Geely dừng mở nhà máy vì nguồn cung ô tô toàn cầu dư thừa

Phát biểu tại Triển lãm Ô tô Trùng Khánh cuối tuần qua, ông Li Shufu – Chủ tịch Tập đoàn Geely khẳng định, công ty sẽ không mở rộng công suất bằng cách xây thêm nhà máy mới, mà sẽ tập trung vào nâng cao năng lực công nghệ nhằm chuẩn bị cho những chuyển biến sâu rộng trong ngành xe toàn cầu: “Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đang lún sâu vào cuộc khủng hoảng công suất dư thừa nghiêm trọng. Vì vậy, Geely đã quyết định dừng xây dựng thêm nhà máy ô tô mới”.

Tuyên bố của ông Li diễn ra trong bối cảnh thị trường xe Trung Quốc đang chịu áp lực kép từ dư cung và cuộc đua giảm giá chưa từng có. Chỉ trong tuần cuối tháng 5, hơn 70 mẫu xe từ các hãng lớn như BYD, Geely và Leapmotor đã được giảm giá tới 20%, theo tờ 21st Century Business Herald.

Một báo cáo từ JPMorgan Chase cho thấy mức chiết khấu trung bình của các hãng xe Trung Quốc trong tháng 4 đã tăng lên mức kỷ lục 16,8%, gấp đôi so với mức 8,3% của năm 2024.

Ông Chen Jinzhu - Giám đốc điều hành công ty tư vấn Shanghai Mingliang Auto Service nhận định: “Là một trong những hãng xe xăng và xe điện hàng đầu Trung Quốc, quyết định ngừng xây dựng nhà máy mới của Geely có thể trở thành tấm gương để các hãng xe khác noi theo, nhằm hướng tới sự tăng trưởng bền vững. Việc cắt giảm công suất cũng sẽ giúp giảm áp lực xả hàng, từ đó làm dịu cuộc chiến giá đang ngày càng gay gắt”.

Theo ông Li, tình trạng công suất dư thừa toàn cầu cần được tận dụng một cách hợp lý. Geely sẽ theo đuổi chiến lược toàn cầu hóa “thân thiện”, thay vì tiếp tục đầu tư vào mở rộng nội địa. Trước đó, vào tháng 2, hãng từng công bố sẽ sử dụng nhà máy của Renault tại Brazil để phục vụ kế hoạch mở rộng ra thị trường Mỹ Latin.

Tỷ phú này cũng cảnh báo rằng nếu không kiểm soát rủi ro từ dư thừa công suất và doanh số yếu, các hãng xe điện Trung Quốc có thể đánh mất lợi thế cạnh tranh về chi phí và sản lượng, đây là hai yếu tố từng giúp họ vươn lên mạnh mẽ.

Trong năm 2024, Geely Auto - đơn vị chủ lực của tập đoàn đã bán được 2,18 triệu xe, tăng 32% so với năm trước đó. Đáng chú ý, doanh số xe điện tăng vọt 92%, đạt hơn 888.000 chiếc. Geely hiện sở hữu nhiều thương hiệu như Zeekr, Lynk & Co và Galaxy. Đồng thời, Geely cũng đang kiểm soát Volvo Cars và nắm cổ phần tại Daimler – công ty mẹ của Mercedes-Benz.

Tuy nhiên, theo Goldman Sachs, chỉ một nửa trong tổng công suất sản xuất xe điện của Trung Quốc, tương đương 20 triệu xe được sử dụng trong năm 2024. Đây là chỉ dấu rõ ràng cho thấy tình trạng dư thừa đang ở mức đáng báo động.

Theo ông Nick Lai - Trưởng bộ phận nghiên cứu ngành ô tô khu vực châu Á – Thái Bình Dương tại JPMorgan nhận định, việc tăng cường xuất khẩu có thể giúp cải thiện lợi nhuận cho các hãng xe điện Trung Quốc, bởi xe xuất khẩu thường có biên lợi nhuận cao hơn. Trong 4 tháng đầu năm 2025, xe điện chiếm tới 33% tổng lượng xe xuất khẩu của Trung Quốc, tăng mạnh so với mức khoảng 25% của hai năm trước.

Tại châu Âu, nhu cầu với công nghệ xe điện Trung Quốc đang tăng. Ông Carlo Diego D’Andrea - Chủ tịch Phòng Thương mại Liên minh châu Âu tại Thượng Hải cho biết, các quốc gia châu Âu ngày càng kỳ vọng các hãng xe Trung Quốc mang theo toàn bộ chuỗi cung ứng, thay vì chỉ lắp ráp CKD (hoàn thiện tại nước ngoài bằng linh kiện sản xuất trong nước).

Tại thị trường Việt Nam, Geely chính thức gia nhập thông qua đối tác là Công ty CP Tasco. Ba mẫu xe đầu tiên đã ra mắt bao gồm Coolray, Monjaro và EX5. Geely cũng từng công bố kế hoạch xây dựng nhà máy lắp ráp tại Thái Bình, dự kiến đi vào hoạt động từ năm 2026.

Tuy nhiên, với quyết định ngừng xây dựng thêm nhà máy mới của tập đoàn mẹ, hiện vẫn chưa rõ kế hoạch tại Việt Nam có bị ảnh hưởng hay không. Nếu việc đầu tư vẫn tiếp tục, nhà máy tại Thái Bình có thể trở thành một điểm tựa chiến lược cho Geely tại khu vực Đông Nam Á, nơi thị trường ô tô đang tăng trưởng nhanh và nhu cầu xe điện đang được khuyến khích thông qua chính sách.