Bảo đảm an ninh hàng không: Không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác năm 2025 của Uỷ ban An ninh hàng không dân dụng Quốc gia - Ảnh: VGP/Minh Khôi

Hướng tới phục vụ tốt hơn nữa cho sự phát triển hàng không

Phó Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận về phương hướng, cách thức hoạt động của Uỷ ban An ninh hàng không dân dụng quốc gia trong tình hình mới; giải pháp tăng cường năng lực đánh giá chỉ số an toàn hoạt động của các tàu bay; vai trò của cơ quan quản lý thống nhất, đồng bộ, xuyên suốt của Nhà nước trong công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không trước xu thế xã hội hoá mạnh mẽ các hoạt động hàng không dân dụng

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải (GTVT), cơ quan thường trực của Uỷ ban, năm 2024, các hãng hàng không đã vận tải khoảng 76,4 triệu lượt hành khách và 1,29 triệu tấn hàng hoá, tăng tương ứng 5,1% lượt hành khách, 20% khối lượng hàng hoá so với năm 2023. Các lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý 294 vụ vi phạm an ninh hàng không, giảm 25 vụ so với cùng kỳ năm 2023; 49 vụ trộm cắp trên tàu bay, 17 vụ trộm cắp tại cảng hàng không.

Các bộ, ngành, địa phương và lực lượng chức năng đã phối hợp nhịp nhàng, hiệu quả, bảo đảm an ninh hàng không, không để xảy ra vụ việc can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp ngày 22/10/2024, các cơ quan thành viên của Uỷ ban đã tiến hành đánh giá về phân định phạm vi quản trị, quản lý khai thác giữa doanh nghiệp khai thác cảng và Nhà nước tại các cảng hàng không; tổ chức rà soát, kiểm tra, đánh giá các cơ quan, doanh nghiệp hàng không về việc tuân thủ chương trình an ninh hàng không, quy chế an ninh hàng không.

Cơ quan chức năng khảo sát, đánh giá thực trạng trang thiết bị an ninh hàng không, nhân lực, nhu cầu đầu tư trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật…; tổ chức diễn tập phương án đối với với hành vi can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng, chú ý xử lý tình huống thiết bị bay không người lái xâm nhập trái phép cảng hàng không.

Bộ GTVT đã chỉ đạo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam, Tổng công ty Hàng không Việt Nam và các doanh nghiệp khác về trách nhiệm thực thi quy định pháp luật liên quan đến an ninh, an toàn hệ thống thông tin, dữ liệu hàng không dân dụng; khẩn trương phối hợp với các cơ quan chuyên môn của Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an để rà soát, phát hiện lỗ hổng, khắc phục tình trạng mất an ninh, an toàn hệ thống thông tin, dữ liệu hàng không dân dụng.

Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Anh Tuấn đề nghị, trong thời gian tới, các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp hàng không tiếp tục tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn, quy chuẩn về an ninh, an toàn hàng không; triển khai đồng bộ các giải pháp; chủ động nắm chắc tình hình, kiểm soát rủi ro, sẵn sàng ứng phó với hành vi can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành đã trao đổi, thảo luận về phương án bàn giao nhiệm vụ bảo đảm an ninh hàng không từ Bộ GTVT sang Bộ Công an; kiện toàn Uỷ ban An ninh hàng không dân dụng Quốc gia; mô hình cơ quan điều tra tai nạn, sự cố hàng không và quản lý khủng hoảng hàng không.

Trung tướng Phạm Trường Sơn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam cho rằng quá trình chuyển giao nhiệm vụ bảo đảm an ninh hàng không sang Bộ Công an phải cần rà soát thật kỹ những biện pháp, nội dung bảo đảm an toàn, an ninh hàng không bao gồm quy trình, hạ tầng, trang thiết bị, con người…, "nếu thiếu, nếu cần thiết thì nhất định phải đầu tư".

Các đại biểu cũng cho ý kiến đối với những đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về an ninh hàng không theo mô hình, tổ chức mới, phương châm là tuyệt đối không làm "rối loạn, đứt gãy" hoạt động vận tải hàng không trong nước và quốc tế, hướng tới phục vụ tốt hơn nữa cho sự phát triển hàng không và bảo đảm an ninh hàng không, bám sát quy định và tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế (ICAO).

Những vấn đề tồn tại nhỏ nhất cũng có thể gây nguy cơ rất lớn

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh công tác bảo đảm an ninh hàng không là nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với an ninh quốc gia, bảo vệ tính mạng con người, góp phần xây dựng hình ảnh an toàn, thân thiện của đất nước, "những vấn đề tồn tại nhỏ nhất cũng có thể gây nguy cơ rất lớn".

Mặc dù bối cảnh, tình hình có nhiều diễn biến phức tạp nhưng nhiều chỉ số về an ninh, an toàn hàng không của Việt Nam luôn được ICAO đánh giá tốt. Bên cạnh đó, công tác an ninh hàng không cần tiếp tục khắc phục những tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của ICAO về điều tra tai nạn, sự cố hàng không và quản lý khủng hoảng hàng không; bảo đảm sự quản lý thống nhất của Nhà nước trong bảo đảm an toàn, an ninh hàng không trong và ngoài sân bay.

Về nhiệm vụ bàn giao công tác bảo đảm an toàn, an ninh hàng không, quản lý hệ thống dữ liệu hàng không dân dụng sang Bộ Công an, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT, Bộ Thông tin và truyền thông, các doanh nghiệp khẩn trương rà soát, đánh giá mức độ bảo đảm an toàn, an ninh của các hệ thống thông tin, dữ liệu hàng không hiện tại; tình hình trang thiết bị, hạ tầng, kỹ thuật, nhân lực hiện có và nhu cầu đầu tư trong thời gian tới… ở tất cả các khâu, bộ phận có liên quan; hoàn thiện quy trình xử lý, tổ chức diễn tập định kỳ ứng phó các tình huống gây mất an toàn, an ninh hàng không...

"Quá trình chuyển giao cho Bộ Công an phải theo đúng tiến độ, đầy đủ, toàn diện từ hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách, trang thiết bị, con người để công tác an ninh hàng không được thực hiện liên tục, không gây đứt quãng, gián đoạn hoạt động hàng không dân dụng", Phó Thủ tướng nói và lưu ý, Bộ Công an chủ động rà soát, làm rõ những trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật đầu tư bằng vốn doanh nghiệp hay ngân sách nhà nước; thiết lập cơ sở dữ liệu thông tin an ninh hàng không dùng chung, có khả năng kết nối, chia sẻ trên cả nước và quốc tế để xử lý kịp thời các tình huống phát sinh, không để bị động, bất ngờ.

Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến về phương án kiện toàn Uỷ ban An ninh hàng không dân dụng; mô hình tổ chức của cơ quan điều tra tai nạn, sự cố hàng không và quản lý khủng hoảng hàng không.

Phó Thủ tướng giao các bộ, ngành, đơn vị, doanh nghiệp hàng không tiếp tục thực hiện các giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong bảo đảm an toàn hoạt động của tàu bay tại các sân bay (ngăn chặn nguy cơ va chạm giữa tàu bay với chim, động vật hoang dã, vật nuôi, vật thể bay siêu nhẹ...); rà soát, đề xuất các nội dung liên quan đến an ninh hàng không trong Dự án Luật Hàng không dân dụng sửa đổi.

Bộ Công an chịu trách nhiệm lập kế hoạch tổ chức các cuộc diễn tập khẩn nguy an ninh hàng không nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối hoạt động hàng không trong các sự kiện, kỷ niệm lớn của đất nước trong năm 2025.