Quảng Ninh: Bán thuốc không cần toa, nhà thuốc FPT Long Châu “coi thường” sức khỏe người bệnh?

“Hô biến” ra toa thuốc

Ngày 15/4, trong vai người có nhu cầu mua thuốc điều trị COVID-19 cho người thân, phóng viên (PV) báo Tuổi trẻ Thủ đô có mặt tại nhà thuốc FPT Long Châu (địa chỉ tại 48, Tô Hiến Thành, TP Hạ Long, Quảng Ninh).

Tại đây, khi PV có nhu cầu mua thuốc đặc trị COVID-19 cho người thân thì được nhân viên bán hàng cho biết: “Nếu muốn mua thuốc đặc trị thì cần phải có đơn của bác sĩ”. Tuy nhiên, ngay sau đó nhân viên bán hàng tại đây lấy ra một hộp thuốc và giới thiệu: “Đây là thuốc đặc trị Molnupiravir".

Nhân viên bán hàng tại Nhà thuốc FPT Long Châu bán thuốc Molnupiravir 400mg cho PV mặc dù không có đơn hay xác nhận dương tính với COVID-19 (Ảnh cắt từ clip)

Tiếp theo, nhân viên yêu cầu PV đưa điện thoại để truy cập vào một trang web. Tại đây, PV phải cung cấp một số thông tin của người bệnh như tên, tuổi, số điện thoại, triệu chứng… Khi PV cho biết không nhớ hết thông tin người bệnh để khai thì nhân viên bán hàng tại đây gợi ý: "Chị điền số điện thoại của chị cũng được, về triệu chứng, với bệnh lý nền thì cái nào nhớ chị đánh (X) cũng được”.

Hoàn thành xong việc đánh dấu "không căn cứ", nhân viên bán hàng nhanh chóng in ra một toa thuốc mang tên Phòng khám chuyên khoa nội tổng hợp Trí Việt (địa chỉ tại tầng 3, số 51 Tân Mỹ, phường Tân Phú, Quận 7, TP Hồ Chí Minh). Trên toa thuốc có kết quả chẩn đoán: ICD U07.2 COVID-19 thể nhẹ - trung bình (chưa có kết quả xét nghiệm khẳng định SARS-CoV-2). Từ toa thuốc này, nhân viên nhà thuốc bán cho PV thuốc Molnupiravir 400mg và chỉ dẫn liều lượng sử dụng.

Sinh sống và mua thuốc tại Nhà thuốc FPT Long Châu (TP Hạ Long) nhưng nhân viên bán hàng lại "hô biến" ra toa thuốc của một phòng khám ở TP Hồ Chí Minh

Vậy là chẳng cần phải có kết quả xét nghiệm khẳng định SARS-CoV-2, clip quay video quá trình tự xét nghiệm tại nhà, hay đơn thuốc của bác sĩ theo quy định của Bộ Y tế, nhân viên bán hàng tại Nhà thuốc Long Châu đã nhanh chóng “hô biến” ra ngay một toa thuốc từ địa chỉ phòng khám tận TP Hồ Chí Minh để hợp thức hóa việc bán thuốc kê đơn đặc trị COVID-19 cho bệnh nhân.

COVID-19 được xác định là bệnh truyền nhiễm nhóm A, nhóm cực kì nguy hiểm nên tất cả kê đơn bán thuốc, hướng dẫn sử dụng phải được thực hiện theo chỉ đạo của Bộ Y tế. Molnupiravir là thuốc được chỉ định điều trị COVID-19 mức độ từ nhẹ đến trung bình ở người trưởng thành và có ít nhất một yếu tố nguy cơ làm bệnh tiến triển nặng.

Để mua được thuốc đặc trị Molnupiravir, bệnh nhân phải có 3 điều kiện là tự quay video quá trình xét nghiệm tại nhà gửi cho dược sĩ, nhà thuốc để làm căn cứ mua thuốc; Có đơn thuốc do bác sĩ chỉ định Molnupiravir; Giấy xác nhận F0, giấy xác nhận test nhanh, test PCR của các cơ sở y tế.

Thuốc kê đơn nhưng bán “vô tội vạ”

Ngày 25/4, PV báo Tuổi trẻ Thủ đô tiếp tục có mặt tại Nhà thuốc FPT Long Châu (địa chỉ tại 15-17 phố Hoàng Long, phường Bạch Đằng, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh). Tại đây, phóng viên hỏi mua các lọại thuốc là Colchicin 1mg; Augmentin 1g; và Salbutamol (dạng sulfate)… đều là những loại thuốc nằm trong danh mục kê đơn theo quy định. Ngay lập tức, nhân viên bán hàng mang thuốc ra bán mà không yêu cầu đơn thuốc từ người mua, dù trên vỏ những hộp thuốc này ghi rất rõ dòng chữ “thuốc bán theo đơn”.

Nhà thuốc FPT Long Châu tại Quảng Ninh bán thuốc kê đơn mà không yêu cầu đơn thuốc mặc dù trên vỏ những hộp thuốc này ghi rất rõ dòng chữ “thuốc bán theo đơn”

Theo tìm hiểu, thuốc Colchicin có nguồn gốc thực vật, được sử dụng để điều trị bệnh gout và một số bệnh lý viêm trên cơ thể người. Colchicin có khả năng ức chế sự di chuyển và hóa ứng động cũng như sự bám dính và thực bào của bạch cầu trung tính tại ổ viêm để làm giảm phản ứng viêm với tinh thể urat và đem đến hiệu quả điều trị bệnh.

Tuy nhiên, nếu không được sử dụng đúng cách thì Colchicin lại là loại thuốc có nguy cơ cao gây độc tính nghiêm trọng và có thể gây tử vong cho người bệnh nếu sử dụng không đúng cách. Ngộ độc Colchicin có thể sánh ngang với ngộ độc asen, chính vì thế nếu dùng quá liều (0,5mg/kg) có thể gây tử vong.

Còn Augmentin 1g là một loại thuốc thuộc nhóm kháng sinh penicillin, chống lại các vi khuẩn gây bệnh trong cộng đồng và bệnh viện. Đây là loại thuốc chỉ dùng theo đơn của bác sĩ.

Việc bán thuốc không kê đơn, đặc biệt là các loại kháng sinh rất nguy hiểm, bởi ngoài việc không theo dõi được tình trạng bệnh còn dẫn đến nhiều hệ lụy. Người bệnh không có đơn thuốc sẽ không có căn cứ uống đúng liều lượng thuốc, thời gian, những thức ăn kiêng kỵ, chống chỉ định với thuốc, từ đó, dễ gặp rủi ro do phản ứng phụ từ thuốc gây ra. Đó là chưa kể đến việc điều trị tại nhà kéo dài không đúng bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh, gây tốn kém về kinh tế.

Thậm chí, việc mua và dùng thuốc kháng sinh mà không có đơn bác sỹ và dùng không đủ liều có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng của tình trạng kháng thuốc kháng sinh như hiện nay. Khi đã bị kháng thuốc, việc dùng thuốc kháng sinh và các liệu pháp điều trị người mắc bệnh do nhiễm khuẩn sẽ không còn hiệu quả hoặc hiệu quả thấp.

Thông tư số 52/2017/TT-BYT của Bộ Y tế đã ban hành Quy định về đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh phẩm trong điều trị ngoại trú; Thông tư số 07/2016/TT-BYT ban hành danh mục thuốc không kê đơn.

Quy định là vậy nhưng trên thực tế, nhiều loại thuốc nằm trong danh mục buộc phải kê đơn vẫn đang được mua, bán một cách công khai. Mặc dù mỗi cơ sở kinh doanh dược phẩm đều nắm rất rõ, có một số mặt hàng thuốc khi được bán ra cần có sự chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, dường như quy định này chưa được thực hiện nghiêm túc và hầu hết, nhân viên các nhà thuốc vẫn vừa chẩn đoán bệnh, vừa kê đơn thuốc cho người dân.

Những bất cập này đã và đang tồn tại ở nhà thuốc FPT Long Châu tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh cần có sự chấn chỉnh, kiểm soát, biện pháp khắc phục cụ thể, kịp thời nhằm hướng tới sử dụng thuốc an toàn, hợp lý và kinh tế cho người dân.