Bi kịch của cô dâu ngoại tại Hàn Quốc

Nở rộ dịch vụ mai mối

Trinh chỉ nói được tiếng Việt, còn người chồng nói tiếng Hàn. Bất chấp rào cản ngôn ngữ, họ quyết định cưới nhau. Vào tháng 11/2018, chỉ một ngày sau khi gặp nhau, họ đã kết hôn trước sự chứng kiến của gia đình nhà gái tại Việt Nam.

Bảy tháng sau, Trinh (tên nhân vật do CNN đặt), chuyển đến Hàn Quốc sinh sống với chồng tên là Shin. Ba tháng sau, cô qua đời.

Trinh là một trong số hàng nghìn phụ nữ Việt Nam lấy chồng Hàn Quốc thông qua dịch vụ mai mối. Dịch vụ này không chỉ được khuyến khích ở Hàn Quốc mà còn được chính quyền địa phương hỗ trợ tài chính.

Một số cặp vợ chồng có cuộc hôn nhân thành công, hạnh phúc. Tuy nhiên, không ít cô dâu nước ngoài kết hôn theo cách này đã trở thành nạn nhân của sự phân biệt đối xử, nạn bạo hành gia đình và thậm chí bị giết bởi bàn tay của chính người chồng họ.

Một lễ cưới tập thể tại Hàn Quốc (Ảnh: Daily mail)

Các số liệu thống kê còn cho thấy một bức tranh nghiệt ngã hơn. Theo kết quả một cuộc thăm dò năm 2017 của Ủy ban Nhân quyền quốc gia Hàn Quốc, hơn 42% các cô dâu nước ngoài cho biết họ đã bị bạo hành, bao gồm cả lạm dụng về thể chất, lời nói, tình dục và tài chính.

Để so sánh, chỉ khoảng 29% phụ nữ Hàn Quốc cho biết họ là nạn nhân của bạo hành gia đình, theo ghi nhận của Bộ Gia đình và Bình đẳng giới của Hàn Quốc trong khảo sát năm ngoái.

Các chuyên gia cho rằng sự phân biệt giới tính và chủng tộc trong xã hội tại Hàn Quốc là nguyên nhân chính gây ra những bi kịch cho các cô dâu ngoại quốc tại nước này.

Rào cản ngôn ngữ

Ngay từ đầu, Trinh và Shin đã gặp khó khăn khi giao tiếp. Sau đám cưới ở Việt Nam, Shin về Hàn Quốc. Họ sống xa nhau hàng tháng trời dù vẫn giữ liên lạc qua ứng dụng nhắn tin. Trong khoảng thời gian đó, họ đã thường xuyên cãi nhau vì Trinh thường yêu cầu được hỗ trợ thêm về tài chính.

Cuối cùng, tháng 8/2019, Trinh đến Hàn Quốc. Cô chuyển đến thành phố Yangju thuộc tỉnh Gyeonggi, cạnh thủ đô Seoul, để sống cùng chồng. Mâu thuẫn vẫn tiếp tục khi họ sống chung. Cặp đôi luôn xảy ra bất đồng do rào cản ngôn ngữ, sự khác biệt trong lối sống và các vấn đề tài chính...

Ba tháng sau, Trinh nói với Shin rằng cô sẽ rời nhà để đến sống với một người họ hàng ở thành phố khác. Shin cố gắng ngăn vợ lại, vì vậy cô ấy đã lấy một con dao từ trong bếp và đâm vào đùi phải của chồng.

Theo hồ sơ tòa án, Shin đã giật lấy con dao và đâm vợ khoảng 10 nhát vào ngực và bụng. Sau khi Trinh tử vong, Shin bọc cơ thể vợ vào túi nilon cho vào xe rồi chở đến một vườn hồng trong huyện Wanju, tỉnh Bắc Jeolla cách nhà 200 cây số. Tại đó, Shin đã chôn người vợ ngoại quốc của mình.

Sau đó, Shin bị kết án 15 năm tù vì tội giết người. “Bị cáo đáng chịu án tù thật nặng vì nỗi đau mà nạn nhân phải trải qua; Cảm xúc cay đắng mà nạn nhân phải kết thúc cuộc đời ở nước ngoài theo cách này và nỗi buồn mà gia đình nạn nhân mất đi người thân yêu”, Thẩm phán Kang Dong-hyeok nêu trong bản tuyên án.

Ngành công nghiệp môi giới hôn nhân

Trong nhiều thập kỷ đã có sự mất cân bằng giới tính ở các vùng nông thôn của Hàn Quốc. Phụ nữ trẻ thường ra các thành phố lớn để kiếm việc làm và kết hôn trong khi đàn ông ở lại để giữ gìn đất đai quê cha đất tổ của họ và phụng dưỡng cha mẹ theo tư tưởng Nho giáo.

Do đó từ những năm 1980, chính quyền địa phương bắt đầu trợ cấp cho các công ty môi giới hôn nhân, những người có thể giới thiệu nông dân độc thân cho phụ nữ gốc Hàn ở Trung Quốc. Các nhà môi giới được trả 4 đến 6 triệu won (khoảng 3.800 đến 5.700 USD) cho mỗi cuộc hôn nhân thành công. Đó là một nỗ lực để giải quyết dân số già bằng cách khuyến khích đàn ông tìm vợ và hy vọng họ có con.

Trong những thập kỷ sau, quốc tịch các cô dâu bắt đầu đa dạng hơn. Họ đến từ Philippines, Việt Nam và Campuchia.

Cặp đôi chú rể người Hàn Quốc, cô dâu Việt Nam (Ảnh: AP)

Ngành công nghiệp môi giới hôn nhân xuyên quốc gia xuất hiện kể từ đó. Tính đến tháng 5/2020, 380 công ty mai mối đã được đăng ký hoạt động tại Hàn Quốc, theo thống kê của Chính phủ.

Ngày nay, số lượng cô dâu nước ngoài đến từ Việt Nam tại xứ sở kim chi nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác.

Hầu hết chú rể ở các vùng nông thôn của Hàn Quốc, nơi một số tỉnh vẫn nhận được hỗ trợ tài chính để kết hôn. Ví dụ như tỉnh South Jeolla, những người đàn ông trên 35 tuổi chưa bao giờ kết hôn sẽ nhận được khoản trợ cấp 5 triệu won (4.190 USD) để kết hôn với một người vợ nước ngoài và xuất trình đăng ký kết hôn.

Năm 2018, 16.608 đàn ông Hàn Quốc kết hôn với phụ nữ nước ngoài, trong đó có 6.338 người đến từ Việt Nam, 3.671 từ Trung Quốc và 1.560 từ Thái Lan. Trong tất cả các cuộc hôn nhân giữa người nước ngoài và công dân xứ sở kim chi, có đến 28% là chú rể Hàn Quốc và cô dâu Việt Nam.

Theo khảo sát của Chính phủ năm 2017, độ tuổi trung bình của chú rể Hàn Quốc trong môi giới hôn nhân là 43,6; Trong khi độ tuổi trung bình của cô dâu nước ngoài là 25,2.

Lee Jin-hye, luật sư về di cư có trụ sở tại Seoul, cho biết, các cô dâu nước ngoài đang chọn đến Hàn Quốc với lý do chính là gửi tiền về cho gia đình thay vì vì lợi ích cá nhân.

Chính phủ Hàn Quốc nói riêng và các quốc gia ở Đông Nam Á nói chung từ lâu đã lo lắng rằng ngành công nghiệp môi giới hôn nhân với cô dâu nước ngoài có thể dẫn đến nạn buôn người và lạm dụng tình dục.

Năm 2010, Campuchia tạm thời cấm công dân kết hôn với người Hàn Quốc. Giới chức Việt Nam cũng đưa ra quan ngại với Hàn Quốc về chuyện này.

Tại Hàn Quốc, các quy tắc kết hôn với người nước ngoài cũng đã được thắt chặt. Kể từ năm 2014, công dân Hàn Quốc và người vợ hoặc chồng nước ngoài phải chứng minh rằng họ có thể giao tiếp với nhau thì mới được cấp thị thực. Các cô dâu cần chứng minh có trình độ tiếng Hàn cơ bản hoặc ít ra cặp đôi có thể giao tiếp bằng ngôn ngữ thứ ba.

Ngọc Ly