Bài 3: Nhiệm vụ cấp bách, không thể lơ là

Các địa phương cùng vào cuộc ngăn chặn vi phạm

Thời gian qua, đặc biệt là từ đầu năm đến nay, các cấp ủy, chính quyền Hà Nội đặc biệt quan tâm đến việc xử lý vi phạm đất đai, xây dựng, môi trường, trong thời điểm thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính.

Đơn cử, tại huyện Hoài Đức (Hà Nội), trước thực tế vẫn còn một số hộ gia đình, cá nhân chưa phép, huyện Hoài Đức đã quyết liệt chỉ đạo các xã, thị trấn tập trung thực hiện tốt công tác quản lý về đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn. Qua đó, chính quyền và các cơ quan chức năng đã kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm, dứt điểm nhiều vi phạm về đất đai.

Tại địa bàn xã Đông La, trong quý I/2025, UBND xã đã phát hiện, ngăn chặn và xử lý 8 trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất trái phép. Từ ngày 21/3 đến 22/4, trên địa bàn xã phát sinh 63 trường hợp xây dựng vi phạm mới, UBND xã đã xử lý 18/63 công trình vi phạm.

Lực lượng chức năng huyện Hoài Đức, xã Song Phương phá dỡ công trình vi phạm trên địa bàn

Đáng chú ý, gần đây nhất, ngày 25/4, UBND xã Vân Côn tổ chức cưỡng chế 6 trường hợp vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, do tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp. Quy mô diện tích các công trình vi phạm từ 67,5m2 đến gần 500m2, chủ yếu xây dựng nhà cấp 4 kiên cố, vách nhà xưởng... để sử dụng kinh doanh.

Tương tự, UBND xã An Thượng đã phát hiện, ngăn chặn và xử lý 9 trường hợp vi phạm đất đai; xã Dương Liễu xử lý 15 trường hợp; xã Song Phương xử lý cưỡng chế 8 trường hợp vi phạm, phát hiện và tổ chức phá dỡ kịp thời 4 trường hợp xây tường rào, móng nhà...

Các công trình vi phạm mới phát sinh trên địa bàn xã Vân Côn bị cưỡng chế, ngày 25/4

Không riêng gì Hoài Đức, tình trạng vi phạm về quản lý đất đai, trật tự xây dựng cũng diễn ra tại nhiều địa phương. Tại huyện Thạch Thất, trong quý I/2025, trên địa bàn huyện có 11 trường hợp vi phạm về đất đai và đã xử lý xong 8 trường hợp, còn 3 trường hợp tiếp tục xử lý. Huyện cũng đã cấp 600 giấy phép xây dựng cho các cá nhân, tổ chức, qua đó công tác quản lý công trình xây dựng trên địa bàn được thực hiện hiệu quả.

Tại huyện Thanh Oai, Chủ tịch UBND huyện Bùi Văn Sáng cho biết, tổng số trường hợp vi phạm phải xử lý từ ngày 15/12/2024 đến 31/3/2025 là 82 trường hợp với diện tích 8.703,23m2. Trong đó, huyện đã xử lý dứt điểm 35 trường hợp với diện tích 4.679,98m2. Huyện đang đôn đốc UBND các xã, thị trấn hoàn thiện hồ sơ, xử lý, cưỡng chế 47 trường hợp với diện tích là 4.023,25m2.

Nhiều cán bộ "nhúng chàm"

Trước tình trạng vi phạm trong công tác quản lý đất đai ngày càng “nóng”, một số quận, huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội đã ra biện pháp mạnh để xử lý triệt để các hành vi vi phạm.

Mới đây nhất, UBND huyện Quốc Oai đã ban hành quyết định tạm dừng công tác điều hành chung đối với chức danh Chủ tịch UBND của 3 xã Hưng Đạo, Hòa Thạch và Ngọc Mỹ để các cán bộ này tập trung chỉ đạo xử lý triệt để vi phạm đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn.

Một công trình vi phạm trật tự xây dựng, đất đai tại Quốc Oai bị xử lý

Ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai cho biết, từ đầu năm tới nay, trên địa bàn huyện phát sinh 4 trường hợp vi phạm trật tự xây dựng và 94 trường hợp vi phạm trên đất nông nghiệp. Trong đó, cơ quan chức năng đã xử lý xong 43 trường hợp, đang xử lý 51 trường hợp.

Mặc dù lực lượng chức năng đã thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra, xử lý nhưng lợi dụng giai đoạn sắp xếp đơn vị hành chính và các ngày nghỉ lễ lớn, nên các tổ chức, cá nhân đã gia tăng các vi phạm.

Đặc biệt trong dịp nghỉ Lễ 30/4 và 1/5 trên địa bàn huyện đã xuất hiện một số trường hợp tự ý xây dựng nhà xưởng, nhà ở trên đất nông nghiệp, lấn chiếm đất công gây bức xúc trong dư luận Nhân dân.

Trong khi đó, chính quyền một số xã chưa quyết liệt trong việc xử lý, để các công trình vi phạm phát sinh kéo dài. Do đó, UBND huyện Quốc Oai quyết định tạm dừng công tác điều hành công việc đối với chức danh Chủ tịch UBND các xã Hưng Đạo, Ngọc Mỹ và Hòa Thạch để tập trung chỉ đạo, xử lý dứt điểm, triệt để các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng, vi phạm đất đai trên địa bàn xã. Thời gian tạm dừng công tác điều hành đối với Chủ tịch UBND của 3 xã trên sẽ tùy thuộc vào hiệu quả, tiến độ xử lý các trường hợp vi phạm trên địa bàn các xã.

Ngoài Chủ tịch UBND xã, cán bộ địa chính, xây dựng của 3 xã trên cũng bị cho tạm dừng công việc hàng ngày để tập trung xử lý dứt điểm vi phạm đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn.

Trước đó, ngày 29/4, UBND huyện Phú Xuyên đã ban hành quyết định tạm đình chỉ điều hành đối với Chủ tịch UBND thị trấn Phú Xuyên và Chủ tịch UBND xã Hồng Thái để phục vụ công tác chấn chỉnh, xử lý vi phạm trật tự xây dựng.

Cụ thể, ông Lê Văn Thuấn, Chủ tịch UBND thị trấn Phú Xuyên và ông Lê Văn Ấm, Chủ tịch UBND xã Hồng Thái bị tạm đình chỉ điều hành hoạt động UBND cấp xã để tập trung chỉ đạo, tổ chức khắc phục, xử lý các vi phạm trong lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng tại địa phương theo yêu cầu của Ban Thường vụ Huyện ủy và kết luận kiểm tra của Tổ công tác liên ngành.

Ông Nguyễn Xuân Phiến Chủ tịch UBND xã Tự Nhiên tại cơ quan công an

Nghiêm trọng hơn, mới đây, Công an TP Hà Nội cho biết đã ra quyết định khởi tố ba bị can là cán bộ xã Tự Nhiên, huyện Thường Tín về tội nhận hối lộ gồm: Nguyễn Xuân Phiến (60 tuổi), phó bí thư Đảng ủy, chủ tịch UBND xã Tự Nhiên; Nguyễn Văn Phích (60 tuổi), ủy viên ban thường vụ Đảng ủy, phó chủ tịch UBND xã Tự Nhiên; Trần Thị Thu Trang (41 tuổi), cán bộ địa chính xã Tự Nhiên.

Đồng thời, Cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố bị can với ông Nguyễn Văn Thăng (55 tuổi), trưởng cụm dân cư số 5 (đội 5), xã Tự Nhiên về tội môi giới hối lộ.

Kết quả điều tra ban đầu xác định từ khoảng giữa năm 2024 đến nay, các nghi phạm đã có hành vi nhận tiền hối lộ của một số hộ dân để "tạo điều kiện" xây dựng trái phép công trình kiên cố trên đất nông nghiệp tại xã Tự Nhiên.

Trong đó, ông Nguyễn Xuân Phiến, Nguyễn Văn Phích và bà Trần Thị Thu Trang đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để nhận hối lộ, "tạo điều kiện" cho năm hộ dân xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Ba người này bị cáo buộc hưởng lợi tổng số tiền 412 triệu đồng.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thăng bị cáo buộc với vai trò là trưởng cụm dân cư, biết việc Phiến, Phích, Trang nhận hối lộ, không thực hiện đúng quy định của pháp luật trong quản lý nhà nước về lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn xã Tự Nhiên nhưng vẫn làm trung gian cho các nghi phạm thực hiện hành vi trong việc nhận tổng số tiền 320 triệu đồng.

Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đang tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ các hành vi sai phạm và các nghi phạm liên quan để xử lý theo quy định.

(Còn nữa)