Thực hiện đúng chỉ đạo của Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong, mỗi địa phương đang thực sự vào cuộc để tạo nên sản phẩm phát triển công nghiệp văn hóa của riêng mình, hòa vào dòng chảy công nghiệp văn hóa mạnh mẽ của Hà Nội.

Phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô đã có cuộc trò chuyện với bà Vũ Thị Thanh Hương - Trưởng Ban quản lý Công viên Văn hóa Đống Đa về thành công của lễ hội năm nay.

- PV: Xin bà đánh giá về thành công của Lễ hội kỷ niệm 236 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (1789 - 2025), đặc biệt là chương trình Chương trình nghệ thuật đặc biệt với Chủ đề “Đống Đa - Sử vàng lưu danh - Tương lai vững bước”?

Bà Vũ Thị Thanh Hương - Trưởng Ban quản lý Công viên Văn hóa Đống Đa (bên phải) trao đổi với phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô về tác dụng của sân khấu hóa lễ hội với phát triển công nghiệp văn hóa tại địa phương.

- Bà Vũ Thị Thanh Hương: Lễ hội kỷ niệm 236 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (1789 - 2025) năm nay thực sự đã để lại dấu ấn sâu sắc, cả về quy mô tổ chức, nội dung và cảm xúc lan tỏa trong cộng đồng. Đây không chỉ là sự kiện tưởng niệm một chiến thắng hào hùng trong lịch sử dân tộc, mà còn là dịp để người dân Thủ đô nói riêng và cả nước nói chung cùng nhìn lại, tự hào và hun đúc tinh thần yêu nước, ý chí độc lập, tự cường.

Đặc biệt, chương trình nghệ thuật với chủ đề “Đống Đa - Sử vàng lưu danh - Tương lai vững bước” đã tạo nên một điểm nhấn ấn tượng và đầy sáng tạo. Với hình thức sân khấu bán thực cảnh kết hợp công nghệ trình chiếu 3D Mapping hiện đại, chương trình không chỉ tái hiện sinh động khí thế hào hùng của nghĩa quân Tây Sơn, mà còn truyền tải thông điệp sâu sắc về khát vọng xây dựng và phát triển đất nước trong thời đại mới.

Chương trình có sự tham gia biểu diễn của gần 500 diễn viên trong đó có gần 200 diễn viên chuyên nghiệp, 200 diễn viên quần chúng và 100 diễn viên trống là Nhân dân trên địa bàn Đống Đa. Đây là lần đầu tiên Lễ hội được truyền hình trực tiếp trên kênh H1 Đài phát thanh và Truyền hình Hà Nội, báo Kinh tế & Đô thị và các nền tảng số. Chương trình cũng được truyền thông mạnh mẽ trên các báo chính thống, mạng xã hội và nhận được sự hưởng ứng, tương tác rất tích cực của khán giả.

Sự kết hợp giữa giá trị lịch sử truyền thống và ngôn ngữ nghệ thuật đương đại đã giúp lễ hội trở nên gần gũi, hấp dẫn hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ. Theo tôi, thành công của lễ hội năm nay không chỉ nằm ở quy mô tổ chức hay số lượng người tham dự, mà còn ở chỗ nó khơi dậy niềm tự hào dân tộc, tinh thần đổi mới và là tiền đề tích cực cho việc phát triển công nghiệp văn hóa tại địa phương trong thời gian tới.

- PV: Lần đầu tiên lễ khai hội được tổ chức vào buổi tối thay vì buổi sáng như nhiều năm nay và được khán giả, người dân hết sức đón nhận, theo bà sự thay đổi này có thực sự là động lực cho việc dám nghĩ, dám làm, dám thay đổi để mang lại sự mới mẻ cho công tác tổ chức lễ hội tại địa phương hay không?

- Bà Vũ Thị Thanh Hương: Việc lần đầu tiên tổ chức Khai mạc Lễ hội Gò Đống Đa vào buổi tối là một bước đi đổi mới, sáng tạo trong công tác tổ chức lễ hội tại địa phương. Sự thay đổi này không chỉ mang lại luồng gió mới cho lễ hội truyền thống mà còn thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm và dám thay đổi của Ban Tổ chức.

Khi lễ hội được tổ chức vào buổi tối, không gian được thắp sáng lung linh, tạo nên bầu không khí trang trọng, huyền ảo nhưng cũng gần gũi, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham dự. Sự đón nhận nồng nhiệt từ khán giả chính là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của sự đổi mới này.

Tôi cho rằng, từ thành công này, chúng ta có thêm niềm tin và động lực để tiếp tục suy nghĩ sáng tạo, mạnh dạn đổi mới trong cách tổ chức các sự kiện văn hóa truyền thống. Điều quan trọng là làm sao để giữ được giá trị cốt lõi của lễ hội, đồng thời tạo ra những điểm nhấn mới mẻ, hấp dẫn hơn, phù hợp với xu thế và nhu cầu của người dân hiện nay.

- PV: Bà đánh giá như thế nào về hiệu quả của việc sân khấu hóa lễ hội? Cuộc đời và công lao của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ được thể hiện thông qua nghệ thuật có sức lay động lớn như thế nào với công chúng và đặc biệt với bà là người làm công tác quản lý tại Công viên văn hóa Đống Đa?

- Bà Vũ Thị Thanh Hương: Việc sân khấu hóa tại lễ hội năm nay với chương trình nghệ thuật làm theo hình thức bán thực cảnh kết hợp công nghệ 3D Mapping hiện đại là một bước tiến rất đáng ghi nhận trong công tác tổ chức các hoạt động văn hóa - lịch sử tại địa phương. Thay vì chỉ dừng lại ở những tiết mục biểu diễn truyền thống, chương trình năm nay đã mang đến một trải nghiệm nghệ thuật tổng thể, sống động và đầy cảm xúc, giúp người xem không chỉ được "nghe kể" mà còn như được "sống trong" không khí hào hùng của những trang sử vẻ vang.

Chương trình nghệ thuật đặc sắc được xây dựng theo hình thức bán thực cảnh kết hợp công nghệ 3D mapping hiện đại sẽ kể lại lịch sử một cách hiện đại và mới mẻ về Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa cách đây 236 năm.

Thông qua nghệ thuật sân khấu hóa, cuộc đời và công lao vĩ đại của Hoàng đế Quang Trung - người anh hùng áo vải của dân tộc đã được tái hiện một cách chân thực, xúc động, giàu tính truyền cảm. Những hình ảnh chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa, tinh thần đoàn kết, yêu nước, ý chí quật cường của nghĩa quân Tây Sơn... khi được thể hiện bằng ngôn ngữ nghệ thuật hiện đại đã thực sự chạm tới trái tim người xem, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Với tôi, là người trực tiếp tham gia quản lý và gìn giữ không gian văn hóa tại Công viên văn hóa Đống Đa, việc sân khấu hóa này không chỉ giúp lan tỏa giá trị lịch sử một cách sâu rộng hơn, mà còn góp phần làm sống dậy tinh thần Quang Trung trong lòng công chúng hôm nay. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, để từ đó nâng tầm lễ hội, biến di sản trở thành nguồn cảm hứng sống động, dễ tiếp cận hơn với cộng đồng.

- PV: Bà có thể so sánh hay đánh giá gì về hiệu quả của việc tuyên truyền thông qua nghệ thuật?

- Bà Vũ Thị Thanh Hương: Ban Quản lý Công viên văn hóa Đống Đa triển khai nhiều hình thức giới thiệu, tuyên truyền nhằm giúp du khách, đặc biệt là thế hệ trẻ, hiểu rõ hơn về giá trị lịch sử của địa danh này. Cụ thể, qua website godongda.vn, hệ thống bảng thông tin, sơ đồ hướng dẫn, hiện vật và phòng trưng bày chuyên đề, công viên còn tổ chức các buổi tham quan thuyết minh, hoạt động trải nghiệm thực tế, thi tìm hiểu lịch sử và đặc biệt là các chương trình nghệ thuật gắn với những ngày lễ lớn như lễ hội gò Đống Đa.

So với các hình thức tuyên truyền truyền thống, việc truyền tải giá trị lịch sử thông qua nghệ thuật - đặc biệt là sân khấu hóa, trình chiếu 3D Mapping hay các hoạt động tương tác trực quan đã chứng minh hiệu quả vượt trội về mặt cảm xúc và tính lan tỏa. Nghệ thuật không chỉ giúp làm “sống lại” lịch sử một cách sinh động, hấp dẫn, mà còn khơi gợi lòng tự hào, ý thức trân trọng di sản trong mỗi người dân, đặc biệt là với giới trẻ.

Khán giả như được hòa mình vào trận chiến long trời lở đất mùa xuân năm Kỷ Dậu 1789.

Có thể nói, nghệ thuật là “cánh cửa” mở ra một cách tiếp cận mềm mại, gần gũi và đầy cảm hứng với lịch sử. Khi câu chuyện về chiến thắng Đống Đa, về người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ được tái hiện bằng âm thanh, ánh sáng, hình ảnh và diễn xuất, giá trị truyền thống không còn là kiến thức khô khan mà trở thành trải nghiệm chạm đến trái tim. Đó chính là điều mà chúng tôi luôn hướng tới trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử tại Công viên văn hóa Đống Đa.

Chị Thu Lê (phường Hà Đông, Hà Nội) cho biết vốn là người yêu thích lịch sử Việt Nam nên chị tìm hiểu rất kỹ các địa danh lịch sử mà mình có dịp đặt chân đến. Riêng với người anh hùng áo vải Quang Trung đại phá 29 vạn quân Thanh, chị không chỉ tìm hiểu về Gò Đống Đa mà còn mở rộng phạm vi đến các địa điểm, di tích xung quanh liên quan đến trận chiến lẫy lừng mùa xuân năm Kỷ Dậu 1789. Chùa Bộc là nơi lưu giữ chiến công vang dội của nghĩa quân Tây Sơn Tết Kỷ Dậu 1789, ghi dấu một trang sử vàng trong lịch sử dân tộc ta. Có thể kể đến đền thờ Thái thú Sầm Nghi Đống ở phố Đào Duy Từ (phường Hoàn Kiếm, Hà Nội), chùa Kim Sơn, chùa Đồng Quang hay đặc biệt là Chùa Bộc, nơi ghi dấu những liên hệ mật thiết với chiến thắng Kỷ Dậu (1789) của quân Tây Sơn. Ngay phía trước chùa Bộc vẫn còn một cái hồ, được gọi là hồ Tắm Tượng, nơi đội hình voi của nghĩa quân Tây Sơn tắm sau khi hạ được đồn Khương Thượng. Sau lưng chùa có di tích Loa sơn, nơi tướng giặc Sầm Nghi Đống sau khi thất trận đã thắt cổ tự tử. Bên cạnh đó, từng đọc rất nhiều tài liệu, sử sách về vua Quang Trung nhưng khi xem những tiết mục tái hiện cuộc đời và công đức được tái hiện trên sân khấu, theo chị Thu Lê đó vẫn là những cảm xúc vô cùng đặc biệt. “Niềm cảm phục, kính trọng và đặc biệt là tự hào trào dâng trong huyết quản. Nhìn đoàn quân Tây Sơn rầm rập khí thế trái tim mình như vỡ òa ra, muốn hòa mình vào dòng người thần tốc ấy. Nhìn hình ảnh lúc áo bào nhà vua vương mùi khói súng, ngồi trên đầu voi ngạo nghễ giữa mùa xuân đất Thăng Long, mình cũng có cảm giác được ngược thời gian trở về đúng mùng 5 Tết Kỷ Dậu ấy. Không chỉ như thước phim diễn ra trước mắt nữa mà chính là mình được chứng kiến, được quan sát trọn vẹn những diễn biến, tiến trình cuộc đời và những dấu mốc quan trọng mà vua Quang Trung đã để lại cho lịch sử dân tộc. Điều kì diệu của nghệ thuật là như thế và sân khấu bán thực cảnh quả thực mang đến cho người xem những trải nghiệm vô cùng mới lạ, lý thú”, chị Thu Lê bày tỏ.

- PV: Xin bà cho biết số lượng khách đến tham dự Chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Đống Đa - Sử vàng lưu danh - Tương lai vững bước” nói riêng và trong suốt 3 ngày diễn ra Lễ hội kỷ niệm 236 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa nói chung? Sau đó, số lượng du khách đến với Công viên văn hóa Đống Đa có tăng lên không?

- Bà Vũ Thị Thanh Hương: Trong suốt thời gian diễn ra lễ hội, chúng tôi rất vui mừng khi ghi nhận con số gần 20.000 lượt Nhân dân và du khách từ khắp các tỉnh thành cả nước đã về tham dự, thể hiện sự quan tâm sâu sắc và tình cảm đặc biệt của công chúng dành cho di tích và giá trị lịch sử của chiến thắng Đống Đa.

Đặc biệt, chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Đống Đa - Sử vàng lưu danh - Tương lai vững bước”, tổ chức vào ngày khai hội (mùng 5 Tết Ất Tỵ), đã thu hút khoảng 10.000 lượt người dân và du khách tham dự. Đây là một con số ấn tượng, phản ánh sức hút mạnh mẽ của lễ hội khi được đầu tư bài bản cả về nội dung lẫn hình thức biểu diễn hiện đại như sân khấu bán thực cảnh, kết hợp công nghệ trình chiếu 3D mapping.

Sau lễ hội, lượng du khách đến với Công viên văn hóa Đống Đa tiếp tục duy trì đà tăng trưởng rõ rệt. Không chỉ dừng lại ở các hoạt động tham quan, lễ bái truyền thống, mà còn có nhiều chương trình ý nghĩa được tổ chức tại di tích như: Kết nạp Đoàn - Đội, học tập lịch sử, các lễ ra quân, Tháng hành động vì thanh niên...

Từ sau lễ khai hội Gò Đống Đa năm 2025 có nhiều đoàn khách đến tham quan, chụp ảnh và thực hiện các hoạt động tại di tích nhiều hơn.

Đặc biệt, hình ảnh và giá trị của di tích đã có sức lan tỏa mạnh mẽ trên các phương tiện truyền thông, không chỉ trong nước mà còn quốc tế.

Đài Truyền hình Hà Nội đã thực hiện một phóng sự chuyên đề về Hoàng đế Quang Trung trong chương trình “Danh nhân Thăng Long - Hà Nội”.

Thành đoàn TP Hồ Chí Minh ghi hình chương trình “Hát về thời hoa đỏ” gắn với sử ca năm 2025

Đồng thời, vào tháng 3/2025, Công ty sản xuất chương trình Eccholine (Bỉ) phối hợp với kênh truyền hình Antena 1 (Romania) đã chọn Di tích gò Đống Đa làm bối cảnh ghi hình cho một chương trình truyền hình thực tế quốc tế, có sự tham gia của các diễn viên, người mẫu Romania. Đây là tín hiệu rất đáng mừng, khẳng định vị thế ngày càng rõ nét của di tích trong bản đồ văn hóa - du lịch Thủ đô.

Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tổ chức thêm nhiều hoạt động phong phú, sáng tạo và ý nghĩa hơn nữa tại di tích, nhằm lan tỏa giá trị lịch sử, giáo dục truyền thống và góp phần đưa Công viên văn hóa Đống Đa trở thành điểm đến hấp dẫn, giàu bản sắc trong lòng công chúng.

- PV: Theo bà, những chương trình như thế này có tác dụng như thế nào trong việc phát triển công nghiệp văn hóa tại địa phương?

- Bà Vũ Thị Thanh Hương: Tôi cho rằng, những chương trình nghệ thuật gắn với yếu tố lịch sử - văn hóa, đặc biệt khi được đầu tư bài bản và sáng tạo như lễ hội Gò Đống Đa năm nay, chính là nền tảng quan trọng để thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa tại địa phương.

Công nghiệp văn hóa không chỉ là lĩnh vực kinh tế dựa trên sáng tạo, mà còn là cầu nối giữa di sản - con người - công nghệ. Khi một sự kiện lịch sử được sân khấu hóa bằng nghệ thuật đương đại, công nghệ trình chiếu hiện đại như 3D mapping, hay bán thực cảnh... thì chính những giá trị văn hóa truyền thống đã trở thành chất liệu quý giá để sáng tạo ra sản phẩm văn hóa - nghệ thuật có giá trị tinh thần lẫn giá trị kinh tế.

Hàng nghìn người dân dự khai hội Gò Đống Đa 2025.

Việc tổ chức các chương trình nghệ thuật tại lễ hội cũng nằm trong định hướng phát triển công nghiệp văn hóa, đưa các giá trị văn hóa truyền thống trở thành nguồn tài nguyên sáng tạo, góp phần thúc đẩy du lịch và quảng bá hình ảnh địa phương; tạo điểm nhấn của Di tích quốc gia đặc biệt gò Đống Đa - một trong những không gian sáng tạo của Hà Nội - thành phố sáng tạo đã được UNESCO công nhận.

Đối với địa phương, những chương trình như vậy không chỉ góp phần bảo tồn và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc, mà còn tạo ra điểm nhấn du lịch, thu hút đầu tư, kích thích tiêu dùng văn hóa và tạo thêm việc làm cho nhiều lĩnh vực liên quan như nghệ thuật biểu diễn, kỹ thuật số, truyền thông, du lịch...

Quan trọng hơn cả, nó nuôi dưỡng niềm tự hào và ý thức gìn giữ di sản trong cộng đồng. Khi văn hóa trở thành một phần của đời sống hiện đại, được tiếp cận một cách sống động, hấp dẫn thì đó chính là con đường bền vững nhất để phát triển công nghiệp văn hóa - không chỉ ở tầm địa phương mà còn có thể vươn xa hơn, đóng góp vào diện mạo văn hóa quốc gia.

- Xin trân trọng cảm ơn bà!

(Còn nữa)