Đưa Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam hoạt động ngay trong tháng 11

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu kết luận Hội nghị về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Sáng 1/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Hội nghị được kết nối trực tuyến với các điểm cầu tại Anh, CH Czech, Hong Kong (Trung Quốc), Indonesia.

Cùng dự có: Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình; Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo TPHCM và Đà Nẵng; lãnh đạo các tổ chức tài chính, tập đoàn, ngân hàng, doanh nghiệp, quỹ đầu tư, công ty luật, kiểm toán trong nước và quốc tế.

Ngày 27/6/2025, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 222 về việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Hội nghị được Chính phủ tổ chức để nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, đại diện các tổ chức quốc tế về việc hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, đặc biệt là góp ý trực tiếp vào dự thảo Nghị định về việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Thủ tướng yêu cầu các cơ quan được giao soạn thảo tiếp tục cập nhật, sớm hoàn thành dự thảo Nghị định về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và căn cứ Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, với mô hình "một trung tâm, hai điểm đến", dự kiến Chính phủ sẽ thành lập Trung tâm tài chính quốc tế, đặt tại TP HCM và Đà Nẵng.

Trong đó, TP HCM sẽ là đầu mối tài chính quy mô lớn, phát triển mạnh về thị trường chứng khoán, trái phiếu, ngân hàng, quản lý quỹ, dịch vụ niêm yết. Đà Nẵng sẽ tập trung phát triển các dịch vụ tài chính liên quan đến logistics, hàng hải, thương mại tự do và các chuỗi cung ứng công-nông nghiệp. Dự kiến, khu vực Trung tâm tại TP HCM có quy mô diện tích khoảng 899 ha; khu vực tại Đà Nẵng có quy mô diện tích khoảng 300 ha.

Thủ tướng Chính phủ đã phân công các bộ, ngành xây dựng 8 nghị định liên quan. Trong đó, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, nghị định của Chính phủ về thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế là văn bản có tính nền tảng, bản lề cho toàn bộ quá trình triển khai sau này. Nghị định sẽ quy định cụ thể cơ cấu bộ máy quản lý, điều hành, giám sát Trung tâm Tài chính quốc tế, chức năng, quyền hạn của các cơ quan trong trung tâm, cũng như các cơ chế, chính sách đặc thù để Trung tâm Tài chính quốc tế vận hành theo thông lệ quốc tế.

Mục tiêu là tạo ra khung khổ pháp lý vừa đột phá, cạnh tranh, vừa ổn định và nhất quán, đủ sức thiết lập và vận hành Trung tâm Tài chính quốc tế thành công, bền vững. Nếu được thiết kế bài bản, chặt chẽ và minh bạch, nghị định sẽ giúp xây dựng niềm tin vững chắc cho nhà đầu tư và các định chế tài chính quốc tế ngay từ đầu.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình phát biểu - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo Bộ trưởng, Việt Nam mong muốn được học hỏi có chọn lọc, kế thừa kinh nghiệm từ các mô hình đi trước nhưng vẫn bảo đảm tính độc lập, chủ quyền và đặc thù của quốc gia. Trong đó, về mô hình tổ chức của cơ quan điều hành, cơ quan giám sát Trung tâm Tài chính quốc tế, Bộ Tài chính đang nghiên cứu, đề xuất bốn phương án, mỗi phương án đều có ưu điểm và hạn chế cần được cân nhắc trong tổng thể.

Tại hội nghị, các đại biểu tập trung đóng góp ý kiến, bổ sung kinh nghiệm quốc tế, trong nước về xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế; đề xuất các cơ chế, chính sách, giải pháp để kịp thời đưa Trung tâm tài chính quốc tế đi vào hoạt động hiệu quả; địa vị pháp lý của cơ quan điều hành và cơ quan giám sát theo mô hình; những điểm cần lưu ý trong cơ chế vận hành-quản trị rủi ro; khung sản phẩm-thị trường-hạ tầng giao dịch; giải pháp đào tạo, thu hút nhân lực…

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu ý kiến kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn các ý kiến đóng góp quý báu của các đại biểu, chuyên gia quốc tế với tinh thần trách nhiệm, hợp tác, yêu quý Việt Nam.

Nêu rõ đây là công việc khó, Việt Nam chưa từng thực hiện, nhưng với tinh thần "gần mấy không đi không đến, xa mấy ắt đi ắt đến", Thủ tướng cho biết Việt Nam không cầu toàn, không nóng vội, nhưng cũng không bỏ lỡ cơ hội, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, nỗ lực hết sức, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, đã nói là làm, đã cam kết là thực hiện, đã làm, đã thực hiện là phải có kết quả, "cân, đong, đo, đếm" được.

Trên cơ sở các ý kiến tại hội nghị và tham khảo kinh nghiệm của các trung tâm tài chính quốc tế, Việt Nam sẽ lựa chọn phương án tốt nhất để xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý trong thành lập, phát triển Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, vừa kế thừa, tiếp thu những cách làm hiệu quả của thế giới, vừa phát huy sức sáng tạo của con người, truyền thống lịch sử-văn hóa Việt Nam, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam trong bối cảnh quốc tế hiện nay.

Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được phát biểu - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng nêu rõ một số nguyên tắc như phải phối hợp chặt chẽ trong nước và ngoài nước, tăng cường hợp tác hiệu quả giữa các doanh nghiệp trong nước, các định chế tài chính quốc tế với các cơ quan Nhà nước của Việt Nam; kết hợp giữa tài chính, thương mại, đầu tư trong hoạt động của Trung tâm; kết hợp sức mạnh dân tộc với thế giới; tuân thủ luật pháp, thông lệ quốc tế, vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong điều kiện của Việt Nam.

Về một số vấn đề cụ thể, Thủ tướng cho biết Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo chung về trung tâm tài chính quốc tế do Thủ tướng Chính phủ phụ trách, có sự tham gia của các thành viên Chính phủ liên quan.

Về các cơ quan trong Trung tâm, Thủ tướng cho biết định hướng thành lập hai cơ quan điều hành thuộc hai địa phương nhưng một cơ quan giám sát chung, một toà án để giải quyết các tranh chấp.

Trung tâm vận hành dựa trên cơ sở số hóa, trí tuệ nhân tạo (AI), có tính cạnh tranh cao và thu hút được nguồn lực phát triển. Con người phải chuyên nghiệp, gồm cả chuyên gia trong nước và nước ngoài để tiếp thu tinh hoa, trí tuệ quốc tế đã đúc kết nhưng được dân tộc hóa vào điều kiện Việt Nam.

Các đại biểu tham dự Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng cũng nêu rõ, để thu hút các chuyên gia, cần cơ chế, chính sách thuận lợi nhất, cạnh tranh nhất, tạo hệ sinh thái hài hòa giữa con người, xã hội và thiên nhiên; hai thành phố Đà Nẵng và TP HCM cần phát huy tối đa, tạo điều kiện sống thuận lợi về giao thông, sinh hoạt, giáo dục, y tế, văn hoá, thể thao… Thủ tướng lưu ý, cơ chế, chính sách thuận lợi và cạnh tranh nhưng cũng có tính dễ định đoán, quen thuộc, hòa quyện giữa truyền thống và đột phá, giữa tinh hoa của nhân loại với văn hóa Việt Nam.

Cùng với đó, gắn kết giữa các cơ quan ngân hàng, tài chính và các cơ quan khác để góp phần thúc đẩy các trung tâm này. Các cơ quan dịch vụ tài chính, phi tài chính cần cấp phép linh hoạt, chủ yếu là hậu kiểm, giảm tiền kiểm.

Khung pháp lý phải minh bạch, tự chủ, có cơ chế, chính sách ưu đãi nhất định. Trong quá trình hình thành, phát triển trung tâm phải chuyển giao công nghệ, coi trọng con người là yếu tố quyết định.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam không tạo rào cản đối với các trung tâm khác, không tạo rào cản từ thành viên trong trung tâm đối với bên ngoài. Trung tâm hoạt động không chỉ đơn thuần về tài chính mà còn có cả sản xuất, kinh doanh, thương mại, đầu tư, song bảo đảm các hoạt động này kết hợp nhuần nhuyễn và cạnh tranh với các trung tâm tài chính khác.

Liên quan thủ tục hành chính, Thủ tướng nêu rõ tinh thần một cửa, một dấu, một người làm, cắt bỏ các rào cản, thủ tục hành chính không cần thiết.

TP HCM, Đà Nẵng cần chuẩn bị các điều kiện cần thiết, ban hành và công bố công khai các chính sách, quy định đặc thù trong thẩm quyền; phải khẩn trương, công khai, minh bạch để tạo đà, tạo lực, tạo khí thế; phát huy sức mạnh của 2 thành phố kết hợp với sức mạnh của cả nước.

Thủ tướng khẳng định "không có việc gì là dễ dàng nhưng cũng không có gì là không thể, phải biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể, vượt qua giới hạn của chính mình, mở rộng không gian phát triển". Muốn vậy, phải có khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là những nền tảng chính; phải dám nghĩ, dám làm, dám vươn lên và phải có nguồn lực với tinh thần "nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp".

Một lần nữa, Thủ tướng trân trọng cảm ơn sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè, đối tác quốc tế, góp phần đưa nền kinh tế Việt Nam vào nhóm 32 nền kinh tế lớn nhất thế giới và mong tiếp tục nhận được sự ủng hộ này, nhất là trước vấn đề mới, những vấn đề khó, những vấn đề phải huy động nguồn lực lớn hơn từ bên ngoài, trong đó có thành lập và phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế.

Thủ tướng yêu cầu các cơ quan được giao soạn thảo tiếp tục cập nhật, sớm hoàn thành dự thảo Nghị định về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, trình Chính phủ họp thông qua trong những ngày tới, nỗ lực trong tháng 11 này phải đưa Trung tâm Tài chính quốc tế vào hoạt động.

VGP