Sạc siêu nhanh xe điện: Giảm thời gian chờ, tăng nỗi lo chai pin

Tuy nhiên, đằng sau lợi ích về thời gian sạc siêu nhanh là những lo ngại ngày càng lớn về tuổi thọ pin và chi phí thay thế.

Sạc siêu nhanh thường có công suất từ 120kW trở lên, giúp rút ngắn đáng kể thời gian nạp điện, giải quyết một trong những rào cản lớn nhất của xe điện là nỗi lo “hết pin giữa đường”. Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng vẫn nghi ngại về tác động lâu dài của công nghệ này đến tuổi thọ pin, đặc biệt là khi so sánh với trải nghiệm sạc nhanh trên điện thoại di động, vốn được cho là nguyên nhân làm pin mau chai.

Sự lo lắng không chỉ đến từ cảm nhận cá nhân. Một số khảo sát gần đây tại Trung Quốc cho thấy, các tài xế chạy dịch vụ thường sử dụng sạc siêu nhanh với tần suất cao thường gặp tình trạng pin xuống cấp nhanh. Đối với xe điện chạy trung bình hơn 100 km mỗi ngày và sạc nhanh hơn 70% số lần, mức độ chai pin có thể lên đến 15% chỉ sau hai năm sử dụng.

Một nghiên cứu của Đại học Thanh Hoa chỉ ra rằng việc thường xuyên sạc ở công suất cao trên 120kW có thể rút ngắn đến 40% tuổi thọ pin so với sạc chậm. Đây là con số đáng chú ý khi xét đến chi phí thay thế pin, có thể lên tới một nửa giá trị của xe mới, thậm chí cao hơn nếu tính khấu hao theo thời gian.

Tại Trung Quốc, quy định yêu cầu các hãng xe phải bảo hành pin trong ít nhất 8 năm hoặc 120.000km. Tuy nhiên, việc áp dụng thực tế lại không đơn giản. Một số nhà sản xuất áp dụng chính sách "bảo hành trọn đời", nhưng kèm theo nhiều điều kiện khắt khe như: chỉ áp dụng cho chủ sở hữu đầu tiên, giới hạn số km mỗi năm, bắt buộc bảo dưỡng định kỳ tại xưởng chính hãng và cấm sử dụng xe vào mục đích thương mại.

Thậm chí, có trường hợp các điều khoản bảo hành loại trừ xe sử dụng sạc siêu nhanh vượt quá mức quy định, điều này tạo ra rào cản lớn với nhóm người dùng thường xuyên cần sạc nhanh, đặc biệt là tài xế công nghệ.

Ngoài ra, không ít gói bảo hành chỉ áp dụng đối với lỗi sản xuất, không bao gồm sự suy giảm tự nhiên của dung lượng pin theo thời gian. Điều này khiến người tiêu dùng dễ nhầm lẫn. Một khảo sát cho thấy, chỉ 23% chủ xe điện hiểu đúng nội dung bảo hành pin, trong khi hơn 50% tin rằng “bảo hành trọn đời” đồng nghĩa với việc có thể thay pin miễn phí bất kỳ lúc nào.

Trước những lo ngại trên, các hãng xe và nhà cung cấp thiết bị đang đầu tư mạnh vào công nghệ giúp giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của sạc nhanh. Các hệ thống quản lý nhiệt hiện đại có thể kiểm soát nhiệt độ pin tốt hơn trong quá trình sạc. Trong khi đó, hệ thống quản lý pin (BMS) mới được tích hợp các chế độ bảo vệ, tự điều chỉnh công suất sạc tùy theo tình trạng pin.

Ngoài ra, các trạm sạc thông minh đang được thiết kế để nhận diện trạng thái pin và tối ưu dòng điện theo thời gian thực, giúp tăng hiệu quả và giảm rủi ro hư hại.

Các chuyên gia cũng đưa ra khuyến nghị cụ thể cho người dùng: nên hạn chế sạc siêu nhanh ở mức dưới 40% tổng số lần sạc, ưu tiên sạc chậm khi có thể và tránh sạc nhanh khi pin đang ở dưới 10% hoặc trên 90% dung lượng.

Để phát triển hệ sinh thái sạc siêu nhanh một cách bền vững, các chuyên gia cho rằng cần có sự phối hợp giữa nhà sản xuất, cơ quan quản lý và người tiêu dùng. Điều này bao gồm: áp dụng các biện pháp kỹ thuật bảo vệ pin, xây dựng hướng dẫn sử dụng rõ ràng cho người dân và thiết lập chính sách minh bạch về bảo hành, đặc biệt là đối với các trường hợp liên quan đến sạc nhanh.