịch COVID-19 ngày càng biến hóa đa dạng với nhiều biến chủng mới, việc ứng phó với mức độ nguy hiểm của các biến chủng này thực sự khó khăn và việc tiêm đủ vắc xin liều cơ bản cũng như các liều nhắc lại là vô cùng cần thiết và quan trọng.

Ngành Y tế TP Đà Nẵng đang tích cực đẩy nhanh tốc độ tiêm vắc xin, tăng điểm tiêm theo từng nhóm đối tượng. Do đó, để duy trì miễn dịch cộng đồng và tránh các đợt bùng phát dịch COVID-19, người dân cần tiêm các liều nhắc lại.

Theo số liệu thống kê của Sở Y tế Đà Nẵng, tính đến ngày 4/10/2022, về cơ bản Đà Nẵng đã triển khai tiêm chủng đảm bảo đạt tỷ lệ bao phủ đối với liều cơ bản cho người từ 12 tuổi trở lên và tiếp tục triển khai tiêm mũi nhắc lại cho nhóm đối tượng này, đồng thời tiêm liều cơ bản cho nhóm trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Hiện nay tỷ lệ tiêm các mũi nhắc lại cho người lớn mũi 3 đạt 78,29% và mũi 4 của Đà Nẵng mới đạt 55,21%; Mũi nhắc lại cho trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi đạt 39,73%. So với toàn quốc thì tỷ lệ tiêm mũi 4 cho các đối tượng có chỉ định và mũi 3 cho trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi còn thấp (hiện toàn quốc mũi 4 đạt 77,9%; mũi 3 cho trẻ 12 đến dưới 18 tuổi đạt 58,6%).

Các phụ huynh tại điểm tiêm trường Tiểu học Phù Đổng được hướng dẫn thủ tục đồng ý cho con tiêm vắc xin phòng COVID-19 (Ảnh: Đ.Minh)

Được biết, việc triển khai tiêm các mũi nhắc lại ở Đà Nẵng trong giai đoạn hiện nay khó khăn hơn so với giai đoạn trước (trước đây Đà Nẵng là một trong số các tỉnh/thành có tỷ lệ bao phủ vắc xin các mũi cơ bản sớm trong cả nước).

Lý giải nguyên nhân này, theo Sở Y tế Đà Nẵng do tâm lý chủ quan của người dân khi thấy tình hình dịch đã ổn định. Đặc biệt, những người đã mắc COVID-19 có tâm lý có kháng thể, mắc bệnh thể nhẹ vì vậy không muốn tiêm chủng thêm, mặc dù đã được các cán bộ y tế, địa phương tuyên truyền vận động nhiều lần.

Hiện nay, vắc xin COVID-19 được xem là "hộ chiếu" an toàn giúp cơ thể được bảo vệ bởi kháng thể, giảm nguy cơ lây nhiễm. Đặc biệt, giảm triệu chứng nặng, giảm nguy cơ tử vong. Tuy nhiên, các bằng chứng thời gian gần đây cho thấy hiệu quả của vắc xin có thể giảm theo thời gian và các loại vắc xin COVID-19 hiện đang sử dụng có thể kém hiệu quả hơn đối với biến thể của virus SASR-CoV-2.

Lúc này, các mũi vắc xin bổ sung có thể làm giảm các triệu chứng cũng như ngăn các biến chứng có thể xảy đến với người mắc COVID-19. Ngoài ra, khi tiêm đúng, đủ các liều vắc xin được khuyến cáo còn có thể giúp ngăn chặn việc lây lan virus ra ngoài cộng đồng.

Theo các Chuyên gia y tế, hiệu quả bảo vệ của các loại vắc xin phòng COVID-19 đang được sử dụng hiện nay tại Việt Nam nằm trong khoảng từ 78-94% tùy loại, hiệu quả này sẽ bị giảm dần theo thời gian, đặc biệt là người từ 65 tuổi trở lên.

Vì vậy, việc tiêm vắc xin mũi 3,4 là hết sức cần thiết nhằm tăng hiệu lực bảo vệ cơ thể, giúp cơ thể sản xuất đủ kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2, nhất là trước những biến thể nguy hiểm như Delta hay Omicron, biến thể phụ BA.4; BA.5.

Vừa hoàn thành việc tiêm mũi 4 vắc xin COVID-19 tại Trạm Y tế phường Hòa Xuân (quận Cẩm Lệ) chị Lê Thị Yên (trú tại TDP 78 phường Hòa Xuân) cho biết: “Tôi tiêm mũi 3 đến nay đã hơn 7 tháng. Đợt tiêm tháng 7/2022 của thành phố, tôi chần chừ chưa muốn tiêm mũi 4. Nhưng khi thấy thông tin xuất hiện các biến chủng mới, người đã mắc COVID-19 vẫn có thể tái mắc và tình trạng bệnh có thể nặng hơn nên trong đợt tiêm tháng 9/2022, tôi đã chủ động đăng ký và đi tiêm”.

“Nghe thông tin dịch COVID - 19 có thể bùng phát trở lại vì trong nước đã ghi nhận các biến chủng mới, nên khi có danh sách và đến lịch tiêm mũi 4, vợ chồng tôi quyết định đi tiêm ngay. Mặc dù tuổi cao nhưng khi tiêm 3 mũi trước và sau tiêm mũi 4 đợt này chúng tôi thấy vẫn bình thường, chỉ có sốt nhẹ và hơi đau ở chỗ tiêm”, cô Cao Thị Hà - tổ trưởng TDP 79 phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ chia sẻ.

Đoàn thanh niên quận Ngũ Hành Sơn tham gia tuyên truyền tại các tổ dân phố, vận động nhân dân đến tiêm vắc xin phòng COVID-19 (Nguồn: TTKSBT)

Mặc dù tỷ lệ tiêm vắc xin COVID-19 mũi 1, mũi 2 trên địa bàn thành phố đạt cao, nhưng thực hiện kế hoạch tiêm chủng vắc xin COVID-19 liều bổ sung, nhắc lại vẫn còn một số người né tránh hoặc trì hoãn tham gia tiêm.

“Bên cạnh lý do sức khỏe, một số người vẫn tin vào thông tin không xác thực, như tiêm vắc xin gây ra việc giảm trí nhớ, phát bệnh hiểm nghèo khi trong người có bệnh nền... Khi tuyên truyền cho người dân trong tổ, có người viện lý do sức khỏe để chưa đăng ký tiêm, hoặc sau đăng ký lại viện lý do bận việc gia đình nên khi có tin nhắn nhắc tiêm thì không đến tiêm”, cô Hà cho biết thêm.

Anh Nguyễn Mậu Sơn (phường Hải Châu 1, quận Hải Châu), cho biết ban đầu tôi khá phân vân việc có nên cho con tiêm vắc xin phòng COVID-19 hay không vì lo sợ các phản ứng sau tiêm, nhưng sau khi được giải đáp những thắc mắc và hiểu về tầm quan trọng của vắc-xin thì tôi đã quyết định cho con tiêm.

Theo anh Sơn, anh đã sắp xếp thời gian, tranh thủ chở con đến tiêm chủng tại trạm tiêm lưu động trường Tiểu học Phù Đổng. Phản ứng sau tiêm chủng của con là phản ứng thường gặp như sốt, sưng đau tại chỗ tiêm. Anh Sơn cho rằng, việc cho con sớm được tiêm vắc xin đủ mũi giúp anh yên tâm phần nào khi bé đến trường, vừa bảo vệ sức khoẻ của con, vừa bảo vệ sức khoẻ của cộng đồng.

Thầy Nguyễn Thái Phong, Hiệu trưởng trường Tiểu học Võ Thị Sáu (quận Hải Châu) cho biết, vẫn còn một số phụ huynh có tâm lý lo lắng về phản ứng của trẻ sau khi tiêm, do đó nhà trường đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền qua các kênh thông tin để phụ huynh nắm được sự cần thiết của việc tiêm vắc xin phòng COVID-19. Về cơ bản, phụ huynh đã hiểu và đồng ý cho con mình tiêm vắc xin để đảm bảo sức khỏe đến trường học tập.

Thầy Nguyễn Thái Phong (Hiệu trưởng Trường Tiểu học Võ Thị Sáu - quận Hải Châu, Đà Nẵng)

Theo BS Trương Văn Trình, Phó Giám đốc Sở Y tế Đà Nẵng, việc tiêm chủng mũi nhắc lại (mũi 4) là thực sự cần thiết cho các đối tượng có nguy cơ cao theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Trong đó, nhóm người thuộc nguy cơ cao phơi nhiễm với COVID-19 là cán bộ y tế, cán bộ tuyến đầu (lực lượng công an, quân đội, giáo viên, người làm việc trong lĩnh vực giao thông vận tải, người cung cấp dịch vụ thiết yếu), công nhân, người làm việc ở các Khu công nghiệp…

“Hiệu quả của miễn dịch sẽ giảm dần theo thời gian, vì vậy liều nhắc lại cung cấp sự bảo vệ mạnh mẽ để làm giảm tình trạng bệnh nặng thêm, giảm nguy cơ tử vong, cũng như tỷ lệ mắc ở tất cả các nhóm tuổi. Theo một số nghiên cứu thì tỷ lệ mắc COVID-19 nặng ở nhóm tiêm 4 mũi thấp hơn 3,5 lần so với ở nhóm tiêm 3 mũi”, BS Trình thông tin.

Cũng theo BS Trình, hiện nay có một số tin đồn liên quan đến việc tiêm chủng như tiêm vắc xin gây rụng tóc, vô sinh… đây đều là các thông tin không có cơ sở khoa học, bằng chứng chứng minh. WHO và Bộ Y Tế khẳng định, đến thời điểm hiện tại, chiến lược tiêm vắc xin phòng COVID-19 vẫn hết sức quan trọng trong bối cảnh các biến thể lây lan nhanh hơn, gây khó khăn trong công tác phòng, chống dịch.

Bước vào năm học mới, ngành y tế TP Đà Nẵng phối hợp với ngành giáo dục và các địa phương đang nỗ lực đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc xin phòng COVID-19 cho học sinh, các đối tượng đủ điều kiện tiêm chủng nhằm thiết lập "lá chắn” bảo vệ sức khỏe cho trẻ, bảo đảm an toàn phòng chống dịch, bảo đảm an toàn cho học sinh đến trường.

Tại quận Sơn Trà, dân số hiện tại là 166.336 người, trong đó tỷ lệ người 18 tuổi trở lên đã tiêm đủ 3 mũi vắc xin là 93.06%; Đủ 4 mũi cho người có chỉ định là 44,5%; Tỷ lệ người từ 12-18 tuổi đã tiêm đủ 3 mũi vắc xin là 31,01%; Tỷ lệ trẻ từ 5 - 12 tuổi tại các trường học trên địa bàn quận là: tỷ lệ tiêm 1 mũi là 66,75%, Tỷ lệ tiêm 2 mũi là 31,51%.

Phó Chủ tịch UBND quận Sơn Trà - Huỳnh Văn Hùng cho biết, UBND quận đã kịp thời phối hợp với các cấp, các ngành, chỉ đạo các đơn vị, địa phương có liên quan triển khai công tác thông tin, tuyên truyền, vận động người dân tham gia tiêm vắc xin phòng COVID-19. Đồng thời, quận triển khai kế hoạch tiêm chủng đến từng tổ dân phố, khu dân cư, tăng cường rà soát, vận động người dân từ 18 tuổi trở lên tham gia tiêm mũi 3, mũi 4.

Theo một số nghiên cứu thì tỷ lệ mắc COVID-19 nặng ở nhóm tiêm 4 mũi thấp hơn 3,5 lần so với ở nhóm tiêm 3 mũi (Ảnh: Đ.Minh)

Để tăng cường phủ nhanh vắc xin cho các nhóm đối tượng, từ ngày 17/8/2022, Trung tâm y tế (TTYT) quận Sơn Trà phối hợp với các trường Tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn tổ chức “Lễ phát động chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19” với hình thức triển khai tiêm lưu động tại các điểm trường. Trong đó, tập trung vào đối tượng học sinh các nhóm từ 5 tuổi đến dưới 12 tuổi và nhóm từ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi.

Tại quận Hải Châu, UBND quận đã tăng cường công tác tuyên truyền và triển khai đồng bộ việc tiêm vắc-xin phòng COVID-19 đến tất cả các trường học cũng như 13 phường trên địa bàn. Đồng thời huy động toàn bộ hệ thống chính trị tham gia. Bên cạnh đó, các lực lượng trong và ngoài ngành y tế; lực lượng công an, quân đội, các tổ chức chính trị - xã hội, các ban, ngành, đoàn thể cùng hỗ trợ triển khai việc tiêm chủng.

Theo báo cáo từ Phòng Y tế quận Hải Châu, tính đến ngày 26/9, toàn quận có 108.887 người từ 18 tuổi trở lên đã hoàn thành tiêm vắc xin phòng COVID-19 mũi 3 (đạt tỷ lệ 67,85%), số người chưa tiêm là 51.590 người.

Để đạt mục tiêu 85% người trên 18 tuổi đã tiêm mũi 3, trong thời gian triển khai đợt này số người cần tiêm là 27.518 người. Trong khi đó, số lượng người đã tiêm mũi 4 là 22.724 người, đạt tỷ lệ 14,16%, số chưa tiêm là 137.753 người.

Để đạt tỷ lệ người từ 18 tuổi trở lên đã tiêm vắc xin mũi 4 theo kế hoạch cần tiêm cho 105.658 người. Ở khối tiểu học (trẻ từ lớp 1 đến lớp 6) có 33 trường với tổng số 25.891 học sinh, số lượng các em đã tiêm mũi 1 là 10.280 em và có 2.939 em đã tiêm mũi 2, mục tiêu đặt ra số học sinh tiểu học cần tiêm mũi 1 là 13.022 em.

Ở khối THCS, toàn quận có 13 trường với 10.681 học sinh, số đã tiêm mũi 3 là 2.551 em (đạt tỷ lệ 23,9%), số cần tiêm theo kế hoạch là 5.994 em nhằm đạt tỷ lệ 80% trẻ từ 12 đến dưới 15 tuổi đã được tiêm mũi 3 vắc xin.

Để chuẩn bị cho chiến dịch cao điểm tiêm chủng vắc xin lần này, quận Hải Châu đã thiết lập 20 điểm tiêm chủng cho trẻ em từ 5 đến dưới 18 tuổi với cơ sở vật chất và nguồn nhân lực bảo đảm phục vụ tốt nhất cho công tác trên.

Ngành GD&ĐT TP Đà Nẵng phấn đấu 100% học sinh từ 12 đến dưới 18 tuổi và học sinh từ 5 đến dưới 12 tuổi đủ điều kiện tiêm mũi cơ bản vắc xin phòng COVID-19 (Ảnh: Đ.Minh)

Ông Kiều Văn Hào, Phó Chủ tịch UBND phường Phước Ninh (quận Hải Châu) cho hay, UBND phường đã tổ chức Lễ phát động đẩy mạnh tiêm vắc xin phòng dịch COVID-19 cho học sinh các cấp học từ 5 - 12 tuổi, phụ huynh và Nhân dân trên địa bàn; Tuyên truyền, vận động để phụ huynh đưa trẻ trong độ tuổi đủ điều kiện tiêm vắc xin phòng COVID-19 đi tiêm theo quy định. Bên cạnh đó, đôn đốc đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trên địa bàn phường chưa tiêm chủng mũi 3, mũi 4 tham gia tiêm chủng theo quy định.

Hiện nay, mặc dù dịch bệnh đã được kiểm soát ở nước ta nhưng vẫn ghi nhận gần cả nghìn ca nhiễm mới mỗi ngày, vi rút gây bệnh COVID-19 vẫn luôn biến đổi và xuất hiện những biến chủng mới như Omicron BA.4, BA.5 đã xâm nhập vào Việt Nam có thể làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh trở lại.

Để bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng trước biến chủng mới, người dân cần chủ động tham gia tiêm vắc xin phòng COVID-19 mũi cơ bản và mũi nhắc lại đúng lịch và theo kế hoạch tiêm chủng của y tế địa phương, cùng với đó tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế.