Bài 94: Lo ngại bạo lực học đường cùng sự vô cảm gia tăng

>> Xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh:
Bài 93: Một bộ phận học trò bị lệch chuẩn đạo đức

Thờ ơ trước nỗi đau của bạn bè

Theo khảo sát của Viện nghiên cứu Y - Xã hội hồi đầu năm nay, 80% học sinh ở các trường THCS, THPT trên địa bàn Hà Nội cho biết từng là nạn nhân của bạo lực học đường. Việc này đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo về tình trạng bạo lực học đường đang gia tăng.

Điều đáng nói là phần lớn những vụ bạo lực học đường đều do nữ sinh thực hiện. Đầu tháng 4 vừa qua, mạng xã hội xuất hiện clip dài hơn 2 phút ghi cảnh hai nữ sinh ở Thanh Hóa lao vào đánh và định lột quần áo một nữ sinh khác. Sự việc chỉ dừng lại khi có người lớn đi qua và một vài bạn học can ngăn. Nhiều học sinh đứng quanh chứng kiến, cổ vũ.

Trước đó, ngày 31/3, trên trang Facebook Diễn đàn Tây Nguyên đăng tải clip dài 40 giây quay cảnh 2 nữ sinh đánh nhau như phim hành động. Nữ sinh mặc áo khoác xanh “hăng máu” lấy mũ bảo hiểm đánh đối phương. Trong khi đó, nhiều học sinh khác reo hò, cổ vũ…

Khi xem xong những đoạn clip này, ai cũng bàng hoàng, bức xúc và tức giận. Song những đoạn video đó cũng chỉ là một góc rất nhỏ trong tình trạng bạo lực học đường hiện nay, bởi ngoài xã hội vẫn còn vô vàn các vụ bạo lực chưa được khai phá.

Trước đây bạo lực học đường chỉ xảy ra đơn giản như chửi bới, lăng mạ, hoặc đánh đập, đấm đá, gậy gộc. Tuy nhiên hiện nay, bạo lực học đường lại táo bạo, dã man hơn nhiều với những hung khí như dao, kéo… gây thương tích lớn hơn, gây hoảng loạn, chấn động tâm lí…

Điều mọi người lo ngại là những em học sinh đứng quanh cổ vũ bạo lực và quay clip rồi tung lên mạng. Các em thản nhiên chứng kiến bạn mình bị hành hạ đau đớn mà không mấy xúc cảm. Những hành động ấy đã vô tình tiếp tay cho bạo lực ngày một tăng, gây ảnh hưởng không tốt đến việc giáo dục, định hướng cho giới trẻ.

Tạo sức đề kháng với căn bệnh vô cảm

Những nhà trường để xảy ra hành vi bạo lực học đường đã khiến cho không khí trường học trở nên nặng nề, căng thẳng. Nhiều học sinh cảm thấy không an toàn ngay trong chính ngôi trường của mình, thậm chí các em sẽ từ chối đến trường vì sợ bị bạn bè trêu chọc, đánh đập. Điều đó đồng nghĩa với việc môi trường nhà trường không còn lành mạnh, hấp dẫn mà trở thành nỗi sợ hãi của các em học sinh.

TS Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lí Giáo dục Hà Nội cho biết, việc học sinh đánh nhau thể hiện tâm lí muốn khẳng định mình của tuổi mới lớn nên thường dễ xảy ra xô xát. Đây không phải hiện tượng lạ, nhưng làm thế nào để ngăn chặn nó thì dường như vẫn còn hạn chế.

“Theo tôi, nhà trường không đơn thuần chỉ thông báo kỉ luật học sinh mà phải có ý kiến, lên án để những người đứng xem thấy được thiếu sót của mình, người đánh nhau vì sao làm như vậy và người thản nhiên đứng quay clip là vô cảm. Nhất là người quay clip và tung lên mạng để chứng tỏ mình tài giỏi, đã vô tình tiếp tay cho hành động bạo lực học đường lan truyền”, TS Lâm nêu quan điểm.

TS Lâm cho rằng, qua sự việc này, các trường cần xem lại đã giáo dục học sinh tới nơi tới chốn chưa. Ông nhận xét, hiện các trường chỉ dạy kĩ năng sống trong nhà trường như: Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng ứng xử chứ chưa dạy giá trị sống. Như thế, nghĩa là chưa dạy được tận gốc của vấn đề nên giá trị yêu thương tôn trọng, giá trị khoan dung chưa ngấm vào mỗi học sinh vì thế vẫn còn bạo lực trong học đường. Thứ hai, hiện các trường là dạy không đúng cách, chỉ dạy lí thuyết, học sinh thiếu trải nghiệm. Tốt nhất, cần đưa những trường hợp này để dạy. “Trường chúng tôi cũng phải tập huấn giáo viên, phải đưa các câu chuyện nóng trên mạng ra để làm thí dụ và liên hệ nhắc nhở học sinh thường xuyên bởi lứa tuổi mới lớn phải nhắc nhiều lần, không thể chỉ một lần mà các em nghe theo”, TS Lâm cho biết.

Để chữa trị căn bệnh vô cảm như hiện nay, các chuyên gia giáo dục cho rằng, trước hết, cần tạo dựng được lòng nhân ái. Cho dù kết hợp đồng bộ nhiều giải pháp nhưng trước tiên cần phải tăng cường giáo dục gia đình, gia phong và cải thiện hệ thống giáo dục nhà trường để đi vào hoạt động thực chất hơn. Song song với việc dạy kiến thức, thầy cô giáo cần giúp các em định hướng tốt để trở thành người giàu lòng nhân ái. Việc xây dựng một môi trường sống cộng đồng đầy nghĩa tình và không ngừng nhân lên những yếu tố tích cực trong xã hội là vô cùng cần thiết vì một môi trường xã hội tốt, lành mạnh sẽ tạo được sức đề kháng cao với căn bệnh vô cảm.

(còn nữa)

Mai Khôi