Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp nhiều ý kiến vào dự thảo Văn kiện Đại hội XIV

- PV: Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV ghi nhận kết quả công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài được triển khai tích cực và thực chất hơn. Ông có thể đánh giá thêm về điều này?

- Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về NVNONN Nguyễn Trung Kiên: Trong nhiệm kỳ vừa qua, công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài đã đạt nhiều kết quả nổi bật, thể hiện bước phát triển mới cả về tư duy, cách làm và hiệu quả thực tiễn.

Nếu như trước đây, chính sách chủ yếu tập trung vào công tác vận động, thì nay đã chuyển mạnh sang hướng xây dựng cơ chế, môi trường và điều kiện thuận lợi để kiều bào phát huy vai trò chủ động, đồng hành và trực tiếp tham gia đóng góp thiết thực cho đất nước.

Song song với đó, Đảng và Nhà nước đặc biệt chú trọng đến các hoạt động chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là trong việc gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hoá, tiếng Việt, hỗ trợ hội nhập tại nước sở tại và củng cố sự đoàn kết cộng đồng.

Những nỗ lực này đã góp phần tạo nền tảng vững chắc để bà con yên tâm ổn định cuộc sống, gắn bó hơn với quê hương, và từ đó phát huy mạnh mẽ tiềm năng, trí tuệ, tình cảm của kiều bào trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về NVNONN Nguyễn Trung Kiên

Cũng chính nhờ những kết quả đó mà sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các đồng chí lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước càng trở thành điểm tựa tinh thần đặc biệt quan trọng đối với kiều bào.

Trong các bài phát biểu, thư chúc Tết kiều bào hàng năm, các chuyến thăm làm việc và gặp gỡ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, các đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội đều nhấn mạnh khẳng định đồng bào ta ở trong nước hay ở nước ngoài đều là con Lạc cháu Hồng, là một phần máu thịt của Tổ quốc.

Sự quan tâm ấy đã trở thành nguồn động viên lớn lao, củng cố niềm tin, tình cảm và khát vọng gắn bó của kiều bào với quê hương, đất nước."

Việc Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 12-KL/TW ngày 12/8/2021 và Chính phủ ban hành Nghị quyết số 169/NQ-CP ngày 31/12/2021 là những dấu mốc quan trọng, khẳng định cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời của dân tộc Việt Nam, là nguồn lực của đất nước, là nhân tố quan trọng góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam với các nước.

Đây vừa là sự kế thừa, vừa là bước phát triển mới trong chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, phù hợp với bối cảnh đất nước hội nhập quốc tế sâu rộng.

Trên tinh thần đó, các cơ quan trong hệ thống chính trị đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức và nâng cao hiệu quả công tác. Công tác bảo hộ công dân, hỗ trợ pháp lý được triển khai chủ động, kịp thời, thể hiện rõ tinh thần lấy người dân làm trung tâm phục vụ.

Công tác gìn giữ tiếng Việt, văn hoá dân tộc có nhiều chuyển biến tích cực với các lớp dạy tiếng Việt, chương trình “Tủ sách Tiếng Việt”, hoạt động văn hoá cộng đồng được lan toả ở các nước và nhiều khu vực.

Công tác kết nối, thu hút và phát huy nguồn lực trí thức, chuyên gia, doanh nhân kiều bào được mở rộng, tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên như khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, giáo dục và y tế.

Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương với Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng chặt chẽ và hiệu quả, góp phần lan tỏa tinh thần lấy kiều bào làm trung tâm của chính sách.

Nhiều mô hình, sáng kiến do kiều bào khởi xướng đã được kết nối, hỗ trợ triển khai trong nước; ngày càng nhiều chuyên gia, trí thức Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng chính sách, tư vấn chiến lược phát triển, đồng hành trong các hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Những kết quả đó khẳng định quan điểm nhất quán và sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đồng thời thể hiện niềm tin, tình cảm và khát vọng gắn bó của kiều bào đối với Tổ quốc.

Trong giai đoạn tới, khi Văn kiện Đại hội XIV tiếp tục nhấn mạnh nhiệm vụ phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, trong đó có cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài sẽ được triển khai sâu rộng, thực chất hơn nữa, đóng góp tích cực cho mục tiêu xây dựng đất nước và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới, nâng cao vị thế và hình ảnh của Việt Nam và con người Việt Nam trên trường quốc tế.

- PV: Xin ông cho biết những ý kiến đóng góp của kiều bào cho dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV của Đảng?

- Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về NVNONN Nguyễn Trung Kiên: Đợt lấy ý kiến của kiều bào đối với dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng được triển khai sâu rộng, đến nay đã nhận được hơn 1.300 lượt ý kiến từ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài từ khắp các châu lục.

Công tác lấy ý kiến đã được tổ chức bài bản, linh hoạt, kết hợp giữa hình thức trực tiếp và trực tuyến qua hệ thống các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, các mạng lưới hội đoàn người Việt Nam ở nước ngoài và các nền tảng số, với mục tiêu bảo đảm mọi tiếng nói của kiều bào đều được lắng nghe và ghi nhận.

Ý kiến của kiều bào, các hội đoàn, mạng lưới/nhóm chuyên gia, trí thức, doanh nhân, sinh viên, phụ nữ… thể hiện tinh thần trách nhiệm, niềm tin và khát vọng đóng góp cho quê hương, phản ánh sinh động tình cảm gắn bó của đồng bào ta ở nước ngoài với Tổ quốc.

Các ý kiến đều thể hiện niềm tin, tình cảm, tinh thần trách nhiệm và khát vọng đồng hành cùng Tổ quốc, coi việc đóng góp ý kiến cho dự thảo Văn kiện là cơ hội để thể hiện lòng yêu nước và trí tuệ của cộng đồng người Việt trên toàn cầu.

Về tổng thể, kiều bào đánh giá dự thảo Báo cáo chính trị lần này có chất lượng và tầm nhìn chiến lược cao, thể hiện rõ sự liên thông giữa ba lĩnh vực quan trọng là kinh tế - xã hội - xây dựng Đảng.

Nhiều ý kiến đánh giá cao bước đổi mới trong tư duy lãnh đạo khi lần đầu tiên bốn báo cáo lớn được tích hợp trong một Báo cáo chính trị duy nhất và việc đưa Chương trình hành động thực hiện ngay trong Báo cáo, thể hiện tinh thần “nói đi đôi với làm”.

Về chủ đề của Đại hội, kiều bào bày tỏ sự thống nhất và đồng thuận cao, coi đây là thông điệp ngắn gọn, rõ ràng, thể hiện khát vọng phát triển và tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc.

Về chủ trương phát triển, kiều bào đánh giá cao các định hướng mới, nhấn mạnh ba trụ cột khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, coi đây là động lực trung tâm của mô hình phát triển mới.

Kiều bào nêu kiến nghị về: xây dựng Chiến lược quốc gia về nhân tài và đổi mới sáng tạo, kết nối nguồn lực trí tuệ trong và ngoài nước; chính thức hóa chính sách “hồi lưu tri thức” - đưa tri thức Việt quay về phục vụ đất nước, khuyến khích chuyên gia, trí thức Việt Nam ở nước ngoài tham gia phát triển đất nước; ban hành cơ chế bảo vệ người dám nghĩ, dám làm; phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, trung tâm R&D vùng và quốc gia.

Về đối ngoại và hội nhập quốc tế, nhiều ý kiến nhấn mạnh gần 6,5 triệu người Việt Nam ở nước ngoài là nguồn lực chiến lược và sức mạnh mềm của đất nước trong hội nhập quốc tế và đối ngoại Nhân dân.

Các kiến nghị tập trung vào tăng cường phối hợp giữa cơ quan đại diện với hội đoàn, phát huy vai trò của kiều bào trong ngoại giao văn hóa, khoa học, giá trị Việt - phát triển mạng lưới “Sứ giả Nhân dân” để quảng bá hình ảnh Việt Nam sáng tạo, nhân văn và hội nhập.

Với chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài, đa số ý kiến đồng thuận cao với tinh thần của Dự thảo, khẳng định cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời của dân tộc Việt Nam, là nguồn lực của đất nước và nêu các đề xuất cụ thể về: Tạo hành lang pháp lý ổn định để kiều bào yên tâm hội nhập và đóng góp; đẩy mạnh dạy và học tiếng Việt, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc; cải cách hành chính, số hóa dịch vụ công; phát triển các chương trình giao lưu, học bổng, thực tập cho thanh niên, sinh viên kiều bào; xây dựng mạng lưới trí thức - doanh nhân - chuyên gia Việt toàn cầu, kết nối với địa phương trong nước.

Có thể nói, những ý kiến đóng góp của kiều bào vừa mang tính lý luận, vừa rất thực tiễn, thể hiện niềm tin vào đường lối đổi mới và kỳ vọng Đại hội XIV sẽ tiếp tục khẳng định vai trò của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong chiến lược phát triển đất nước, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, lan tỏa giá trị và hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế.

Đảng ủy, Đại sứ quán Việt Nam tại Đức đã tổ chức Tọa đàm “Lấy ý kiến đóng góp của đội ngũ trí thức, doanh nhân, kiều bào người Việt Nam tại Đức vào Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng”

- PV: Ông có chia sẻ đôi lời kỳ vọng gửi đến Đại hội XIV của Đảng?

- Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về NVNONN Nguyễn Trung Kiên: Đại hội XIV của Đảng là dấu mốc có ý nghĩa đặc biệt, diễn ra trong thời điểm đất nước ta bước vào giai đoạn mới với khát vọng bước vào kỷ nguyên phát triển mới, trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI.

Nhìn lại chặng đường lịch sử của dân tộc, chúng ta càng thấy rõ ý nghĩa của thời điểm hiện nay. Sau năm 1975, đất nước bước vào giai đoạn phục hồi và tái thiết đầy gian nan nhưng cũng hết sức kiêu hãnh, đặt nền móng cho hòa bình và thống nhất.

Giai đoạn sau 1986 và những năm sau đó là bước ngoặt lớn của công cuộc đổi mới, mở ra tư duy phát triển mới, tạo nền tảng để đất nước từng bước hội nhập, tăng trưởng và khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

Đến hôm nay, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để bước vào một kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên của đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế tri thức và hội nhập sâu rộng. Với 7 nghị quyết quan trọng được Trung ương ban hành thời gian gần đây, cùng với Nghị quyết Đại hội XIV sắp tới và các nghị quyết tiếp theo trong tương lai, chúng ta có đủ cơ sở để tin tưởng vào một nền tảng chính sách mạnh mẽ, đồng bộ, tạo động lực đưa đất nước hiện thực hóa tầm nhìn 2045: trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao.

Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài luôn dõi theo và đặt nhiều kỳ vọng vào Đại hội, bởi mỗi quyết sách của Đảng đều gắn liền với tương lai và vị thế của đất nước, cũng là tương lai và niềm tự hào của gần 6,5 triệu người Việt Nam đang sinh sống trên khắp thế giới.

Chúng tôi tin tưởng chắc chắn Đại hội XIV sẽ tiếp tục khẳng định và phát huy tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược và bản lĩnh lãnh đạo của Đảng, đề ra những quyết sách đúng đắn, đột phá, vừa kế thừa truyền thống vừa mở ra con đường phát triển mới phù hợp với thời đại. Đại hội không chỉ là nơi tổng kết chặng đường đã qua, mà còn là lời hiệu triệu mạnh mẽ khơi dậy khát vọng vươn lên của toàn dân tộc, trong đó có cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Chúng tôi tin tưởng rằng đồng bào ta ở khắp năm châu sẽ luôn hướng về Tổ quốc với tình cảm sâu nặng, niềm tin sắt son và quyết tâm đồng hành cùng Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Chúng tôi kỳ vọng Đại hội XIV sẽ tiếp tục đặt con người Việt Nam - ở trong nước và ở nước ngoài - ở vị trí trung tâm của mọi chính sách phát triển; tiếp tục khơi dậy sức sáng tạo, tinh thần đoàn kết, ý chí vươn lên để đất nước - quê hương Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, hội nhập sâu rộng, lan tỏa mạnh mẽ giá trị Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

- PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Thái Sơn