Bài 99: Chú trọng giáo dục đạo đức ngay từ cấp tiểu học

>> Xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh:
Bài 98: Khi học sinh được yêu thương, tôn trọng…

Vụ việc học sinh hỗn với thầy giáo ở trường THCS Khương Đình (Đống Đa, Hà Nội); Vụ việc học sinh THPT đánh lại thầy giáo ở tỉnh Hậu Giang cho thấy, ngày càng nhiều học sinh hư hỗn, cá biệt. Nguyên nhân chủ yếu để xảy ra bạo lực học đường, học sinh hư, cãi lại thầy cô giáo là trong các nhà trường coi nhẹ dạy đạo đức và coi quá nặng việc truyền thụ kiến thức.

Nhiều phụ huynh đã ý thức được vấn đề này nên hàng năm, việc chọn trường tin tưởng để gửi con mình vào đó đã được họ quan tâm. Cũng chính vì thế mà trong mỗi dịp tuyển sinh, nhiều trường có quá nhiều hồ sơ trong khi đó không ít trường không đủ chỉ tiêu tuyển sinh.

Tại Hà Nội, mô hình trường tư thục chất lượng cao hiện đang chiếm ưu thế về uy tín đối với phụ huynh. Dù học phí cao và cơ sở vật chất chưa thực sự tốt như trường quốc tế, nhưng học sinh và phụ huynh vẫn rất tín nhiệm. Đó là do khi học trong môi trường này, học sinh được hoàn thiện về các kĩ năng sống, đặc biệt là trở thành con ngoan, trò giỏi và cởi mở, thân thiện với mọi người xung quanh.

Theo NGƯT Nguyễn Thị Hiền - Hiệu Trưởng trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội): “Việc quan trọng nhất đối với học sinh là giáo dục đạo đức. Ở trường này tôi rất coi trọng dạy đạo đức cho học sinh, những tiết sinh hoạt, những tiết dạy học, tôi đều lồng ghép việc giáo dục đạo đức. Tôi coi nặng giáo dục đạo đức học sinh, bởi vì chỉ có ở bậc tiểu học, giáo dục trong các nhà trường về đạo đức cho học sinh thì sau này nó mới trở thành công dân tốt cho xã hội. Ví dụ ta dạy trẻ từ bé không nói tục, chửi bậy thì sau này con sẽ không có thói quen nói bậy, không có nói quen cãi lại thầy cô và người lớn. Vì vậy tôi cho rằng, ban lãnh đạo ở các trường cần phải quan tâm, có quan điểm rõ ràng về việc giáo dục đạo đức và đó là nền tảng để có người công dân tốt sau này. Nếu bây giờ ta không dạy đạo đức thì làm sao có công dân tốt? Chúng ta không xây dựng kĩ năng, những cách ứng xử thì làm sao sau này chúng trở thành công dân tốt, công dân toàn cầu được? Nên trong trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm, khẩu hiệu: Ngôi trường ước mơ và lòng nhân ái là xuất phát từ mong muốn học sinh của trường ngoài đạo đức, kiến thức ra thì các con phải có lòng nhân ái, các con phải biết chia sẻ và yêu thương”.

Chính vì giáo dục các con tình thương và lòng nhân ái nên trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm luôn quan tâm đến hoạt động từ thiện, tổ chức các chương trình để các con có thể đóng góp một phần tiết kiệm, tiền mừng tuổi của mình cho quỹ từ thiện của nhà trường và nhà trường sử dụng quỹ đó làm các chương trình thiện nguyện. Những hoạt động đó lan tỏa trong phụ huynh, từ đó phụ huynh sẽ đồng hành cùng nhà trường trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh.

“Ở trường tôi, giáo viên trong nhà trường đều là tấm gương để dạy học sinh nề nếp, kỉ cương và đạo đức. Khi tôi đi dọc hành lang, hầu hết các học sinh đều chào nhưng nếu thấy học sinh nào không chào, tôi sẽ chào trước: “Cô chào con” lập tức lần sau trông thấy mình nó phải chào. Điều quan trọng nhất là dạy đạo đức cho học sinh là điều thường trực trong từng giáo viên. Tất cả mọi hành động của học sinh phải ngăn chặn kịp thời và giải thích, uốn nắn luôn trong các tiết sinh hoạt hoặc bài giảng. Trong quá trình dạy, cô giáo thường xuyên uốn nắn, nhắc nhở học sinh. Ngoài ra, việc giáo dục các em cũng được giáo viên kết hợp chặt chẽ với phụ huynh để đồng hành”, cô Hiền cho biết.

Ngoài giờ học, trong các hoạt động của trường đều lồng ghép giáo dục đạo đức, tất cả các thành viên từ thầy, cô đến nhân viên bảo vệ, lao công đều giáo dục cho học sinh. VD, cô lao công khi quét nhà nhìn thấy em học sinh vứt rác cũng phải có trách nhiệm yêu cầu các con nhặt rác lên và giải thích cho các con hiểu. Khi các con ăn cơm trong bếp, nhân viên bếp ăn có trách nhiệm giáo dục các con phải mời, ăn xong phải dọn dẹp bỏ vào nơi quy định, trong quá trình ăn không được nói chuyện…

Ngoài ra ở trong môi trường công lập, có không ít ngôi trường được phụ huynh đánh giá cao không chỉ về dạy học mà học sinh đã rất chăm ngoan, có ý thức khi học ở trong môi trường này như: THCS Ngô Sỹ Liên (Chương Mỹ)), THCS Gia Thụy (Long Biên), Tiểu học Đô thị Sài Đồng (Long Biên)… Hầu hết học sinh ở những trường này đều trở thành con ngoan, trò giỏi ở những cấp học cao hơn.

Hiện nay, học sinh cá biệt, nói tục chửi bậy, thậm chí hỗn láo với thầy cô giáo ngày càng nhiều, vấn đề ở đây là do chúng ta chưa quan tâm đến giáo dục đạo đức, trong khi đạo đức là nền tảng, xây dựng gốc của con người. Kiến thức cũng quan trọng nhưng nếu không có đạo đức thì kiến thức đó cũng bỏ đi vì kiến thức đó bị áp dụng lệch lạc sẽ tạo ra một hậu quả khôn lường. Vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng, điều quan trọng nhất là ngay ở cấp tiểu học, các trường phải chú trọng giáo dục đạo đức cho học sinh.

(còn nữa)

Mai Khôi