Chuyên gia nói về vấn nạn nghiện game ở trẻ và giải pháp
Chuyên gia nêu ý kiến về xét tuyển ngành Y không có môn Sinh học |
Vấn nạn game ở người trẻ
Chương trình có sự tham gia của hai diễn giả gồm: TS.BS. Trịnh Thị Bích Huyền - Chuyên gia về sức khỏe tâm thần - Phòng Khám, Tư vấn và Điều trị ngoại trú, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai; ThS. BS. Đỗ Minh Trang, Thạc sĩ Tâm lý lâm sàng trẻ em và trẻ vị thành niên - nguyên là giám đốc, cố vấn chuyên môn của Trung tâm Ứng dụng và Phát triển hoà nhập Kazuo, Nhật Bản.
Các chuyên gia trong buổi hội thảo về nghiện game ở người trẻ |
Dẫn dắt, điều phối chương trình là ThS.BSNT Nhi khoa Nguyễn Thị Ngọc Nga - Trường Đại học Y Hà Nội, Học viên ABG Leadership Institute.
Mở đầu chương trình, BS Đỗ Minh Trang chia sẻ về thực trạng vấn nạn nghiện game trên thế giới và ở Việt Nam; Đặc điểm tuổi vị thành niên và sự hấp dẫn của game với lứa tuổi này, cũng như ảnh hưởng của game bạo lực đến thanh thiếu niên.
BS Trịnh Thị Bích Huyền chia sẻ: Trong quá trình công tác, chị đã khám chữa cho nhiều bệnh nhân là thanh thiếu niên bị nghiệm game. Có cô bé học sinh cấp hai thậm chí còn đeo nhẫn đầy tay, mặc trang phục như một game thủ khi được mẹ đưa đến bệnh viện khám.
Bác sĩ Ngọc Nga và bác sĩ Bích Huyền |
BS. Trịnh Thị Bích Huyền chia sẻ định nghĩa về bệnh nghiện game cũng như biểu hiện của trẻ khi mắc căn bệnh này. Theo đó, trẻ được coi là nghiệm game khi có hành động chơi game lặp đi lặp lại hay cố định trong game online hay offline. Trẻ mất khả năng kiểm soát việc chơi game của mình, chỉ tập trung vào chơi game thay vì những hoạt động khác trước đây vẫn thích thú; xao nhãng các hoạt động hàng ngày, tăng cường độ chơi game mặc dù biết rằng có thể có những hậu quả tiêu cực.
BS Bích Huyền và BS Minh Trang cùng chỉ ra hậu quả tai hại của việc nghiện game, tập trung ở 5 khía cạnh: Ảnh hưởng sức khỏe thể chất, tinh thần: nghiện game gây ra trầm cảm, lo âu, mất ngủ, suy kiệt, tăng động giảm chú ý, rối loạn lo âu, rối loạn hành vi, rối loạn hành vi chống đối tăng cao. Hội chứng đường hầm cổ tay do sử dụng máy tính quá nhiều, đau đầu migraine do việc tập trung quá vào máy tính, các tật về khúc xạ mắt, mệt mỏi, lười vệ sinh cá nhân… Nghiện các chất kích thích đi kèm: Rượu, thuốc kích thích tâm thần, thuốc lá…
Nhân sinh quan bị lệch lạc: Game càng có yếu tố bạo lực, tình dục càng nguy hiểm. Chơi game bạo lực càng nhiều thì mức độ gây hấn ở người chơi càng tăng lên.
Bác sĩ Đỗ Minh Trang |
Năng lực thiết lập và duy trì mối quan hệ xã hội kém vì người nghiện chỉ tập trung sự chú ý vào game.
Ảnh hưởng đến học tập và cơ hội việc làm: lơ là công việc, học tập, làm suy giảm kết quả. Khi chơi game cảm xúc được thoả mãn nhưng đời thực vẫn là đời thực, người chơi game không phát triển được các năng lực thực tế, tạo ra vòng luẩn quẩn tìm đến game để giải tỏa, lại càng nghiện game.
Tiêu tốn tài chính: Không chỉ phải đóng tiền chơi hàng tháng, nhiều trò game còn bắt người chơi bỏ tiền thật mua thêm trang bị để tăng hạng. Để có tiền, nhiều trẻ trộm tiền của người thân để chơi game.
Những giải pháp khắc phục
BS Bích Huyền chia sẻ việc nghiện game ảnh hưởng đến bộ não như thế nào: Nghiện game gây ảnh hưởng đến hệ thống khen thưởng của não. Khi chơi game, để thỏa mãn cảm giác thích thú của mình, tế bào não ở nhân bụng, hạch amydal tăng sản xuất dopamine. Khi càng chơi nhiều, tế bào thần kinh càng sản xuất nhiều, và cơ thể sẽ hình thành trạng thái dung nạp với dopamin. Điều này dẫn đến trẻ có nhu cầu phải chơi, chơi nhiều hơn nữa để thỏa mãn sự hài lòng, thoải mái mà trước kia từng có được. Khi không chơi nữa thì gây ra hội chứng cai game.
Trẻ có nhiều nguy cơ nghiệm game do ảnh hưởng của gen di truyền, các yếu tố của môi trường sống như: trong gia đình có người chơi và nghiện loại hình này; Cha mẹ hoặc người lớn trước đó thường cho phép trẻ chơi game, sử dụng máy tính hoặc các thiết bị di động để điều chỉnh cảm xúc của trẻ (cho trẻ ăn, dỗ trẻ); Cha mẹ bỏ bê khiến trẻ cảm thấy cô đơn, thiếu tự tin, cảm giác bị bỏ rơi, không có sự đồng cảm của người thân, mọi người xung quanh…
Với cách phòng và điều trị nghiện game, cả hai bác sĩ Bích Huyền và BS Minh Trang đều cho rằng phòng nghiện game ở trẻ là việc làm quan trọng hơn cả. Bởi để đến khi trẻ bị nghiện game thì việc điều trị rất khó khăn, vất vả, không kém gì việc điều trị nghiện ma túy. Để làm được việc này phụ huynh cần thực hiện các lời khuyên.
Cha mẹ cần kiểm soát việc sử dụng và thời gian sử dụng máy tính và thiết bị di động thông minh của trẻ: Cần có quy định thời gian rõ ràng cho việc sử dụng máy tính để học bài, thời gian được phép sử dụng máy tính hay điện thoại để chơi game; Quy định trẻ không lên tập trung vào làm việc trên máy tính liên tục quá 30 phút, cần có thời gian nghỉ ngơi để bảo vệ đôi mắt; Cần có phần mềm sàng lọc, kiểm soát những trò chơi có tính chất có thể gây ra nghiện game; Có những hoạt động thay thế việc chơi game, ví dụ như đọc sách, đạp xe, đi bộ, bơi lội, đá bóng, bơi lội, cầu lông, bóng bàn….
Khi trẻ bị nghiện game, nếu gia đình không thể thực hiện việc cai nghiện cho con, thì cần tìm đến sự can thiệp của bác sĩ có chuyên môn. Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) là một liệu pháp có hiệu quả cho điều trị nghiện game, các bác sĩ có thể sử dụng liệu pháp này để điều trị cho trẻ.
Tại buổi hội thảo, bác sĩ Bích Huyền đưa ra lời khuyên cho bố mẹ: Hè đến, trẻ nghỉ hè ba tháng, cần có các hoạt động khác thay vì để cho trẻ tiếp xúc với máy tính, thiết bị di động.
Cha mẹ nên thiết kế nhiều hoạt động ngoài trời cho con và tham gia cùng con trong các hoạt động này; Chia sẻ tâm sự với con để tránh trạng thái con tự cô lập, nhốt mình trong phòng một mình, làm bạn với điện thoại, máy tính sẽ rất dễ nghiện game; Lắng nghe và gần gũi con trẻ để mình có thể phát hiện ra được những bất thường của trẻ; Hạn chế thời gian chơi game của trẻ, biết trẻ chơi gì, nội dung của trò chơi.
Đặc biệt khi trẻ học online, cha mẹ không nên để cho trẻ ở phòng một mình với máy tính, vì không biết trẻ làm gì rất dễ dẫn đến việc trẻ chơi game mà không kiểm soát được.