Bước ngoặt lịch sử, động lực then chốt cho kinh tế tư nhân

Nghị quyết 68 là một văn bản chính sách đồng thời là thông điệp mạnh mẽ về sự thay đổi tư duy và cam kết của Đảng và Nhà nước đối với sự phát triển của kinh tế tư nhân.

Để hiểu rõ hơn về những điểm đột phá và kỳ vọng mà Nghị quyết mang lại, đại biểu Phan Đức Hiếu (Đoàn Thái Bình) đã có cuộc trao đổi với phóng viên bên lề Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Ba tư tưởng lớn nổi bật

- PV: Thưa ông, Nghị quyết 68 được đánh giá là một bước ngoặt trong phát triển kinh tế tư nhân. Vậy, theo ông, đâu là những điểm đột phá quan trọng nhất của Nghị quyết này so với các chủ trương, chính sách trước đây?

- Đại biểu Phan Đức Hiếu: Nghị quyết 68 đánh dấu một bước ngoặt lớn trong tiến trình phát triển kinh tế tư nhân, tương tự như những dấu mốc quan trọng trước đây. Thời điểm năm 1986-1990, kinh tế tư nhân đã được thừa nhận và năm 1999-2000 là sự ra đời của Luật Doanh nghiệp. Với những lần trước đây, dấu mốc quan trọng là tạo ra sự bùng nổ về số lượng. Tuy nhiên, Nghị quyết 68 được kỳ vọng tạo ra sự thay đổi về chất của khu vực kinh tế tư nhân, để thực sự trở thành động lực quan trọng nhất cho sự phát triển kinh tế-xã hội.

Điểm nổi bật của Nghị quyết nằm ở ba tư tưởng lớn, đó là giảm sự phiền hà, tập trung vào việc cắt giảm thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp gia nhập và hoạt động trên thị trường; Tăng cường mức độ bảo vệ với sự đảm bảo quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp, tạo sự an tâm cho nhà đầu tư và doanh nhân; Khơi thông mọi nguồn lực thông qua việc tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, công nghệvà các nguồn lực khác phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đại biểu Phan Đức Hiếu nhấn mạnh Nghị quyết tập trung vào những giải pháp cụ thể là hoàn thiện hệ thống pháp luật với việc xóa bỏ các rào cản về thể chế, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch và cạnh tranh.

- Nghị quyết 68 đặt ra mục tiêu "khu vực kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất" của nền kinh tế. Xin ông chia sẻ Nghị quyết đã đưa ra những giải pháp cụ thể nào để hiện thực hóa mục tiêu này?

- Nghị quyết 68 là một văn bản chính sách thể hiện thông điệp mạnh mẽ về sự thay đổi tư duy và cam kết của Đảng và Nhà nước đối với sự phát triển của kinh tế tư nhân. Cụ thể, Nghị quyết khẳng định khu vực kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất trong sự phát triển kinh tế-xã hội đồng thời yêu cầu xóa bỏ mọi định kiến, rào cản đối với khu vực này. Tư duy về xây dựng, thực thi chính sách và thể chế đối với khu vực kinh tế tư nhân được thể hiện rất rõ trong Nghị quyết 68.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, Nghị quyết tập trung vào những giải pháp cụ thể là hoàn thiện hệ thống pháp luật với việc xóa bỏ các rào cản về thể chế, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch và cạnh tranh. Đảm bảo quyền tự do kinh doanh bằng cách tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp được tự do hoạt động trong khuôn khổ pháp luật. Thúc đẩy đổi mới sáng tạo thông qua các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất kinh doanh. Đặc biệt là nâng cao năng lực cạnh tranh, thông qua các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị, chất lượng sản phẩm và khả năng hội nhập quốc tế. Giải pháp quan trọng nữa là tăng cường liên kết với việc tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân liên kết với các thành phần kinh tế khác, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Phải thực thi quyết liệt

- Theo ông, cần những giải pháp gì để đảm bảo tính hiệu quả và đồng bộ trong quá trình triển khai Nghị quyết?

- Yếu tố then chốt để Nghị quyết 68 đạt được hiệu quả là tính quyết liệt và mạnh mẽ trong thực thi.

Cụ thể, Nghị quyết nhấn mạnh đến việc cắt bỏ tất cả những sự phiền hà, thay đổi tư duy quản lý Nhà nước từ tiền kiểm sang hậu kiểm đồng thời tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của các cơ quan quản lý Nhà nước. Song, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương trong quá trình triển khai Nghị quyết là rất cần thiết, để đảm bảo tính hiệu quả và đồng bộ.

Do vậy, tôi cho rằng Chính phủ cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, cụ thể hóa các quy định của Nghị quyết đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện ở các cấp, các ngành.

Ảnh minh họa

- Nghị quyết 68 đặt ra yêu cầu sửa đổi Bộ luật Hình sự để tránh hình sự hóa các quan hệ kinh tế. Theo ông, việc này có ý nghĩa như thế nào đối với cộng đồng doanh nghiệp và môi trường đầu tư tại Việt Nam?

-Trên thực tế, việc gia nhập thị trường dễ dàng nhưng doanh nghiệp vẫn phải chịu những rủi ro về thể chế và kinh doanh, thì điều đó sẽ tác động đến tâm lý đồng thời làm giảm sự sáng tạo (không dám đổi mới). Kinh doanh không tránh được những sai lầm và cần phải cho họ có cơ hội để sửa sai và làm lại, đây là tạo dựng môi trường kinh doanh. Do đó, tôi cho rằng một số điểm rất mới của Nghị quyết lần này là hướng đến việc tăng sự bảo vệ cho doanh nghiệp.

Việc sửa đổi Bộ luật Hình sự để tách bạch giữa các vi phạm hành chính, dân sự, kinh tế và hình sự có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với cộng đồng doanh nghiệp. Điều này giúp tạo ra một môi trường kinh doanh an toàn, minh bạch và ổn định, khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, đổi mới sáng tạo và mở rộng sản xuất kinh doanh. Việc tách bạch rõ ràng các loại vi phạm cũng giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp, tránh tình trạng hình sự hóa các quan hệ kinh tế, gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh và môi trường đầu tư.

- Xin cảm ơn ông.