Đề xuất cấm thuốc lá điện tử để bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ Việt Nam
Toàn cảnh hội thảo "Tập huấn, trao đổi thông tin báo chí về thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng"
Bài liên quan
Bỏ thuốc lá vì sức khỏe và hạnh phúc gia đình của mỗi gia đình
Tác hại của thuốc lá điện tử với thế hệ trẻ
Bảo vệ thanh niên trước các tác hại của việc sử dụng thuốc lá
Hút thuốc lá dễ tăng nguy cơ mắc và tử vong do Covid-19
Tác hại của thuốc lá điện tử không kém thuốc lá thông thường
Hội thảo nhằm thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại thuốc lá là giải pháp chủ đạo và phải được lồng ghép vào các chương trình, chiến lược về nâng cao sức khỏe để tăng cường nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, thay đổi hành vi sử dụng thuốc lá trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
Nhiều ý kiến trong các báo cáo tham luận cũng đưa ra đề xuất cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trước khi các sản phẩm này được sử dụng rộng rãi trên thị trường vì những tác hại mà chúng gây ra cho sức khỏe không kém gì thuốc lá thông thường.
Ths Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế nhấn mạnh, các loại thuốc lá thế hệ mới cũng độc hại như thuốc lá thông thường. Bộ Y tế có đề xuất cấm sử dụng dưới mọi hình thức mua bán, sản xuất, nhập khẩu đối với các sản phẩm mới này (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha).
"Thực tế cho thấy, sản phẩm thuốc lá thế hệ mới được thiết kế bắt mắt, thu hút giới trẻ và nhắm đến cả người chưa hút thuốc. Hút thuốc lá điện tử hiện đang gia tăng trong giới trẻ, người chưa hút và kể cả người đang hút thuốc lá thông thường cũng có xu hướng sử dụng song song thuốc lá điện tử.
Đây là loại hình thuốc lá mới, rõ ràng tác hại của chúng gây ra không hề thấp hơn thuốc lá thông thường, thậm chí có những tác hại cấp tính gặp phải ngay sau khi hút hơi đầu tiên như: Viêm phổi, đột quỵ, nguy cơ cháy nổ cao...", Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế nhấn mạnh.
Về vấn đề này, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng nêu rõ, không có “bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử ít gây hại hơn so với thuốc lá điếu truyền thống" và thuốc lá điện tử là những sản phẩm thuốc lá nên chúng không thể được coi là công cụ hỗ trợ cai nghiện thuốc lá hiệu quả.
Ths. BS Nguyễn Tuấn Lâm, cán bộ Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cảnh báo tác hại của các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bởi trong đó có chứa rất nhiều chất độc hại như nicotine, kim loại, formaldehyde…
Ông Lâm phân tích, với thuốc lá điện tử, người hút dễ bị gây nghiện và tăng nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá thông thường. Nghiên cứu cho thấy những người trẻ tuổi đã thử sử dụng thuốc lá điện tử thì có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá thông thường cao hơn 3,5 lần so với nhóm người không dùng thuốc lá điện tử.
Trong thuốc lá điện tử có tới 15.000 loại hương vị, nguy cơ trộn hương vị và cả chất ma túy; Người hút dễ phơi nhiễm các chất độc gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, ảnh hưởng đến phát triển trí não. Các chất độc được thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói. Vì vậy, thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh. Ngoài ra, thuốc lá điện tử còn có nguy cơ gây chấn thương nghiêm trọng do cháy nổ pin…
Với thuốc lá nung nóng, các bằng chứng chỉ rõ cũng chứa nhiều chất độc hại giống như từ khói thuốc. Khói thuốc nung chứa nicotine. Đây là chất gây nghiện mạnh và có hại cho sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em, vị thành niên và phụ nữ có thai. Dù các sản phẩm thuốc được nung ở nhiệt độ thấp hơn nhưng vẫn tạo ra những hóa chất tương tự như trong khói thuốc lá. Các hóa chất có trong thuốc lá nung bao gồm: Acrolein, Chemicals, Acetaldehyde, Carbon monoxide, Nicotine... Một số hóa chất này được xếp vào nhóm gây ung thư. Dù các hóa chất này ở nồng độ thấp hơn nhưng chúng không làm giảm nguy cơ.
Nhiều chiêu thức quảng cáo thu hút giới trẻ
Theo Ths Lê Thị Thu, đại diện Tổ chức Health Bridge tại Việt Nam, 50% số người hút thuốc lá trưởng thành sẽ tử vong sớm. 70% người thử hút thuốc lá điện tử đã trở thành người nghiện do nicotine có trong thuốc lá, khi đã thử thì khả năng gây nghiện rất cao.
Ngoài ra, người trẻ tuổi (14 - 30 tuổi) đã sử dụng thuốc lá điện tử thì có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá truyền thống cao hơn 4 lần so với nhóm không dùng thuốc lá điện tử. Vì thế, thuốc lá điện tử như “cây cầu” dẫn đến việc các em sau này vừa sử dụng thuốc lá điện tử vừa sử dụng thuốc lá truyền thống. Hiện nay, tỷ lệ hút thuốc lá ở giới trẻ đã tăng lên 2,6% trong khi trước đó chỉ 0,2%. Sử dụng thuốc lá càng sớm thì hệ lụy về sức khỏe, kinh tế càng lớn.
Các sản phẩm thuốc lá điện tử chủ yếu là buôn bán trôi nổi qua hàng xách tay và internet. Cơ quan chức năng cần ngăn chặn hành vi sử dụng thuốc lá điện tử ở giới trẻ bằng cách ngăn chặn hoặc giới hạn việc quảng cáo, khuyến mãi, tài trợ. Bảo vệ chính sách y tế công cộng trước các lợi ích thương mại của ngành công nghiệp thuốc lá truyền thống và thuốc lá điện tử, cơ quan chức năng cần kiểm soát các hoạt động quảng cáo, buôn bán các sản phẩm này khi chưa được phép lưu hành trên thị trường.
Thuốc lá điện tử rất hấp dẫn với trẻ em và trẻ vị thành niên bởi mẫu mã đa dạng, màu sắc bắt mắt, vì lợi nhuận nên ngành công nghiệp thuốc lá nhắm tới giới trẻ. Do đó, Việt Nam cần sớm có khung pháp lý nhằm kiểm soát các sản phẩm này.
Ngành Y tế đã có khuyến nghị gửi Chính phủ, thuốc lá thế hệ mới độc hại, thậm chí độc hại hơn thuốc lá thống nên đề nghị cấm không cho phép thí điểm, kinh doanh, nhập khẩu. Bộ Y tế đề xuất với các cơ quan chức năng cần có giải pháp cấm ngay từ bây giờ, để sau này không hối hận.
Việc thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại thuốc lá là giải pháp chủ đạo và phải được lồng ghép vào các chương trình, chiến lược về nâng cao sức khỏe để tăng cường nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, thay đổi hành vi sử dụng thuốc lá trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
Thuốc lá điện tử gây hại tới sức khỏe con người và hiện nhiều quốc gia đã cấm hoàn toàn sản phẩm này. Tại Việt Nam, sản phẩm này đang được quảng cáo gây hiểu nhầm như sản phẩm không gây hại và có tác dụng thay thế thuốc lá thông thường. Do vậy, Bộ Y tế đề xuất với Chính phủ cấm hoàn toàn việc sử dụng thuốc lá điện tử.