Cứ 4 xe bán ra trong 2025 thì có một chiếc là xe điện

Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA) công bố ngày 13/5, xe điện đang dần trở thành xu hướng chủ đạo trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Trong năm 2024, khoảng 17 triệu xe điện đã được bán ra, chiếm hơn 20% tổng doanh số ôtô toàn cầu.

Trong quý I/2025, đà tăng trưởng tiếp tục được duy trì với doanh số tăng 35% so với cùng kỳ năm ngoái. IEA ước tính rằng nếu xu hướng hiện tại được duy trì, xe điện có thể chiếm hơn 40% doanh số ô tô toàn cầu vào năm 2030.

Trung Quốc dẫn đầu, Mỹ tăng trưởng ổn định, châu Âu chững lại

Trong bức tranh toàn cầu, Trung Quốc tiếp tục là thị trường lớn nhất và tăng trưởng nhanh nhất cho xe điện. Chỉ riêng trong năm 2024, khoảng một nửa số xe bán ra tại quốc gia này là xe điện, tương đương hơn 11 triệu chiếc, cao hơn tổng lượng xe điện bán ra trên toàn thế giới vào năm 2022. Trung Quốc hiện cũng là trung tâm sản xuất xe điện lớn nhất toàn cầu, chiếm hơn 70% sản lượng và đóng góp khoảng 1,25 triệu xe xuất khẩu trong năm 2024.

Tại Mỹ, dù tốc độ tăng trưởng không bùng nổ, thị trường vẫn ghi nhận mức tăng trưởng 10% về doanh số xe điện so với cùng kỳ năm trước. Xe điện hiện chiếm hơn 10% tổng số ô tô mới bán ra tại Mỹ, phản ánh sự chấp nhận ngày càng rộng rãi của người tiêu dùng.

Tại Châu Âu doanh số xe điện có dấu hiệu chững lại. Khi các chính sách trợ giá và ưu đãi thuế tại các quốc gia như Đức, Pháp bắt đầu rút dần, thị phần xe điện tại lục địa già ổn định quanh mức 20%, tương đương với năm trước. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng đây chỉ là giai đoạn điều chỉnh và thị trường vẫn có tiềm năng lớn nếu chính sách được cập nhật phù hợp với thực tế.

Thị trường mới nổi bắt đầu bùng nổ

Một điểm đáng chú ý trong báo cáo của IEA là sự trỗi dậy mạnh mẽ của các thị trường mới nổi tại châu Á và Mỹ Latinh. Tại đây, doanh số xe điện tăng hơn 60% trong năm 2024, một phần nhờ sự gia tăng xuất khẩu từ Trung Quốc và sự xuất hiện của các mẫu xe điện giá rẻ.

Việc tiếp cận xe điện tại các quốc gia này đang trở nên dễ dàng hơn nhờ giá thành xe ngày càng hợp lý. Tại Trung Quốc, nơi có sự cạnh tranh gay gắt nhất có gần 67% số xe điện bán ra trong năm 2024 có giá rẻ hơn cả xe xăng tương đương mà không cần bất kỳ trợ giá nào từ chính phủ.

Ngược lại, ở Mỹ và Đức, giá xe điện vẫn cao hơn từ 20 - 30% so với các mẫu xe xăng tương đương. Tuy nhiên, lợi thế chi phí vận hành vẫn khiến xe điện hấp dẫn hơn trong dài hạn.

Chi phí sử dụng thấp, lợi thế lâu dài

Báo cáo của IEA chỉ ra rằng xe điện tiếp tục thắng thế về chi phí vận hành. Ngay cả khi giá dầu giảm mạnh, việc sạc và vận hành xe điện tại nhà ở châu Âu vẫn rẻ hơn khoảng một nửa so với chi phí sử dụng xe chạy xăng. Đây là yếu tố then chốt giúp thúc đẩy người tiêu dùng chuyển sang sử dụng xe điện, đặc biệt trong bối cảnh chi phí sinh hoạt gia tăng tại nhiều quốc gia.

Cùng với đó, giá pin giảm và hiệu quả công nghệ cải thiện đang làm giảm đáng kể giá thành sản xuất xe điện. Điều này được kỳ vọng sẽ tiếp tục kéo mặt bằng giá xuống, mở rộng khả năng tiếp cận cho người tiêu dùng phổ thông.

Xe tải điện: Nhóm thị trường mới đang tăng tốc

Không chỉ dừng lại ở ô tô cá nhân, doanh số xe tải điện cũng đang bùng nổ. Trong năm 2024, doanh số xe tải điện toàn cầu tăng tới 80%, hiện chiếm gần 2% thị phần xe tải. Động lực chính đến từ Trung Quốc, nơi xe tải điện hạng nặng bắt đầu được áp dụng rộng rãi do chi phí vận hành thấp hơn đáng kể so với xe chạy dầu diesel, dù chi phí mua ban đầu cao hơn.

Tương lai xe điện: Đã vượt khỏi giai đoạn thử nghiệm

Từ những số liệu được công bố, có thể thấy xe điện không còn là lựa chọn “tương lai” mà đã trở thành một xu hướng tất yếu. Việc các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và các nền kinh tế mới nổi đẩy mạnh chuyển đổi sang xe điện đang định hình lại toàn bộ cấu trúc ngành công nghiệp ôtô toàn cầu.

Với sự hỗ trợ từ chính sách, công nghệ và cạnh tranh thị trường, IEA tin rằng xe điện sẽ tiếp tục giữ vững đà tăng trưởng, hướng tới một thị phần áp đảo trong những năm tới.