Cuộc giải cứu “vô tiền khoáng hậu”

Cuộc giải cứu đặc biệt

Trước nghỉ lễ, ngày 28/4, Bộ trưởng bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường đã có công văn hỏa tốc với nội dung kêu gọi các Bộ ngành, địa phương, thủ trưởng cơ quan các đơn vị, doanh nghiệp, hiệp hội cùng tuyên truyền, chỉ đạo và tổ chức triển khai bằng các việc làm cụ thể, hỗ trợ người chăn nuôi lợn.

Theo Công văn hỏa tốc của Bộ NN-PTNT, được sự thống nhất của Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN-PTNT xin phát động chương trình chung tay chia sẻ khó khăn với người chăn nuôi bằng những việc làm cụ thể như: giảm giá các nguyên liệu đầu vào cho người chăn nuôi; hỗ trợ tín dụng cho người chăn nuôi, kinh doanh thức ăn chăn nuôi, chế biến, cấp đông dự trữ các sản phẩm trong nước; người dân tăng cường ăn thịt heo nhiều hơn, thay đổi thói quen ăn thịt nóng, tăng cường ăn thịt đông lạnh hoặc đã qua chế biến. Công văn cũng nêu rõ Bộ NN-PTNT sẽ tiếp nhận các thông tin, kế hoạch cụ thể của mọi tổ chức, cá nhân và kết nối để các đối tác liên quan triển khai thuận lợi, hiệu quả chương.

Cùng với công văn này, ngay chiều 28/4, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT cũng đã có buổi làm việc với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh… để tìm giải pháp chung tay hỗ trợ ngành chăn nuôi. Ngay trong buổi làm việc này, Thứ trưởng Bộ Công an Bùi Văn Thành cho biết trước mắt, trong quý 2, ngành công an sẽ phấn đấu tiêu thụ lượng thịt tương tương đương với bên quân đội, khoảng hàng chục ngàn tấn/tháng, coi chỉ tiêu tiêu thụ thịt heo là một trong những chỉ tiêu thi đua của các đơn vị. Tương tự, ông Nguyễn Tuấn Anh, Bí thư Trung ương đoàn, thông tin Hội Doanh nghiệp trẻ hứa sẽ tiêu thụ 60 tấn thịt heo/ngày cho người chăn nuôi. Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Bùi Văn Cường cũng cam kết sẽ kêu gọi 17 triệu đoàn viên công đoàn, cán bộ và công nhân, viên chức cả nước chia sẻ với người chăn nuôi heo.

Hưởng ứng công văn của Bộ NN-PTT, Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam đã đề nghị các doanh nghiệp hội viên là doanh nghiệp có kinh doanh, chế biến thực phẩm chủ động, tăng cường thu mua, tổ chức giết mổ cấp đông thịt lợn, dự trữ cho các tháng sắp tới; ưu tiên tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi trong nước, triển khai chương trình khuyến mãi, giảm giá đối với các sản phẩm thịt lợn trên toàn quốc để tăng sức mua trong nước và mở rộng thị trường xuất khẩu sang các nước có tiềm năng.

Cùng với đó, ngành ngân hàng cũng lập tức vào cuộc. Ngân hàng Bưu điện Liên Việt vừa tung ra gói vay 500 tỷ đồng, lãi suất thấp hơn 2% so với thị trường dành cho các đối tượng nông dân, nhà máy chế biến thịt lợn đông lạnh khi vay vốn trong thời hạn một năm.

Có thể thấy, cuộc “giải cứu” đặc biệt, lần đầu tiên trong ngành thực phẩm và lần đầu tiên có một công văn kêu gọi giải cứu từ cấp bộ, dưới sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ đã lập tức phát huy tác dụng. Tính đến ngày 30/4, giá lợn tại một số tỉnh, thành ở miền Bắc đã bắt đầu tăng trở lại, đặc biệt đội ngũ thương lái bắt đầu đổ xô đi mua khiến người nuôi lợn thêm vui hơn. Đặc biệt, tại một số nơi, người nuôi lợn cho biết, đã đóng lợn để chuyển đi xuất sang Trung Quốc, giá lợn vì thế đã tăng trở lại từ 1.000 đến trên dưới 3.000 đồng/kg. Hiện giá lớn trong nước đang tiếp tục rục rịch nhích lên.

Anh Nguyễn Minh Giám, chủ trại lợn ở xã Cát Quế, huyện Hoài Đức cho hay: “Tôi rất cảm ơn Chính phủ, nhất là Bộ NNPTNT đã có lời kêu gọi và hành động giải cứu lợn cho nông dân chúng tôi. Từ sự quan tâm đó đến giờ, giá lợn đã tăng thêm chút, nông dân chúng tôi vui hơn rồi…”.

Lo lắng cho dân!

Là một người gắn bó sâu sắc với người nông dân, chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy đánh giá cao những nỗ lực của Bộ NN-PTNT trong việc “giải cứu” lợn cho bà con thời gian qua. Theo chuyên gia này, trong một nền kinh tế thị trường mà nông sản cứ liên tục phải đợi người dân “giải cứu” thì dù đã tạo ra hình ảnh xúc động, thơm thảo về tình đồng bào nhưng vẫn còn đó là sự quặn đau về cung cách làm ăn nông nghiệp chưa chuyên nghiệp, cần phải thay đổi. Tuy nhiên, trong lần kêu gọi “giải cứu” này của Bộ NN-PTNT, ông Hoàng Trọng Thủy nói rằng “phải ghi nhận nỗ lực của họ và sự lo lắng cho dân của họ”.

“Bộ NN-PTNT cũng đã tìm mọi hướng rồi. Họ đã đứng ra thương thảo tìm đường xuất khẩu lợn cho người dân. Vậy mà giá lợn vẫn thấp thế này thì họ không có cách nào khác là phải kêu gọi người dân chung tay giải cứu lợn cho bà con. Họ còn kêu gọi cả công an, bộ đội vào cuộc, tôi cho đó là một động thái rất tích cực. Không coi “giải cứu” là phương cách đáng khuyến khích trong một nền kinh tế thị trường nhưng lần này thì tôi đánh giá họ đã thật sự lo lắng cho người nông dân và quyết đồng hành với người nông dân” – chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy nói.

Ông phân tích thêm, kêu gọi “giải cứu lợn khó lắm”, không giống “giải cứu” cân gừng, quả dưa như mấy năm nay thị trường đã làm. Lần đầu tiên có một cuộc giải cứu trong ngành thực phẩm. Biết là kêu gọi người dân ăn nhiều thịt lợn nhiều hơn để giải cứu cho người chăn nuôi là việc rất khó khăn, thậm chí có gì đó “kỳ quặc” bởi thịt lợn không phải là thứ có thể “ăn cố” được, nhưng hiểu đó là giải pháp “chữa cháy” duy nhất trong tình huống mà ngành chăn nuôi có nguy cơ tổn thất nặng nề, bộ NN-PTNT đã “dũng cảm” ra công văn kêu gọi toàn dân giải cứu lợn. Không những thế, Bộ Nông nghiệp còn có những bước đi cụ thể, hiệu quả. Họ đã kêu gọi đến từng đối tượng cụ thể đó là doanh nghiệp, bộ đội, công an và đều nhận được sự ủng hộ của các lực lượng này.

Không khuyến khích các cơ quan quản lý Nhà nước kêu gọi “giải cứu” nông sản bởi đó là một sự thất bại của ngành nông nghiệp và sự thất bại của thị trường nhưng những gì mà Bộ NN-PTNT vừa làm để cứu người chăn nuôi qua cơn bĩ cực là rất đáng hoan nghênh, rất đáng ghi nhận ở góc độ họ đã rất lo lắng cho người dân và quyết đồng hành cùng bà con trong lúc khó khăn. Họ đang thực hiện tốt vai trò của mình.

Tuy nhiên, ngay sau cuộc giải cứu này, ông Hoàng Trọng Thủy cho rằng Nhà nước, ngành nông nghiệp cần thực thi những chính sách cụ thể để người nông dân không còn phải cậy nhờ đến bất cứ một cuộc giải cứu nào nữa. Cụ thể, ông đề xuất Nhà nước cần tăng mức đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn “đảm bảo 5 năm sau, cao gấp 2 lần 5 năm trước”. Thứ hai là Nhà nước cần ban hành luật sao cho cho các hiệp hội ngành hàng nông nghiệp của nông dân ra đời, cùng liên kết sản xuất, kinh doanh cho sát với tín hiệu thị trường. Tiếp đến, là Bộ NN&PTNN, Bộ Công Thương cần ngồi bàn chung về quy hoạch vùng nguyên liệu hàng hóa nông sản, cơ cấu và phân bổ nhà máy, xí nghiệp chế biến sâu gắn với thế mạnh vùng miền; dự báo, thông tin thị trường kịp thời để nông dân liên kết, lựa chọn hình thức, quy mô sản xuất theo hướng chất lượng cao, sản lượng vừa và đủ. Hội Nông dân Việt Nam cần trở thành một phần của nhà tư vấn thông qua việc đào tạo, đào tạo lại cán bộ hội và kết nối thành hệ thống từ cấp trung ương đến địa phương.