Quy định mới về dạy thêm hướng tới bảo vệ sự tôn nghiêm của nghề giáo

Thông tư 29 và những điểm cần làm rõ

Ngày 14/2/2025, Thông tư số 29/2024/TT-BGD&ĐT quy định về dạy thêm, học thêm sẽ được áp dụng toàn quốc với nhiều điểm mới. Thông tư nhận được sự phản hồi tích cực từ xã hội, tuy nhiên trước thời điểm chính thức thực hiện cũng có những lúng túng trong việc triển khai. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã thông tin rõ thêm về nội dung này.

Học sinh Hà Nội trước thềm năm học mới 2024 - 2025 (Ảnh: Thanh Tùng)

Thông tư số 29/2024/TT-BGD&ĐT quy định không dạy thêm, học thêm đối với học sinh tiểu học, trừ các trường hợp bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kỹ năng sống; không dạy thêm đối với học sinh đã được nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.

Việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh và chỉ dành cho 3 đối tượng: Học sinh có kết quả học tập môn học cuối học kỳ liền kề ở mức chưa đạt; học sinh được nhà trường lựa chọn để bồi dưỡng học sinh giỏi và học sinh lớp cuối cấp tự nguyện đăng ký ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.

Các trường phổ thông hiện nay đang áp dụng Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, Bộ GD&ĐT đã quy định cụ thể số tiết/môn, đưa ra các yêu cầu cần đạt với từng môn học vừa sức học sinh.

Bộ GD&ĐT cũng giao các trường quyền tự chủ xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường; giáo viên chú trọng đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực học sinh.

Như vậy về mặt nguyên tắc, nhà trường, thầy cô thực hiện đúng giờ học theo quy định đã bảo đảm để học sinh được trang bị lượng kiến thức đáp ứng yêu cầu cần đạt của chương trình.

Quan điểm của Bộ GD&ĐT hướng tới việc các trường không có học thêm, dạy thêm. Thay vào đó, sau giờ học, học sinh có thời gian, không gian tham gia vui chơi, hoạt động thể thao, mỹ thuật, âm nhạc…

Đối với quy định dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường, Thông tư mới quy định: Tổ chức cá nhân tổ chức dạy thêm, học thêm có thu tiền của học sinh phải thực hiện đúng các quy định về pháp luật liên quan (đăng ký kinh doanh, khai báo hoạt động, cung cấp thông tin liên quan với chính quyền địa phương theo quy định của pháp luật); giáo viên đang dạy học tại các trường không được dạy thêm ngoài nhà trường có thu tiền đối với học sinh của mình trên lớp…

Bộ chỉ cấm những vi phạm trong tổ chức, quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm

Quy định mới nhằm bảo đảm quyền lợi học sinh, tránh việc giáo viên “kéo” học sinh trên lớp ra ngoài để dạy thêm. Nếu không thuộc đối tượng cần học thêm trong nhà trường, học sinh có nguyện vọng học thêm ở ngoài nhà trường là chính đáng và hoàn toàn tự nguyện.

Quy định mới về dạy thêm còn hướng tới việc bảo vệ sự tôn nghiêm của nghề giáo; ngăn ngừa các yếu tố tiêu cực ảnh hưởng khiến không ít thầy, cô giáo tốt bị tổn thương.

Nội dung này đã được Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng trao đổi rõ tại Hội nghị về đổi mới và phát triển giáo dục diễn ra chiều 6/2 tại Hà Nội.

Theo Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng: Trong vai trò cơ quan quản lý, Bộ GD&ĐT có trách nhiệm ban hành quy định về quản lý dạy thêm, học thêm (Thông tư 29). Bộ không cấm dạy thêm, học thêm mà chỉ cấm những vi phạm trong tổ chức, quản lý hoạt động này.

Quan điểm của Bộ là dạy thêm, học thêm không được ảnh hưởng tới việc thực hiện chương trình phổ thông chính khóa, tức không cắt xén, trùng lặp kiến thức. Ngoài ra, hoạt động này phải phù hợp với lợi ích của học sinh nên giáo viên và nhà trường không được ép buộc các em dưới mọi hình thức.

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, trước kia việc dạy thêm diễn ra tràn lan, xã hội rất "kêu". Việc này ảnh hưởng tới hình ảnh người thầy.

"Những thầy cô dạy tốt cũng bị ảnh hưởng, vì mang tiếng dạy học trò mình, rồi ép buộc, đưa ra cách nọ cách kia. Rất tổn thương", Thứ trưởng nói và cho rằng những nhà giáo chân chính, có đủ năng lực, tâm huyết thì "không bao giờ có những hành vi ép buộc với học sinh mình để dạy học có thu tiền".

"Vì vậy, quy định một cách minh bạch như này chính là bảo vệ sự tôn nghiêm của ngành và của các thầy cô", Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nói.

Với các trường, Thứ trưởng lưu ý hoạt động dạy và học không gọi là dạy thêm mà là bổ trợ kiến thức. Quy định mới chỉ cho nhà trường dạy bổ trợ với ba nhóm: Chưa đạt chuẩn; được chọn bồi dưỡng học sinh giỏi; cuối cấp, chuyển cấp.

Theo lãnh đạo Bộ, giáo viên đã nhận lương ngân sách, sử dụng cơ sở vật chất của Nhà nước thì không dạy có thu tiền của học sinh.

Thông tư mới có hiệu lực từ ngày 14/2 song từ đầu tháng này, trường học nhiều nơi đồng loạt dừng dạy học vì không có kinh phí để dạy miễn phí. Về nội dung này, ngày 11/2, Bộ GD&ĐT đã có công văn gửi UBND cấp tỉnh về việc tăng cường chỉ đạo đối với giáo dục phổ thông; trong đó nhấn mạnh nội dung: UBND tỉnh chỉ đạo hỗ trợ kinh phí phù hợp cho các cơ sở giáo dục để tổ chức ôn tập, bồi dưỡng học sinh.

Trong nội dung công văn nêu rõ, các địa phương tuyệt đối không buông lỏng việc tổ chức ôn tập, bồi dưỡng cho những học sinh có kết quả học tập ở mức chưa đạt; tổ chức cho học sinh lớp cuối cấp tăng cường ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường; xác định đây là trách nhiệm của các nhà trường để giúp học sinh đáp ứng các yêu cầu cần đạt theo từng môn học của từng khối lớp theo quy định của Chương trình GDPT 2018.

Theo ông Thưởng, việc đổi mới bao giờ cũng gặp khó khăn, nhất là quản lý dạy thêm, học thêm. Thông tư 29 là một trong các giải pháp để quản lý hoạt động này, song chưa đủ. Thời gian tới, Bộ sẽ áp dụng thêm các giải pháp khác, như nâng cao năng lực và phương pháp dạy học của giáo viên, từng bước xây dựng thói quen tự học của học sinh...