Cán bộ cấp xã có đủ sức sát dân, gần dân khi bỏ huyện?

Đây là băn khoăn của đại biểu Nguyễn Quốc Hận (đoàn Cà Mau) khi thảo luận trước nghị trường Quốc hội sáng 14/5.

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận bày tỏ đồng tình với việc sửa đổi các nội dung liên quan đến tổ chức đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, nhằm giảm đầu mối, bỏ cấp trung gian, tinh gọn tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân, đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

"Đây có thể xem là cuộc cách mạng trong cải cách nền hành chính nước nhà, đại biểu đồng tình và tin tưởng sự thành công của các cải cách này", ông Hận nói.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Quốc Hận cho rằng sự thay đổi này là quá lớn, ảnh hưởng sâu rộng tới tất cả các mặt đời sống xã hội, từ kinh tế xã hội cho đến tâm tư nguyện vọng của người dân.

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận (đoàn Cà Mau).

Cụ thể, sau sáp nhập các đơn vị hành chính, thì một số địa danh gắn liền với lịch sử dân tộc, với nhân dân địa phương sẽ chỉ còn là hoài niệm trong ký ức. Một cấp chính quyền từng đồng hành với sự phát triển của đất nước đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử, chấm dứt sự tồn tại.

Một số lượng lớn công chức, cán bộ không chuyên trách sau nhiều năm gắn bó với bộ máy Nhà nước phải nghỉ việc, đang loay hoay tìm hướng đi mới, gặp không ít khó khăn trong việc tái hoà nhập thị trường lao động, số còn lại cũng chưa biết đi đâu về đâu, nơi ăn chốn ở thế nào?

Người dân cũng băn khoăn lo lắng vì địa bàn rộng, xa trung tâm hành chính của tỉnh, liệu có ảnh hưởng việc thực hiện quyền nghĩa vụ công dân hay cán bộ cấp xã có tăng nhưng còn ít hơn khi còn cấp huyện và với địa bàn rộng thì liệu có đủ sức sát dân, gần dân. Tương tự với lực lượng công an xã, liệu địa bàn rộng có đảm bảo quản lý tốt khi có tình huống xảy ra?

Các đại biểu tham dự phiên họp.

Với một vài dẫn chứng trên, đại biểu đề nghị các ngành các cấp cần sớm có câu trả lời, cần có giải pháp để đạt được mục tiêu sau khi sáp nhập đó là: Bộ máy hoạt động thống nhất, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, không bị gián đoạn, không ảnh hưởng đến nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, đến hoạt động bình thường của người dân, doanh nghiệp, đảm bảo quốc phòng an ninh, an toàn xã hội trên địa bàn.

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận cũng thống nhất cao với sửa đổi các quy định phân cấp phân quyền, phân rõ nhiệm vụ quyền hạn giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh với cấp xã. Vì sau khi sáp nhập tỉnh, có những xã cách trung tâm hành chính tỉnh hàng trăm cây số, với hạ tầng giao thông thấp kém ở nhiều xã vùng sâu vùng xa, vùng miền núi, sẽ tốn nhiều thời gian, kinh phí. Việc phân cấp này sẽ hết sức cần thiết.

Bên cạnh việc phân cấp mạnh, giao quyền tự quyết cho cấp xã thì cũng cần có cơ chế phối hợp giữa các xã, phường giáp ranh một cách hiệu quả. Ví dụ trên cùng tuyến đường nhưng cùng thuộc quản lý của 2 phường xã, thậm chí là nhiều hơn, việc đầu tư là của UBND tỉnh nhưng những nội dung như cây xanh, vỉa hè thì cần có sự thống nhất, mà ở đó UBND tỉnh không cần tham gia.

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận cũng kiến nghị, cần tăng cường công tác tuyên truyền trong đó đặc biệt trên môi trường mạng, trong đó các thế lực thù địch đang cố tình xuyên tạc công cuộc đổi mới của ta bằng cách khai thác mặt trái, các nội dung chưa có quy định rõ ràng, nơi ở đó đa số người dân tiếp nhận thông tin.

Đồng thời phân quyền mạnh mẽ hơn nữa và ứng dụng công nghệ thông tin cho cấp xã để giải quyết công việc tại chỗ cho người dân; tăng cường số lượng cán bộ công chức cấp xã phù hợp với nhiệm vụ quyền hạn, và theo phân loại đơn vị hành chính xã phường, tận tuỵ với Nhân dân.

Cùng với đó là đẩy mạnh kinh tế tư nhân, quy hoạch, đầu tư mỗi tỉnh có ít nhất một khu công nghiệp tập trung để thu hút, giải quyết nhu cầu lao động tại chỗ cho công chức dôi dư sau sắp xếp tổ chức bộ máy và Nhân dân ở địa phương; ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng, giao thông thông suốt từ xã đến tỉnh.