Xe mới giả xe cũ: Chiêu trò khiến ô tô Trung Quốc lao đao

Theo đó, nhiều đại lý ô tô tại Trung Quốc hiện đang áp dụng chiến lược “đăng ký trước - bán lại sau”. Cụ thể, họ mua xe mới từ các hãng sản xuất, đăng ký biển số để xe được tính là đã bán, rồi sau đó rao bán lại cho khách hàng như xe cũ, dù thực tế chưa từng được sử dụng. Nhờ đó, xe có thể được bán với mức giá thấp hơn đáng kể so với giá niêm yết xe mới.

Wei Jianjun - Chủ tịch Tập đoàn Great Wall Motor (GWM) mới đây đã lên tiếng về vấn đề này trong một cuộc phỏng vấn với Sina Finance. Ông cho biết có ít nhất 3.000 đến 4.000 nhà cung cấp trên các nền tảng thương mại điện tử chuyên xe cũ đang chào bán loại xe “mới mà như cũ” này. Dù đã được cấp biển số, những xe này thực tế chưa từng được vận hành.

Theo ông Wei, chiêu trò trên xuất phát từ cuộc chiến giá xe kéo dài, khiến nhiều hãng phải tìm cách xoay xở để đảm bảo chỉ tiêu bán hàng và giữ dòng tiền. Tuy nhiên, hậu quả lâu dài là sự méo mó của thị trường và sức ép tài chính lên toàn chuỗi cung ứng.

Tian Maowei - Giám đốc bán hàng tại đại lý Yiyou Auto Service ở Thượng Hải cho rằng, chiến lược “ngụy trang xe mới thành xe cũ” được nhiều hãng xem như giải pháp tình thế. “Việc bán xe mới thông qua kênh xe cũ với giá rẻ giúp các công ty giảm lượng tồn kho. Nhưng về lâu dài, điều này gây thiệt hại lớn cho toàn thị trường khi kéo mặt bằng giá xuống quá thấp, khiến nhiều nhà sản xuất không thể hòa vốn,” ông Tian nhận định.

Thực tế, các mẫu xe kiểu này thường được chào bán với giá thấp hơn 20-30% so với xe mới cùng cấu hình, một con số đủ lớn để gây xáo trộn toàn thị trường xe cũ lẫn xe mới.

Trước diễn biến bất thường này, Bộ Thương mại Trung Quốc đã tổ chức cuộc họp khẩn với các hãng xe lớn như BYD và Dongfeng nhằm tìm hiểu và đánh giá tác động của mô hình kinh doanh trên. Mặc dù chưa có kết luận chính thức, giới quan sát cho rằng Chính phủ sẽ sớm can thiệp nếu tình trạng này tiếp tục lan rộng, gây tổn hại đến cấu trúc thị trường.

Đáng chú ý, ngay trong tuần này, BYD thông báo triển khai chương trình giảm giá mới từ 10% đến 30% cho các dòng xe Dynasty và Ocean, áp dụng đến hết ngày 30/6. Động thái này được xem là dấu hiệu cho vòng xoáy giảm giá mới - vốn đã bào mòn lợi nhuận của hàng loạt hãng xe, đặc biệt là các công ty non trẻ.

Ông Tu Le - Giám đốc điều hành công ty tư vấn Sino Auto Insights cảnh báo rằng đây có thể là “quân cờ domino đầu tiên” khiến những startup yếu thế như Neta hay Polestar bị loại khỏi cuộc chơi. “Khi giá xe liên tục lao dốc, những công ty không có đủ nguồn lực tài chính hoặc quy mô sản xuất sẽ rất khó để trụ lại,” ông nói.

Chủ tịch Wei của GWM còn ví von tình trạng hiện tại của ngành ô tô Trung Quốc giống như Evergrande - tập đoàn bất động sản từng “phình to” quá mức rồi sụp đổ vì nợ nần. Theo ông, áp lực giá đang đè nặng lên toàn chuỗi cung ứng, từ hãng xe đến nhà cung cấp linh kiện, khiến bức tranh tài chính của ngành trở nên mong manh hơn bao giờ hết.

Trong hơn một thập kỷ qua, thị trường ô tô Trung Quốc đã chứng kiến sự bùng nổ của các công ty khởi nghiệp, đặc biệt trong mảng xe điện. Tuy nhiên, cạnh tranh gay gắt, áp lực giảm giá và doanh số không như kỳ vọng đang đẩy nhiều doanh nghiệp đến bờ vực.

Dữ liệu từ Jato Dynamics cho thấy, trong số 169 hãng ô tô đang hoạt động tại Trung Quốc, hơn một nửa có thị phần dưới 0,1% - con số gợi nhớ tới ngành công nghiệp ô tô Mỹ vào đầu thế kỷ 20, nơi hàng trăm hãng nhỏ bị đào thải dần khi thị trường bước vào giai đoạn sàng lọc khắc nghiệt.