Bí quyết sử dụng phương tiện giao thông công cộng trong đại dịch Covid-19

Xe bus vắng vẻ những ngày có dịch Corona.

Ở trên các chuyến bay, mặc dù bệnh nhân ở khoang thương gia, khoảng cách giữa các ghế không quá gần, nhưng đã có nhiều bệnh nhân bị lây nhiễm vì họ cùng hít thở bầu không khí chật hẹp trong một khoảng thời gian dài, và họ dùng chung các thiết bị vệ sinh. Còn ở trên xe buýt, quá nhiều người chen chúc chật chội. Khoảng cách giữa người với người có khi chỉ tính bằng cm thì nếu một người mang theo Covid-19 là điều vô cùng tệ hại. Trên xe buýt, chỉ có một số hành khách được ngồi ghế. Số còn lại phải đứng và vịn vào các tay nắm, vào thành ghế…, mỗi ngày lại có rất nhiều lượt hành khách lên xuống, thay đổi liên tục, rất khó kiểm soát.

Tầm lây lan thông thường của Covid-19 được khuyến cáo là trong phạm vi 2m, tuy nhiên trong môi trường điều hòa khép kín, Covid-19 có thể lây xa tới 4,5m.

Một báo cáo về khả năng lây lan của virus Covid-19 do các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc tiến hành cho biết, ngày 22/1, có một hành khách (được gọi là bệnh nhân A) không đeo khẩu trang lên xe buýt và lây nhiễm cho 8 người khác. Sau đó bệnh nhân A lên một xe buýt khác và tiếp tục lây thêm cho 2 người. Sau khi bệnh nhân A xuống xe khoảng 30 phút, một hành khách khác lên chiếc xe buýt này và cũng bị lây Covid-19. Tất cả người nhiễm này đều không đeo khẩu trang.

Khoảng cách giữa bệnh nhân A với hành khách bị nhiễm gần nhất là 0,5 m và hành khách bị nhiễm xa nhất là 4,5 m. Điều này cho thấy Covid-19 có thể tồn tại trong môi trường điều hòa khép kín ít nhất 30 phút và lây xa tới 4,5m. Điều tra trên được tiến hành tại tỉnh ở tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc). Sau này khi dịch lan rộng, hầu hết người dân Trung Quốc đã sử dụng khẩu trang khi đi xe buýt hoặc các phương tiện công cộng khác.

Hiện nay, tại Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào lây nhiễm trên xe buýt, tuy nhiên nếu chẳng may có một trường hợp mang Covid-19 lên xe buýt thì khả năng lây nhiễm cho người khác là vô cùng đáng sợ. Tuy nhiên vì nhiều lý do, chúng ta bắt buộc phải chấp nhận lên những phương tiện công cộng, như xe buýt, xe khách, taxi, tàu hỏa hay máy bay…

Để tránh bị lây nhiễm khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng, chúng ta cần đảm bảo 100% người trên phương tiện đó đều đeo khẩu trang. Qua quan sát tại một số tuyến xe buýt, chúng tôi thấy hầu hết mọi người có đeo khẩu trang, tuy nhiên vẫn có một số ít người không đeo, thậm chị có hành vi ho, hắt hơi vô ý thức, không che miệng. Có lẽ các công ty vận chuyển hành khách cần ra quy định bắt buộc khách hàng phải đeo khẩu trang trước khi lên tàu, xe, để đảm bảo an toàn cho các hành khách khác.

Với những người thường xuyên đi xe buýt, cần mang theo dung dịch rửa tay khô có chứa chất Chlorhexidine hiện đang bán phổ biến tại các hiệu thuốc. Đây là chất sát trùng có nhiều tính năng ưu việt và có thể duy trì sát khuẩn trong nhiều giờ. Rửa tay bằng dùng dịch này trước khi lên xe, vì cho dù các tay nắm có chứa virus thì chúng cũng sẽ không sống nổi trên tay của ta. Trong quá trình di chuyển, tuyệt đối không đưa tay lên vùng mặt, nhất là các vị trí mắt, mũi, miệng. Ngay khi xuống xe, tiếp tục rửa tay bằng dung dịch Chlorhexidine thêm một lần nữa.

Với nước xúc miệng chứa Chlorhexidine cũng vậy, ta dùng một lượng nhỏ khoảng 5ml, xúc sâu vùng họng trước và sau khi lên xe buýt. Kết hợp với khẩu trang và kính mắt, ta có thể yên tâm đi xe buýt cũng như các phương tiện công cộng khác.

Có một mẹo nữa là khi đi phương tiện công cộng, ta nên mặc thêm một áo khoác mỏng. Khi tơi nơi, ta cởi chiếc áo đó ra, treo ra ban công hoặc nơi càng có nhiều ánh sáng mặt trời càng tốt, vì Covid-19 rất dễ bị tiêu diệt trong môi trường nắng, gió, nhiệt độ cao. Nên có 3 cái áo như vậy để dùng luân phiên hàng ngày, chiếc nào vừa dùng xong nên phơi nắng hoặc giặt ngay. Khi về nhà nên tắm gội trước khi tiếp xúc với người thân. Đó là cách để tránh mang Covid-19 từ nơi công cộng về lây nhiễm cho mọi người trong gia đình.