Lừa đảo qua mạng viễn thông: "Bài cũ soạn lại" nhiều người vẫn "dính bẫy"

Hàng chục tỷ “bốc hơi” sau cú điện thoại người lạ

Mới đây, Công an quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) thông tin, đơn vị phối hợp với các cơ quan chức năng xác minh, điều tra vụ lừa đảo qua mạng viễn thông, chiếm đoạt tài sản với số tiền theo nạn nhân trình báo lên tới 13 tỷ đồng.

Cơ quan công an sẽ làm việc trực tiếp hoặc có văn bản thông báo gửi đến chính quyền, cá nhân, tổ chức đó, tuyệt đối không làm việc thông qua điện thoại và mạng xã hội như các đối tượng lừa đảo đã sử dụng

Theo chị Giang (tên bị hại đã được thay đổi, trú tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) nhận được cuộc điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên một cơ quan tư pháp. Người này thông báo đang điều tra về vụ án lớn, liên quan đến nhiều người, trong đó có chị Giang.

Thấy tâm lý sợ hãi của chị Giang, đối tượng tiếp tục dọa dẫm, yêu cầu chị Giang phải lập tài khoản ngân hàng mới, chuyển toàn bộ số tiền tiết kiệm sang tài khoản mới lập để cơ quan chức năng “bảo vệ tài sản” cho gia đình chị.

Hoảng sợ, chị Giang đã làm theo yêu cầu của chúng, chuyển lần lượt 13 tỷ đồng vào tài khoản mới lập theo hướng dẫn. Sau đó, đối tượng yêu cầu chị Giang cung cấp mã OTP để phong tỏa tài khoản trên. Tin lời, chị Giang làm theo mà không chút nghi ngờ.

Sau khi chị Giang chuyển mã OTP tài khoản, chỉ trong ít phút, số tiền 13 tỷ đồng trong 2 tài khoản mới của chị đã bị các đối tượng rút hết. Lúc này, chị Giang mới “ngã ngửa”, biết mình bị lừa và đến công an trình báo.

Đặc điểm nhận biết đối tượng lừa đảo qua điện thoại là các đối tượng tự xưng là cán bộ Công an, Tòa án, Viện Kiểm sát, Ngân hàng, Bưu điện và yêu cầu bị hại không được kể câu chuyện "đang bị điều tra", vừa trao đổi cho bất kỳ ai (Ảnh minh họa)

Tương tự, vào cuối tháng 4/2020, bà H (ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) nhận được nhiều cuộc gọi từ số thuê bao lạ. Những người này tự giới thiệu là nhân viên bưu điện, thông báo bà H có một tài khoản nợ 36 triệu đồng và yêu cầu sau 2 tiếng bà phải có mặt để giải quyết. Bà H khẳng định không có, thì cuộc gọi được chuyển đến hai người đàn ông, tự xưng là công an, đang điều tra tội phạm ma túy và rửa tiền tại các ngân hàng.

Người này thông báo tài khoản ngân hàng của bà H có liên quan đến đường dây tội phạm, đã nhận nhiều tiền hối lộ từ các đối tượng phạm tội, đe dọa và yêu cầu bà cung cấp thông tin cá nhân, số tiền hiện có để phục vụ điều tra.

Do hoảng sợ tin là thật, bà H đã cung cấp toàn bộ thông tin cá nhân, các khoản tiền tiết kiệm hiện có. Theo hướng dẫn của các đối tượng, bà H đã đến ngân hàng để mở tài khoản mới và chuyển tiền tiết kiệm sang tài khoản vừa mở. Sau đó gửi cho các đối tượng tên đăng nhập, mật khẩu và được chúng thông báo toàn bộ số tiền đó để phục vụ điều tra, xong việc sẽ trả lại.

Đến cuối tháng 8/2020, những đối tượng trên tiếp tục gọi yêu cầu bà H nộp thêm một số tiền để kết thúc vụ việc. Nhóm này đe dọa không được tiết lộ cho người khác biết, nếu không sẽ gặp nguy hiểm. Hoảng sợ vì những lời đe dọa, bà H đã đi vay tiền người thân rồi mang đến ngân hàng nộp vào tài khoản đã mở trước đó.

Sau khi nộp tiền về, bà H kể lại sự việc cho người nhà và được khuyên quay lại ngân hàng để kiểm tra thì thấy số tiền gần 7 tỷ đồng bà gửi vào tài khoản đã bị các đối tượng rút hết. Lúc này bà H mới đến công an trình báo.

Gần 800 vụ lừa đảo với số tiền hàng nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Công an, chỉ tính riêng các vụ lừa đảo được người dân trình báo, tố giác, trong 6 tháng đầu năm 2020, công an 63 tỉnh, thành phố trong cả nước đã tiếp nhận 776 vụ, với số tiền bị lừa đảo lên đến hàng nghìn tỷ đồng.

Nổi lên là phương thức thủ đoạn lừa đảo giả danh Công an, Viện kiểm sát, Thanh tra, Tòa án, Bưu điện... để chiếm đoạt tài sản gia tăng mạnh, chiếm tỷ lệ trên 65% số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng.

Đặc điểm chung của loại tội phạm này là chúng sử dụng công nghệ cao, ẩn danh dưới số điện thoại giống hệt số điện thoại công khai của cơ quan công an, Viện Kiểm sát để gọi điện cho bị hại, thông báo họ đang bị kiện vì nợ tiền hoặc có liên quan đến một vụ án, chuyên án mà cơ quan công an đang điều tra, xác minh, đã có lệnh bắt của Viện Kiểm sát...

Sau đó, chúng yêu cầu bị hại kê khai tài sản, số tiền mặt hiện có và số tiền gửi trong các tài khoản ngân hàng. Các đối tượng đe dọa sẽ bắt tạm giam nạn nhân để điều tra và yêu cầu họ chuyển tiền hoặc đọc mã OTP để chúng thực hiện việc chuyển tiền vào các tài khoản của đối tượng với vỏ bọc để xác minh, điều tra.

Ngoài ra, một thủ đoạn lừa đảo khác mà người dân có thể dễ dàng nhận biết, đó là các đối tượng yêu cầu bị hại không được kể câu chuyện vừa trao đổi cho bất kỳ ai, mục đích nhằm để nạn nhân không có đủ thời gian kiểm tra thông tin, không trình báo cơ quan công an. Mặc dù nhiều bị hại không có khuất tất, không có sai phạm nhưng trước những lời đe dọa, thúc giục của các đối tượng dẫn đến lo lắng và không đủ tỉnh táo để nhận biết sự việc bị lừa đảo.

Số nạn nhân bị các đối tượng lừa đảo bằng hình thức mạo danh, giả danh cán bộ các cơ quan tư pháp rất đa dạng, đa phần thường là phụ nữ và người già trên 60 tuổi nhưng cá biệt có trường hợp các bị hại là cán bộ của các cơ quan Nhà nước. Khi xảy ra vụ việc, nạn nhân không biết thông tin về đối tượng, không biết tại sao bị mất tiền trong tài khoản hoặc lo sợ bị mất uy tín nên không trình báo với cơ quan công an, gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý.

Đại diện Công an phường Thanh Xuân Bắc (quận Thanh Xuân, Hà Nội) thông tin tuyên truyền tới người dân về các thủ đoạn lừa đảo giả danh công an

Người dân cần cảnh giác, tránh “mất tiền oan”

Đại diện Bộ Công an nêu rõ, cơ quan công an khi làm việc, xác minh, điều tra với các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp sẽ có cán bộ đến làm việc trực tiếp hoặc có văn bản thông báo, triệu tập gửi đến chính quyền địa phương, địa chỉ công ty, thân nhân gia đình và người mà cơ quan công an muốn làm việc; Tuyệt đối không làm việc thông qua điện thoại và mạng xã hội.

Bộ Công an khuyến cáo, các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp cần đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi điện thoại từ người lạ, tự xưng là cán bộ điều tra, tư pháp để thông báo, yêu cầu điều tra vụ án qua điện thoại hoặc giả danh nhân viên ngân hàng, bưu điện, hải quan... yêu cầu nhận tiền, bưu phẩm có giá trị lớn hoặc đóng các khoản phí, trả các khoản nợ không xác định.

Đồng thời, người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, số chứng minh thư (căn cước công dân), địa chỉ nhà ở, số tài khoản ngân hàng, mã OTP trên điện thoại cá nhân... cho bất kỳ ai không quen biết hoặc khi chưa biết rõ nhân thân, lai lịch.

Khi gặp những tin nhắn thông qua các trang mạng xã hội để vay tiền, nhờ mua thẻ điện thoại, yêu cầu chuyển tiền để xác minh tài khoản, nhờ tài khoản ngân hàng để nhận tiền từ nước ngoài... người dân cần đặc biệt cảnh giác, tuyệt đối không làm theo; Nhanh chóng liên hệ hoặc gọi điện thoại nói chuyện trực tiếp với người đó để kiểm tra thông tin.

Mọi người nên thường xuyên thay đổi mật khẩu hoặc tăng tính năng bảo mật quyền riêng tư trên các tài khoản mạng xã hội; Không chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân trên các trang mạng xã hội; Không chia sẻ số tài khoản ngân hàng trên mạng xã hội; Nếu cần có tài khoản ngân hàng công khai để giao dịch mua bán trên không gian mạng thì tiền trong số tài khoản công khai cần giữ ở mức thấp nhất để tránh bị kẻ gian chiếm đoạt.

Khi nhận các cuộc điện thoại có dấu hiệu nêu trên, người dân cần bình tĩnh, không lo sợ, nhanh chóng liên hệ với người thân, bạn bè để được tư vấn. Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì người dân kịp thời thông báo cho cơ quan công an nơi gần nhất.