Tag
“Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút"

Cuốn sách đầy chiêm nghiệm của nhà báo Hồ Quang Lợi

Văn học 20/06/2025 17:00
aa
TTTĐ - Trong suốt gần 70 năm cuộc đời mình, dù trải qua nhiều vị trí khác nhau nhưng Hồ Quang Lợi vẫn tự hào nói rằng mình chỉ có một nghề duy nhất, đó là nghề báo. Cả đời gắn bó với báo, ăn báo chí, ngủ báo chí, lúc nào cũng có những chuyện về báo chí ở trong đầu, nhà báo Hồ Quang Lợi có rất nhiều trải nghiệm và chiêm nghiệm. Những điều ông chắt lọc được đúc rút đầy tâm huyết trong "Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút", để vào đúng thời điểm kỉ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam - dịp trọng đại với những người làm báo ông chia sẻ với bạn bè, đồng nghiệp cuốn sách thứ 11 của mình.
Báo chí phải góp phần nhân lên ngọn lửa nhân văn trong xã hội Khẳng định vị thế và những đóng góp của các thế hệ nhà báo Tiếp thêm ngọn lửa đam mê cho những người làm báo

Sứ mệnh lan tỏa ánh sáng từ sự thật và lẽ phải

Cuốn sách "Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút" gồm 66 bài viết và trả lời phỏng vấn, được bố cục trong 8 chương: Chương 1: Mạch đập thời đại; Chương 2: Tâm thế cầm bút; Chương 3: Ánh sáng nhân văn; Chương 4: Đạo đức báo chí; Chương 5: Mạnh hơn bảo kiếm; Chương 6: Đồng hành cùng thắng; Chương 7: Mạng xã hội, AI và báo chí; Chương 8: Trái tim và Ngọn lửa.

Nhà báo Hồ Quang Lợi chia sẻ những tâm huyết, chiêm nghiệm được đúc kết, gửi gắm chắt lọc trong cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút”
Nhà báo Hồ Quang Lợi chia sẻ những tâm huyết, chiêm nghiệm được đúc kết, gửi gắm chắt lọc trong cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút”

Bên cạnh phần viết về những cơn sóng thời cuộc cùng sự đua tranh quyền lực quyết liệt giữa các cường quốc, cục diện thế giới nhìn từ cuộc chiến Ucraina, những “đổ vỡ” trật tự cũ để hình thành một cấu trúc quyền lực quốc tế mới; những vấn đề thời sự của nước ta hiện nay như: Cuộc cách mạnh về tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, các xung lực đột phá, “bộ tứ chiến lược” phát triển đất nước, cuốn sách "Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút" được dành để viết về một số vấn đề căn cốt của báo chí được chiêm nghiệm trong cuộc đời 45 năm cầm bút và hoạt động báo chí của tác giả.

Về chủ đề của cuốn sách, nhà báo Hồ Quang Lợi nhấn mạnh: "Nói đến báo chí là nói đến sự thật. Sự thật là là điều thiêng liêng nhất của báo chí. Nếu không có sự thật thì chúng ta không bao giờ biết lẽ phải ở đâu nhưng đôi khi sự thật chưa là lẽ phải. Bởi có những thứ tưởng như là sự thật nhưng nó lại lừa dối chúng ta. Nếu nhà báo không phân biệt được thì sẽ lừa dối độc giả. Điều đó rất nguy hiểm. Nhà báo muốn bảo vệ được sự thật và lẽ phải thì phải bằng ngọn bút của mình.

Cuốn sách đầy chiêm nghiệm của nhà báo Hồ Quang Lợi
Cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” của nhà báo Hồ Quang Lợi

Báo chí thực sự có quyền lực nhưng không phải nhà báo tạo ra mà do Nhân dân tin cậy mà nhà báo có quyền lực. Nên các nhà báo phải làm nghề tử tế, tôn trọng sự thật, đứng về lẽ phải thì mới phát huy hết quyền lực cao quý của mình".

Bên cạnh đó, nói đến báo chí là nói đến tính chiến đấu nhưng chiến đấu thôi chưa đủ, báo chí còn là sự nhân văn. Báo chí phải vì con người, tôn trọng con người. Đây là lúc chúng ta cần phải nêu cao hơn nữa tính nhân văn của báo chí chính là điều mà nhà báo Hồ Quang Lợi trăn trở. "Báo chí phải góp phần nhân lên ngọn lửa nhân văn trong xã hội. Sứ mệnh của nhà báo là phải làm cho niềm tin vào sự thật, niềm tin vào lẽ phải là ánh sáng trong cuộc đời này", ông nhấn mạnh.

Cuốn sách được đông đảo bạn đọc đón nhận và yêu thích
Cuốn sách được đông đảo bạn đọc đón nhận và yêu thích

Với ý nghĩa đó, ông mong muốn cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” có thể truyền cảm hứng, tiếp thêm nội lực cho các đồng nghiệp và bạn đọc của mình. Ông cũng gửi gắm và tin tưởng thế hệ những nhà báo hôm nay sẽ tiếp tục sống và viết xứng đáng với tinh thần báo chí cách mạng Việt Nam.

Thăng hoa vẻ đẹp chữ nghĩa

Đối với những người làm báo, cuốn sách mang đến rất nhiều điều bổ ích và lý thú. Phát biểu tại lễ ra mắt cuốn sách, đồng chí Phạm Quang Nghị - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội chia sẻ: “Với cuốn sách thứ 11 dày dặn vào lúc bước sang tuổi 70, với 45 năm cầm bút, nhà báo Hồ Quang Lợi đã có danh trong làng báo chí. Danh đó được kết tinh bởi cái đức và cái tài qua mỗi bài viết.

Đồng chí Phạm Quang Nghị - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội khẳng định nét đẹp trong từng câu chữ của Hồ Quang Lợi
Đồng chí Phạm Quang Nghị - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội khẳng định nét đẹp trong từng câu chữ của Hồ Quang Lợi

Cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” là kết tinh của một đời cầm bút, là tiếng nói mạnh mẽ của lương tri, trí tuệ và trách nhiệm công dân của nhà báo Hồ Quang Lợi đối với xã hội”.

Trong bối cảnh thế giới biến động không ngừng, khi thông tin đa chiều, đa dạng, đôi khi thật - giả lẫn lộn, thì ngòi bút chính trực, bản lĩnh, nhân văn càng trở nên quý giá, cần thiết hơn bao giờ hết. Điều làm nên giá trị đặc biệt của cuốn sách chính là tư tưởng xuyên suốt: Dù thời đại nào, nhà báo chân chính phải là người “cầm đuốc soi đường”, dẫn dắt dư luận bằng sự thật và lẽ phải.

PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; nguyên Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; nguyên Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam; Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương đánh giá: “Tôi cho rằng, Hồ Quang Lợi là người viết báo chí chính luận thuộc Top đầu của chúng ta mấy chục năm nay. Hồ Quang Lợi đã hình thành nên phong cách viết chính luận mang chính tên anh ấy.

PGS. TS - nhà văn Nguyễn Thế Kỷ - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; nguyên Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; nguyên Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam; Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương khẳng định sự tài tình khi kết hợp giữa báo chí và văn chương tạo nên sức hút cho các tác phẩm của Hồ Quang Lợi
PGS. TS - nhà văn Nguyễn Thế Kỷ - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; nguyên Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; nguyên Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam; Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương khẳng định sự tài tình khi kết hợp giữa báo chí và văn chương tạo nên sức hút cho các tác phẩm của Hồ Quang Lợi

Khi viết chính luận, Hồ Quang Lợi có sự kết hợp mềm mại giữa văn và báo. Những tác phẩm ấy vừa sắc sảo, có tính thông tuệ, am hiểu, am tường về đời sống, về vấn đề mà mình bàn luận nhưng lại được diễn đạt bằng ngôn ngữ mềm mại, rất dễ đi vào lòng người, thuyết phục người đọc bằng chính kiến của mình”.

Thiếu tướng, Tiến sĩ, Nhà văn Nguyễn Hồng Thái, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Công an nhân dân, trong bài giới thiệu cuốn sách, đã viết: “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” là một cuốn sách nóng hổi tính thời cuộc, sắc sảo kiến giải về văn hóa, câu chữ vừa cẩn trọng vừa bay bổng, thăng hoa vẻ đẹp văn chương.

Cuốn sách càng đọc càng cuốn hút không chỉ bởi những vấn đề thế sự cả trong nước và quốc tế mà câu chuyện báo chí tưởng như đã trở thành kinh điển hàng trăm năm nay, câu chuyện văn hóa tưởng như đã quen thuộc hàng ngàn năm nay, nhưng sao đọc vẫn hấp dẫn, lôi cuốn, mới mẻ và lý thú”.

Cuốn sách đầy chiêm nghiệm của nhà báo Hồ Quang Lợi

“Cuốn sách sẽ là một cẩm nang kiến thức chuẩn không chỉ đối với những ai làm nghề báo chí mà còn là địa chỉ trí tuệ để các nhà nghiên cứu văn hóa, quản lý văn hóa, các doanh nhân, các vị lãnh đạo quản lý, hoạch định chính sách phát triển liên quan đến văn hóa - xã hội có thể tham khảo. Những vấn đề lý thú về báo chí trong quyển sách này có thể ví như những công trình nghiên cứu mở toàn diện, sáng giá và sâu rộng nhưng đầy hấp dẫn và thuyết phục…

Ba mệnh đề lớn Sự thật - Lẽ phải - Ngọn bút hàm chứa trong đó suy ngẫm đầy trí tuệ, trách nhiệm của một con người suốt đời theo đuổi nghề báo. “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” là một cuốn sách quý, có thể coi là một cống hiến đáng trân trọng của Hồ Quang Lợi cho báo chí nước nhà”.

Còn nhà văn Bùi Việt Thắng, cây bút phê bình có uy tín của Hội Nhà văn Việt Nam, trong bài “Triều dâng ngọn bút” đã viết: “Đọc "Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút" của Hồ Quang Lợi thấy hiển hiện như dưới thanh thiên bạch nhật tác giả được ông trời phú cho một trí tuệ mẫn tiệp, một tư duy mạch lạc, khúc chiết. Nhưng đáng quý hơn là một nguồn cảm xúc dồi dào, mãnh liệt thấm sâu vào từng con chữ tạo nên bảng giá trị “chữ nghĩa”. Chữ trong tay một người trí tuệ mẫn tiệp và con tim tràn trề cảm xúc là một lợi khí (vũ khí lợi hại)”.

Cuốn sách đầy chiêm nghiệm của nhà báo Hồ Quang Lợi

“Bước vào độ tuổi “xưa nay hiếm” như Hồ Quang Lợi, quả thực là một ngọn bút có sức bền. Tôi quý mến phong thái “lão thực” của một nhà báo chân tài. Tôi muốn mượn hình ảnh những ngọn sóng biển (triều dâng) để nói về ngọn bút Hồ Quang Lợi đã có những đóng góp xứng đáng vào nền Báo chí Cách mạng Việt Nam tuổi 100 (1925 - 2025). Khi nói về “ngọn bút” Hồ Quang Lợi, tôi muốn thẩm sâu vào nghĩa nguyên của từ này chỉ ra phẩm tính của hành động viết báo: Viết gì cũng ngọn ngành, cũng ngọn nguồn chân sóng”.

Hương Thu

Đọc thêm

Tìm hiểu ngoại ngữ để đến gần hơn với văn hóa thế giới Văn học

Tìm hiểu ngoại ngữ để đến gần hơn với văn hóa thế giới

TTTĐ - Hai sự kiện do NXB Phụ nữ Việt Nam tổ chức tại Hội sách Hà Nội năm 2025 mang đến cho độc giả những thông tin vô cùng thú vị. Điểm chung của hai sự kiện là các tác phẩm sách được giới thiệu đều liên quan đến những môn ngoại ngữ - điều rất cần thiết để đến gần hơn với văn hóa thế giới.
Dòng chảy lịch sử của tình yêu nước và trách nhiệm với non sông Văn học

Dòng chảy lịch sử của tình yêu nước và trách nhiệm với non sông

TTTĐ - Ngày 4/10, trong khuôn khổ Hội Sách Hà Nội lần thứ X - năm 2025, Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam (Omega+) tổ chức buổi tọa đàm giới thiệu bộ sách "Gia đình tướng Thanh - tướng Vịnh: Hai thế hệ tướng lĩnh - Một dòng chảy lịch sử”.
Cuốn sách tôn vinh tình thân, tình bạn và tình yêu thương Văn học

Cuốn sách tôn vinh tình thân, tình bạn và tình yêu thương

TTTĐ - Trong khuôn khổ Hội sách Hà Nội 2025, tối 4/10, Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp Câu lạc bộ Đọc sách cùng con tổ chức chương trình Booktalk "Xứ sở Sương Mù - Cuộc truy tầm Keo Dán Kí Ức: Khi gia đình là phép màu".
Trung thu - Khi ký ức trở thành nhịp cầu nối thế hệ Văn học

Trung thu - Khi ký ức trở thành nhịp cầu nối thế hệ

TTTĐ - Trung thu năm nay, những cuốn sách viết về gia đình như lời nhắc dịu dàng, như nhịp cầu, đưa ta trở về với những điều giản dị nhưng bền lâu - nơi đoàn viên không phải nghi thức, mà là hơi ấm để mỗi người cảm thấy mình thật sự thuộc về.
Nhiều ấn phẩm mới, các hoạt động đọc sách thú vị Văn học

Nhiều ấn phẩm mới, các hoạt động đọc sách thú vị

TTTĐ - Chào đón Trung thu và Hội sách Hà Nội lần thứ X - năm 2025, Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt độc giả nhiều tựa sách mới, các hoạt động đọc sách thú vị cùng nhiều quà tặng trong chương trình “Cùng Kim Đồng đón Trăng lên” tại Hệ thống Nhà sách Kim Đồng.
Hội sách Hà Nội 2025 lan tỏa tri thức và văn hóa đọc Văn học

Hội sách Hà Nội 2025 lan tỏa tri thức và văn hóa đọc

TTTĐ - Hội Sách Hà Nội lần thứ X - năm 2025 với chủ đề “Thăng Long - Hà Nội - Khát vọng vươn mình” diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 2 - 5/10 tại không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm (Đinh Tiên Hoàng, phường Hoàn Kiếm, Hà Nội). Khai mạc lúc 20h ngày 3/10, Hội sách là hoạt động tiếp nối hành trình lan tỏa tri thức và niềm đam mê văn hóa đọc tới Nhân dân Thủ đô.
Tình yêu của nhà văn Tô Hoài với Hà Nội qua trang sách Văn học

Tình yêu của nhà văn Tô Hoài với Hà Nội qua trang sách

TTTĐ - Nhân kỉ niệm 105 năm Ngày sinh của nhà văn Tô Hoài (27/9/1920 - 27/9/2025), chuẩn kị kỉ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, Nhà xuất bản Kim Đồng trân trọng giới thiệu đến độc giả ba tiểu thuyết đặc sắc: "Kẻ cướp bến Bỏi", "Mẹ mìn bố mìn" và "Những ngõ phố". Đây là những tác phẩm tiêu biểu cho khả năng quan sát sắc sảo tưởng tượng phong phú, bút pháp hiện thực và tình yêu sâu nặng của Tô Hoài dành cho Hà Nội.
"Chuyện của mặt trời" khơi gợi niềm tin vào ánh sáng thiện lương Văn học

"Chuyện của mặt trời" khơi gợi niềm tin vào ánh sáng thiện lương

TTTĐ - “Chuyện của mặt trời” của tác giả Ngọc Trần là câu chuyện của ánh sáng và bóng tối, của những tranh đấu thiện ác trong lòng mỗi người. Thông qua cuốn tiểu thuyết đầu tay này, tác giả gửi gắm thông điệp: "Hãy để trái tim và sự thiện lương là ánh mặt trời soi rọi cho cuộc đời bạn. Đời này có ai không sai chứ? Nếu bạn giữ lại được ánh sáng, bạn còn có thứ soi đường để trở về".
“Thư đàm Cổ Nguyệt 2025” góp phần lan tỏa, phát triển văn hóa đọc Văn học

“Thư đàm Cổ Nguyệt 2025” góp phần lan tỏa, phát triển văn hóa đọc

TTTĐ - Cuộc thi review sách “Thư đàm Cổ Nguyệt 2025” được Ban Tổ chức dự án Cổ Nguyệt Đường phát động nhằm lan tỏa, góp phần phát triển văn hóa đọc, khuyến khích thói quen đọc sách và nâng cao kỹ năng tư duy phản biện, viết lách cho cộng đồng. Diễn ra từ ngày 13/7 - 13/9, cuộc thi đã thu hút đông đảo độc giả, học sinh, sinh viên, giáo viên, nhà nghiên cứu và những người yêu sách trên khắp cả nước.
“Từ xám đến xanh - Thành phố của tất cả chúng ta”: Tiếng nói tuổi mười lăm gửi gắm hy vọng xanh Văn học

“Từ xám đến xanh - Thành phố của tất cả chúng ta”: Tiếng nói tuổi mười lăm gửi gắm hy vọng xanh

TTTĐ - Cuốn sách song ngữ Anh - Việt Từ xám đến xanh: Thành phố của tất cả chúng ta (A city for us all - From Grey to Green), do hai tác giả trẻ Phan Hoàng Bảo Anh và Phạm Trần Bảo Châu đồng tác giả, vừa được Nhà xuất bản Văn học ấn hành, không chỉ gây ấn tượng vì tuổi đời của các tác giả, mà còn bởi cuốn sách đã chọn một chủ đề mang tính toàn cầu: Môi trường và biến đổi khí hậu, với cách tiếp cận mới mẻ, gần gũi nhưng cũng đầy chiều sâu.
Xem thêm