Tag

Cặp rồng đá tại Cổ Loa được công nhận Bảo vật Quốc gia

Văn hóa 22/01/2024 23:20
aa
TTTĐ - Cặp rồng đá thành bậc đền Thượng thời Lê Trung Hưng hiện đang được lưu giữ tại Khu di tích Cổ Loa (xã Cổ Loa, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội) vừa được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận là Bảo vật Quốc gia.
Bảo quản bảo vật quốc gia thời công nghệ số Khám phá nơi thờ vị thần "trấn Bắc" của kinh thành Thăng Long xưa Hoàng thành Thăng Long có thêm 4 Bảo vật Quốc gia

Bộ thành bậc bằng đá được đặt trước nghi môn ngoại, đền Cổ Loa hay còn được gọi là đền Thượng, đền thờ vua An Dương Vương, "Chính pháp điện", tọa lạc trên một khu đất cao, thuộc góc Tây Nam thành Nội.

Cặp rồng đá vừa được công nhận là Bảo vật Quốc gia
Cặp rồng đá vừa được công nhận là Bảo vật Quốc gia

Đôi rồng được chạm trên một khối đá nguyên. Hai bên thành bậc có cấu trúc và hoa văn trang trí tương đối giống nhau. Đề tài chủ đạo là hình rồng được chạm ở tư thế vận động từ trên xuống dưới theo chiều dọc của thành bậc.

Đầu rồng ngẩng cao, trán dô, tạo thành u, má hóp, mũi sư tử, mắt tròn, tai thú, đôi sừng có nhánh dài, chạm tới cả khúc thân thứ nhất. Miệng rộng, ngậm ngọc, lưỡi ngắn, nanh nhọn, viền xung quanh hàm rồng dưới trang trí họa tiết dải mây xoắn nhỏ, râu mép uốn lượn trải dài từ mắt tới thân, lượn sóng bay về phía sau gáy.

Với lối tạo tác kết hợp giữa tượng tròn và phù điêu, biểu tượng rồng cùng văn mây, đã tạo nên sự sống động, uyển chuyển nhưng cũng đầy mạnh mẽ trên không gian dày đặc mây bay.

Cặp rồng đá tại Cổ Loa được công nhận Bảo vật Quốc gia

Bộ thành bậc đền Cổ Loa niên đại 1732 là duy nhất trên cả nước gắn với di tích nổi tiếng thờ Đức vua An Dương Vương - vị vua lập nên nhà nước Âu Lạc, thế kỷ 3 trước Công nguyên. Đó là bộ thành bậc thuộc thành phần kiến trúc của đền thờ Đức vua nằm trong khu di tích Quốc gia đặc biệt Cổ Loa.

Kích thước, cấu trúc và hoa văn trang trí của thành bậc không lặp lại ở bất kỳ di tích nào ở Việt Nam có cùng chức năng và niên đại.

Hình thức độc đáo của cặp rồng đá thành bậc đền Thượng (Cổ Loa) thể hiện ở việc chạm khắc hoa văn rất đặc biệt, mang những nét điển hình của nghệ thuật điêu khắc thời Lê Trung Hưng đầu thế kỷ XVIII.

Khác với đôi rồng thành bậc phía sau của điện Kính Thiên hay thành bậc rồng ở Lam Kinh mang dáng dấp đặc trưng của thành bậc cung điện, biểu trưng cho vương quyền thì cặp rồng đá thành bậc đền Thượng (Cổ Loa) lại có nét độc đáo riêng, tạo nên sự đặc biệt.

Do đền Thượng là Quốc từ, nên có sự kết hợp giữa biểu tượng vương quyền (rồng 5 móng) và rồng 4 móng. Đó còn là biểu trưng cho quan niệm "tả nam, hữu nữ", tượng trưng cho âm, dương; có sự phát sinh, phát triển, vốn là một quan niệm có ý nghĩa triết học, khởi nguồn từ thời dựng nước của người Việt.

Cặp rồng đá tại Cổ Loa được công nhận Bảo vật Quốc gia

Các hình tượng của "bát bửu" thể hiện trên bệ rồng phía Tây, có sự kết hợp giữa Đạo giáo và Phật giáo, đã tạo nên những hòa điệu tâm linh và triết lý tôn giáo, phản ánh tư tưởng nghệ thuật mang tính thời đại, gắn liền với mong ước về một cuộc sống viên mãn, hạnh phúc, gửi gắm ước vọng của người xưa tới thần linh.

Chính từ những hoa văn trang trí này đã tạo nên sự khác biệt của thành bậc đền Thượng với những thành bậc đã biết trong các di tích tôn giáo và tâm linh ở Việt Nam.

Nét đặc biệt của cặp rồng đá đền Thượng (Cổ Loa) là có sự kết hợp với ba cây hương đá phía trước (Thiên thạch trụ - ba trụ chuyển nguồn sinh học của tầng trời xuống dưới đất).

Xét theo quan niệm tâm linh và triết học, cây hương đá ngoài trời chính là sự kết nối giữa trời và đất hay cõi âm - cõi dương - là cột thông thiên giữa trời và đất, cao hơn, chính là ý nghĩa vô cùng nhân văn, cầu cho mưa thuận gió hòa, cầu cho những điều tốt đẹp đến với đời sống con người.

Do vậy cặp rồng đá đền Thượng là hình tượng biểu trưng cho năng lượng của trời đất, là hình ảnh thể hiện sự biểu trưng cho nhà vua và quyền lực của nhà vua - của vị thần chủ - Đức vua An Dương Vương, là vật thiêng mang lại sinh khí cho chốn linh thiêng như ngôi đền thờ Đức vua.

Hương Thu

Đọc thêm

Bổ sung khu trưng bày máy móc, thiết bị đặc sắc, tiêu biểu Văn hóa

Bổ sung khu trưng bày máy móc, thiết bị đặc sắc, tiêu biểu

TTTĐ - Thủ tướng Chính phủ yêu cầu bố trí bổ sung khu trưng bày ngoài trời các loại máy móc, trang thiết bị đặc sắc, điển hình, tiêu biểu phục vụ cho các ngành, lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, nông nghiệp, thương mại, dịch vụ của các Tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp; đồng thời bổ sung các sản phẩm, hiện vật độc đáo vào các khu vực bên trong để trưng bày tại Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Khoảnh khắc lịch sử được tái hiện giữa rừng cờ Hà Nội Nghệ thuật

Khoảnh khắc lịch sử được tái hiện giữa rừng cờ Hà Nội

TTTĐ - Những khán giả có mặt tại điểm cầu Cột cờ Hà Nội, trong chương trình “Thời cơ vàng”, bất giác đứng dậy khi khoảnh khắc Chủ tịch Hồ Chí Minh cất giọng đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình được tái hiện.
Tây Ninh có 2 điểm bắn pháo hoa chào mừng Quốc khánh 2/9 Văn hóa

Tây Ninh có 2 điểm bắn pháo hoa chào mừng Quốc khánh 2/9

TTTĐ - Tỉnh Tây Ninh chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025) sẽ tổ chức bắn pháo hoa tại phường Long An và phường Tân Ninh.
Ngành Văn hóa Việt Nam - 80 năm "soi đường cho quốc dân đi" Văn hóa

Ngành Văn hóa Việt Nam - 80 năm "soi đường cho quốc dân đi"

TTTĐ - Sáng 23/8 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) trang trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025). Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự buổi lễ.
Không gian văn hóa di sản gốm sứ độc đáo tại Hà Nội Nghệ thuật

Không gian văn hóa di sản gốm sứ độc đáo tại Hà Nội

TTTĐ - Không gian văn hóa di sản gốm sứ NASON trưng bày những tác phẩm được tạo tác từ quá trình nghiên cứu, sáng tạo bền bỉ, miệt mài của Kỷ lục gia thế giới, cựu chiến binh Lê Duy Hảo.
Lan tỏa khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường Văn hóa

Lan tỏa khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường

Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025), tối 22/8, Đài Truyền hình Việt Nam, dưới sự chỉ đạo của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, với sự phối hợp của Thành ủy và UBND thành phố Hà Nội, thành phố Huế và Thành phố Hồ Chí Minh, thực hiện chương trình cầu truyền hình chính luận - nghệ thuật đặc biệt mang tên “Thời cơ vàng.”
“Thời cơ vàng”: Dấu ấn Thủ đô trong hành trình kết nối quá khứ với tương lai Nghệ thuật

“Thời cơ vàng”: Dấu ấn Thủ đô trong hành trình kết nối quá khứ với tương lai

TTTĐ - Tối 22/8, chương trình cầu truyền hình chính luận nghệ thuật đặc biệt “Thời cơ vàng” được tổ chức dưới sự chủ trì của Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận Trung ương, phối hợp cùng Thành ủy, UBND các thành phố Hà Nội, Huế, TP Hồ Chí Minh và Đài Truyền hình Việt Nam.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác hoàn thiện các gian hàng Triển lãm Văn hóa

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác hoàn thiện các gian hàng Triển lãm

TTTĐ - Chiều 22/8, sau khi dự Lễ khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm thành tựu đất nước "80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc", Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đã đi kiểm tra công tác hoàn thiện các gian hàng Triển lãm.
Khai trương Trung tâm Báo chí triển lãm thành tựu đất nước Văn hóa

Khai trương Trung tâm Báo chí triển lãm thành tựu đất nước

TTTĐ - Chiều 22/8, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã chính thức khai mạc Trung tâm Báo chí triển lãm thành tựu đất nước.
Huyền sử Việt và những bản hit quốc tế cùng vang trên sân khấu Nghệ thuật

Huyền sử Việt và những bản hit quốc tế cùng vang trên sân khấu

TTTĐ - Sân khấu đại nhạc hội 8Wonder: Moments of Wonder đã sẵn sàng "đốn tim" khán giả với hành trình âm nhạc siêu đỉnh, từ huyền sử, văn hóa Việt Nam đi ra thế giới.
Xem thêm