Chuyển sang mô hình trường tư thục để chất lượng đào tạo tốt hơn

Vẫn còn nhiều trường thờ ơ

Theo thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga, tính đến nay còn 9 trường đại học dân lập chưa chuyển sang được loại hình tư thục, mặc dù thời gian chuyển đã quá hạn 10 năm. Mặc dù nhận được phản hồi rất tốt từ các trường là làm được nhưng cũng chỉ có 5 trường chuyển được, còn kẹt lại 9 trường, Bộ đã ra giới hạn cuối cùng là tháng 12/2016 các trường phải thực hiện nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời.

Trong khi đó, theo Luật giáo dục đào tạo hiện nay, chỉ có các trường công lập và trường tư thục, không có loại hình trường dân lập, vì vậy những trường dân lập không có một hệ thống văn bản, pháp luật nào điều tiết cả. Vì vậy tất cả những trường dân lập còn lại phải chuyển sang tư thục để hoạt động hợp và có hành lang pháp lý rõ ràng để vận hành.

GS.TS Trần Hữu Nghị, Hiệu trưởng trường ĐH Dân lập Hải Phòng cho biết, hiện trường đang nhanh chóng chuyển đổi sang mô hình trường tư thục theo yêu cầu của Chính phủ. Tuy nhiên, để tạo bình đẳng giữa sinh viên các trường ngoài công lập và công lập GS Nghị kiến nghị: Nhà nước chỉ nên rót kinh phí cho các trường hoặc các ngành trọng điểm mà nhà nước có đặt hàng đào tạo theo một số lượng nhất định với các yêu cầu cụ thể; kiên quyết chấm dứt tình trạng: trường trọng điểm và được cấp kinh phí đào tạo nhưng yêu cầu tuyển sinh đầu vào thấp hơn cả đầu vào cùng ngành của trường ngoài công lập.

Bên cạnh đó, phải cho các trường ngoài công lập được vay vốn tín dụng ưu đãi với lãi suất thấp để các trường có nguồn lực đầu tư cho việc nâng cao chất lượng đào tạo, đảm bảo bình đẳng trong giáo dục. Có cơ chế chính sách rõ ràng, khuyến khích mạnh mẽ các trường ngoài công lập hoạt động không vì lợi nhuận; đảm bảo các trường như vậy được hưởng ưu tiên ưu đãi như các trường công lập.

Theo khuyến cáo của Ngân hàng Thế giới, để phát triển trường đại học tư thục, giải pháp quan trọng nhất là thu hẹp hệ thống trường công, có thể thực hiện theo cách giảm chỉ tiêu các trường công mỗi năm 5% trong 7 năm để tạo thị trường (và qua đó là chất lượng) cho các trường tư. Theo đó, cũng cần gỡ bỏ các quy định tài sản chung bất hợp lý và quy định trích quỹ tối thiểu 25%. Để tránh xung đột nội bộ, các trường tư nên quản lý theo mô hình một thành viên, tức là có một công ty hoặc một quỹ quản lý toàn bộ vốn của trường.

Trong bản phát biểu gửi tới hội thảo, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình cho biết, để tạo lập và nuôi dưỡng loại hình ĐH tư thục không vì lợi nhuận ở nước ta thì nhà nước sớm có chính sách ưu đãi khuyến khích các cơ sở GDĐH tư thục hoạt động không vì lợi nhuận.

Như vậy, để các trường nhanh chóng chuyển đổi loại hình dân lập sang tư thục Nhà nước nên ưu tiên cho các trường mượn đất dài hạn; sinh viên được hưởng quyền bình đẳng với sinh viên của các trường công lập về các chế độ học bổng và vay tiền dài hạn...

Đồng thời phải xây dựng chính sách khuyến khích các doanh nghiệp tài trợ cho các trường ĐH tư thục không vì lợi nhuận, chẳng hạn miễn thuế cho phần kinh phí tài trợ và vinh danh các nhà tài trợ. Tạo cơ chế thuận lợi để các trường ĐH dân lập hoặc tư thục vì lợi nhuận được chuyển đổi qua loại hình trường tư thục hoạt động không vì lợi nhuận nếu nhận được sự đồng thuận của quá bán số thành viên chủ chốt của trường.

ĐH Đông đô linh hoạt trong đào tạo

Ông Trần Khắc Hùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị trường ĐH Đông đô cho rằng, khi chuyển đổi sang mô hình tư thục thì các trường sẽ được đầu tư bài bản, chất lượng đào tạo tốt hơn. Tuy nhiên, một số trường vẫn đang gặp khó khăn do khuôn khổ pháp lý. “Hơn 20 năm qua, Đảng và Nhà nước đã có những chính sách, pháp luật tạo ra những thuận lợi để các trường đại học tư thục phát triển. Tuy vậy, do chưa tạo ra khuôn khổ pháp luật có tính kiến tạo nên các trường đại học tư thục phát triển chưa như ý muốn. Như chủ trương chuyển các trường đại học dân lập sang tư thục là đúng, thể hiện sự dứt khoát và quyết liệt của Bộ GD-ĐT nhưng việc đưa ra khái niệm “tài sản thuộc sở hữu chung" đã làm nhiều trường không thể chuyển từ dân lập sang tư thục được; Các văn bản như: Luật Giáo dục đại học, Nghị định 141, Điều lệ trường đại học đều có điều khoản áp đặt, không tạo ra sự thông thoáng cho các trường phát triển…” – ông Hùng cho biết.

Mặc dù vẫn còn khó khăn nhưng để đáp ứng cho việc dạy và học, trường Đại học Đông Đô đã và đang nâng cấp trụ sở chính rộng 4ha tại Phú Nghĩa với hàng loạt các trang thiết bị mới hiện đại phục vụ sinh viên học tập và thực hành. Hệ thống sân tập golf mini, sân bóng, bãi tập xe, các phòng thí nghiệm hóa – dược hiện đại đã được đưa vào sử dụng, đáp ứng tốt nhu cầu học tập – thực hành – vui chơi của sinh viên. Tại các cơ sở vệ tinh, nhà trường cũng trang bị đầy đủ các phòng học chất lượng, tiện ích học tập hiện đại, hệ thống máy lạnh… nhăm tạo môi trường học tập thoải mái nhất cho sinh viên. Bên cạnh đó, Đại học Đông Đô đang tiến hành đề án xây dựng trụ sở mới tại phường Mỹ Đình – Hà Nội, với vốn đầu tư xây dựng đợt 1 lên tới 200 tỷ đồng được dự kiến hoàn thành vào năm 2019.

Phương pháp quản trị giáo dục của nhà trường cũng hướng đến sự thấu hiểu nhu cầu của sinh viên, linh động trong đào tạo thông qua hệ thống tín chỉ, phần mềm quản lý sinh viên online. Đặc biệt, với đội ngũ cán bộ cơ hữu tăng cả về số lượng và chất lượng, trẻ trung và gần gũi với sinh viên khiến môi trường giáo dục trở nên thân thiện hơn. Phương pháp học được cập nhập, đổi mới tạo sự hứng khởi cho cả thầy và trò. Nhà trường ký kết hợp tác đào tạo với nhiều trường Đại học của Malaysia, Úc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ… nhằm tạo nhiều cơ hội hơn cho sinh viên. Các hoạt động ngoại khóa hấp dẫn, thu hút sự quan tâm chú ý của sinh viên trong và ngoài trường.

Song song đó, trường Đại học Đông Đô còn chú trọng đến chương trình học theo định hướng trang bị kiến thức cơ bản nhưng mang tính ứng dụng, chú trọng kỹ năng thực hành, thực tập, trải nghiệm thực tế cao. Nhà trường luôn tạo điều kiện để sinh viên tiếp xúc và thực tập tại các doanh nghiệp ngay từ năm thứ 3, thứ 4 nhằm giúp sinh viên sau khi ra trường có thể nhanh chóng hòa nhập môi trường doanh nghiệp. Đặc biệt, nhà trường cam kết những sinh viên học tập đúng theo tiêu chuẩn, sau khi ra trường sẽ có được việc làm ngay với thu nhập cao.

Ngoài mức học phí ưu đãi, hàng năm nhà trường còn dành ngân sách lớn cho học bổng, trao tặng các học bổng Thạc sĩ nhằm khích lệ sinh viên xuất sắc, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, những tấm gương vượt khó học giỏi... Bằng những định hướng và sự đầu tư nghiêm túc, trường Đại học Đông Đô đã trở thành “ngôi nhà thứ hai” lý tưởng của nhiều sinh viên và phụ huynh.