Bức tranh “Chân dung Madam Phương” đạt kỷ lục 3,1 triệu USD

Họa sĩ Mai Trung Thứ hay Mai Thứ (1906 - 1980) là một trong những tài năng hội họa của mỹ thuật hiện đại Việt Nam những năm đầu thế kỷ XX. Ông là một trong những học viên tốt nghiệp khóa đầu tiên của trường Mỹ thuật Đông Dương (1925-1930), đồng môn khóa I với họa sĩ Nguyễn Phan Chánh, Lê Phổ, Lê Văn Đệ... và được họa sĩ Lê Phổ cho là người vẻ giỏi nhất khóa.

Tác phẩm "Chân dung Madam Phương" (Portrait of Mademoiselle Phuong), sơn dầu trên vải, kích cỡ 135,5 x 80cm

Mai Trung Thứ là một trong bốn danh họa Việt Nam xuất thân từ trường Mỹ thuật Đông Dương và thành danh ở Pháp. Tên tuổi ông trong hội họa gắn liền với những tác phẩm tranh lụa về đề tài phụ nữ, trẻ em, cuộc sống thường ngày dưới cái nhìn mang đầy màu sắc văn hóa Á Đông những năm đầu thế kỷ XX.

Bức tranh quý hiếm này từng được triển lãm lần đầu tiên tại trường Mỹ thuật Đông Dương vào năm 1930, trước khi sang Paris tham dự Triển lãm Quốc tế thuộc địa năm 1931. Giờ đây, sau 90 năm, Portrait of Mademoiselle Phuong, một tác phẩm tranh sơn dầu quý hiếm của nền nghệ thuật Việt Nam, sẽ công khai tái xuất trước công chúng yêu nghệ thuật tại phiên đấu giá quan trọng của Sotheby’s.

Ông bà Pierre và bà Dothi Dumonteil

Tại phiên đấu giá "Beyond Legends: Modern Art Evening Sale" ở Sotheby's Hong Kong, tác phẩm đã gây xôn xao khi được bán khởi điểm với giá 500 nghìn USD, sau đó nâng lên 1,9 triệu USD và dừng ở mức 2,573 triệu USD. Sau khi tính thuế phí, bức tranh đạt 3,1 triệu USD và trở thành bức tranh Việt có mức giá cao nhất từ trước đến nay.

Tác phẩm là bức tranh sơn dầu được Mai Trung Thứ vẽ miêu tả người tình - một phụ nữ trẻ thuộc tầng lớp quý tộc Hà Nội thời bấy giờ. Bức tranh qua Sotheby’s miêu tả "là một tác phẩm hoành tráng nhưng rất dịu dàng và gần gũi. Đặc biệt, tác phẩm còn thể hiện sự ngưỡng mộ sâu sắc của Mai Trung Thứ đối với người mẫu, một quý cô được đồn đại là người yêu của nghệ sĩ". Ngoài ra, “Chân dung Madam Phương” cũng xuất hiện trong các phân cảnh của phim Mùi đu đủ xanh (The Scent of Green Papaya) năm 1993 của đạo diễn Trần Anh Hùng như một biểu tượng văn hóa trong tác phẩm điện ảnh đại chúng nổi tiếng của Việt Nam.

Madam Dothi (Đỗ Thị Lan) - từng là chủ nhân của bức tranh - là người con gốc Huế di cư đến Pháp từ khi còn rất nhỏ. Trước khi kết hôn và trở thành một nhà sưu tầm nghệ thuật, Madam Dothi từng được biết đến với tư cách người mẫu thời trang cho các nhà Haute Couture như Pierre Cardin, Dior, Chanel và là nàng thơ của nhà thiết kế Yves Saint Laurent. Cùng với chồng, Pierre Dumonteil - một nhà sưu tầm và nhà đấu giá có kiến thức uyên bác về lịch sử và thị trường nghệ thuật, Madam Dothi Dumonteil đồng sáng lập Galerie Dumonteil, có trụ sở ở Paris và các chi nhánh ở Thượng Hải (Trung Quốc) và Manhattan (New York).

Trong suốt hơn 3 thập niên cùng nhau theo đuổi nghệ thuật hiện đại và đương đại từ trời Âu sang đất Á, hai ông bà đã mua lại những tác phẩm của họa sĩ Mai Thứ (bao gồm Portrait of Mademoiselle Phuong) và nhiều họa sĩ Việt Nam khác, bổ sung vào bộ sưu tập của gia đình Dumonteil.