Công bố quyết định đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước

Dự và chủ trì buổi họp báo có Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà; Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an cùng đại diện lãnh đạo Bộ Ngoại giao; lãnh đạo Toà án Nhân dân tối cao…

Lãnh đạo các bộ, ngành chủ trì họp báo công bố Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước

Công bố quyết định về đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước tại buổi họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết: Đặc xá là một trong những chế định pháp lý quy định tại Điều 88 Hiến pháp nước Cộng hoà XHCN Việt Nam, thể chế hoá bằng Luật Đặc xá năm 2018 (trước đây là Luật Đặc xá năm 2007).

Từ năm 2009 đến nay, Nhà nước Cộng hoà XHCN Việt Nam đã tiến hành 10 đợt đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, đặc xá cho gần 100.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội.

Kết quả các đợt đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, pháp luật, đối ngoại được Nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao; tiếp tục khẳng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà công bố quyết định về đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước

Bằng các Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, hàng chục nghìn người đã hưởng niềm vui được khoan hồng, trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng làm lại cuộc đời. Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện, tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp. Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người trong mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

“Năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, như: Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

“Xuất phát từ truyền thống nhân đạo của dân tộc và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước Việt Nam đối với người phạm tội, cũng như kết quả thực hiện công tác đặc xá, tình hình thực tế của công tác thi hành án phạt tù trong thời gian qua; theo đề nghị của Chính phủ, ngày 3/3/2025, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Lương Cường đã ký Quyết định số 266/2025/QĐ-CTN về đặc xá năm 2025 nhân dịp 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025”, ông Phạm Thanh Hà nói.

Trả lời các câu hỏi của phóng viên báo chí, Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, đặc xác là chính sách khoan hồng đặc biệt để tha tù trước thời hạn với những người có đủ điều kiện. Việc năm nay có một hay hai đợt đặc xá do Chủ tịch nước quyết định và nếu có, sẽ thông báo sau.

Hiện, tính đến hết ngày 31/1, có tổng số 197.158 phạm nhân đang chấp hành án ở các trại tạm giam, nhà tạm giữ. Cơ quan chức năng sau đó sẽ rà soát tổng thể để phân loại người có đủ điều kiện được đề nghị đặc xá. Hiện tại chưa có kết quả số phạm nhân đủ điều kiện đặc xá.

Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an thông tin về đặc xá tại họp báo.

Theo Quyết định của đặc xá của Chủ tịch nước, người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện, như có nhiều tiến bộ, ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt; đã chấp hành án ít nhất một phần ba thời gian với người bị phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất 14 năm với người bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn...

Phạm nhân được đề nghị đặc xá còn phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí; đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng.

Với người không phải tội phạm tham nhũng, sẽ được đề nghị đặc xá khi thi hành xong hoặc xong một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại nhưng do "lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn" thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại.

Người lập công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù, người có công với cách mạng, mắc bệnh hiểm nghèo, ốm đau thường xuyên, từ đủ 70 tuổi trở lên, phạm tội dưới khi dưới 18 tuổi, nữ phạm nhân có thai hoặc có con dưới 3 tuổi đang ở cùng... sẽ được xem xét đặc xá nếu chấp hành ít nhất 1/4 hoặc 1/3 thời gian án tù hoặc 12 năm với tù nhân chung thân được giảm xuống án tù có thời hạn hoặc 15 năm với án phạt tù chung thân. Đây là điểm mới so với điều kiện được đề nghị đặc xá năm 2024 khi các tiêu chuẩn về thời gian chấp hành án phạt tù đều thấp hơn.

Phạm nhân sẽ không được đề nghị đặc xá khi bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc, gián điệp, hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, phá rối an ninh, bạo loạn, khủng bố nhằm chống chính quyền, Nhân dân.

Người trước đó đã được đặc xá hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác, có 2 tiền án trở lên, phạm tội hiếp dâm trẻ em, mua bán người dưới 16 tuổi, cướp tài sản có sử dụng vũ khí, giết 2 người trở lên... cũng không được đề nghị xét đặc xá.

Trong trường hợp đặc biệt, Chính phủ chủ trì, phối hợp với TAND Tối cao, VKSND Tối cao và các tổ chức liên quan để lập hồ sơ của người được đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt để trình Chủ tịch nước xem xét, quyết định.