Xe điện Trung Quốc "hụt hơi": Xuất khẩu sụt giảm mạnh trên toàn cầu

Số liệu từ Hải quan Trung Quốc sau khi kết thúc tháng 2/2025 cho thấy, lượng xe điện xuất khẩu đã giảm mạnh tới 18% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ còn 92.625 xe. Diễn biến này cho thấy cơn bão EV "made in China" đang dần mất đi động lực bứt phá.

Sự sụt giảm này được cho là hệ quả của nhiều yếu tố kết hợp. Đầu tiên là việc các thị trường lớn, đặc biệt là châu Âu đang ngày càng siết chặt hàng rào thuế quan để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa. Điều này khiến giá xe điện Trung Quốc tăng cao, từ đó mất đi lợi thế cạnh tranh vốn được xem là điểm mạnh nhất.

Song song với đó, hàng loạt quốc gia cũng đang tiến hành cắt giảm hoặc chấm dứt các chính sách ưu đãi dành cho xe điện cũng khiến sức mua chững lại rõ rệt. Người tiêu dùng, thay vì “xuống tiền” cho EV thuần túy, đang có xu hướng chuyển sang lựa chọn xe hybrid hoặc PHEV – dòng xe được đánh giá là linh hoạt hơn nhờ phạm vi hoạt động dài và ít phụ thuộc vào hạ tầng sạc.

Mức giảm trung bình 18% tuy đáng chú ý, nhưng nhiều thị trường đã chứng kiến sự lao dốc sâu hơn nhiều. Xe điện xuất khẩu sang Hàn Quốc giảm tới 51%, còn 3.151 xe; Tây Ban Nha cũng ghi nhận mức giảm gần tương tự, ở mức 49%, còn 2.664 xe. Thị trường Bỉ dù giảm không nhiều về tỷ lệ phần trăm, nhưng với số lượng tuyệt đối chỉ còn 10.105 xe, mức sụt giảm tại đây vẫn được xem là đáng báo động.

Tại Trung Đông, UAE cũng không tránh khỏi đà lao dốc khi lượng xe nhập khẩu từ Trung Quốc giảm 20%, xuống còn 3.231 xe. Trong khi đó, thị trường Anh và Philippines ghi nhận mức giảm nhẹ hơn, lần lượt là 2,9% và 0,9% cho thấy sức tiêu thụ vẫn ổn định hơn các khu vực khác.

Ngược lại, một số thị trường mới nổi lại cho thấy sự tăng trưởng đầy bất ngờ. Indonesia tăng tới 79% lượng xe nhập khẩu từ Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ tăng 131%, trong khi Mexico gây ấn tượng mạnh với mức tăng khổng lồ 623%, dù tổng lượng xe chỉ đạt 7.847 chiếc, thấp hơn nhiều so với các thị trường truyền thống như Bỉ hay Anh.

Tính theo khu vực, châu Á tiếp tục là thị trường xuất khẩu chủ lực, chiếm khoảng một nửa tổng lượng xe điện Trung Quốc và chỉ giảm nhẹ 2,7%. Châu Âu vốn từng tiêu thụ gần ⅓ lượng xe điện xuất khẩu lại ghi nhận mức giảm sâu tới 30%, cao gấp đôi so với con số của tháng 1. Trong khi đó, châu Phi là khu vực duy nhất ghi nhận mức tăng, dù chỉ chiếm tỷ trọng rất nhỏ.

Mặc dù đà giảm hiện tại chưa đủ để khẳng định rằng xe điện Trung Quốc đang rơi vào khủng hoảng, nhưng rõ ràng thị trường toàn cầu đã không còn “dễ thở” như trước. Giữa lúc các biện pháp bảo hộ gia tăng, người tiêu dùng thay đổi hành vi và áp lực cạnh tranh ngày càng lớn, các nhà sản xuất Trung Quốc buộc phải tái cấu trúc chiến lược nếu không muốn bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua xe điện toàn cầu.