Đơn vị bắn rơi tại chỗ 3 “siêu pháo đài bay” B-52 của Mỹ

Trải qua hơn 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Tiểu đoàn đã tham gia chiến đấu 150 trận, bắn rơi 25 máy bay Mỹ các loại. Đặc biệt, trong Chiến dịch 12 ngày đêm “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” cuối tháng 12/1972, cán bộ, chiến sĩ đơn vị đã anh dũng chiến đấu, bắn rơi 5 máy bay địch, trong đó có 4 chiếc B-52 (3 chiếc rơi tại chỗ).

Cách đây 45 năm, vào lúc 19 giờ 42 phút ngày 18/12/1972, 3 tốp B-52 mang ký hiệu 566, 567, 569 cất cánh từ Gu-am và U-ta-pao phối hợp với Tập đoàn không quân số 7 từ Tây Bắc bay thẳng vào Hà Nội. Ngay lập tức, Tiểu đoàn 77 nhận được lệnh của Trung đoàn tập trung hỏa lực tiêu diệt máy bay địch. Sai 2 lần phóng tên lửa không đạt được kết quả, Tiểu đoàn trưởng Đinh Thế Văn hội ý chỉ huy tìm ra cách bắn rơi bằng được B-52.

Những ý kiến đóng góp tập trung vào việc rạch ra những điểm được và chưa được của đơn vị. Chưa thể bắn rơi B52 là do hiệu suất chiến đấu thấp là do Tiểu đoàn đánh độc lập, chưa phối hợp hiệp đồng tốt với các đơn vị bạn, chưa đánh xa, thiếu tập trung hỏa lực, chưa tranh thủ phát sóng sục sạo mục tiêu… Nhận thấy điều đó là đúng, ngay hôm sau, Tiểu đoàn trung thành với cách đánh sở trường, đồng thời, vận dụng linh hoạt cách đánh của Quân chủng và Sư đoàn. Theo đó, tập trung vào phân biệt và bám sát chính xác dải nhiễu B-52 từ xa, đánh ở cự ly hiệu quả nhất, hoàn chỉnh cách đánh 3 điểm, tích cực tạo điều kiện sử dụng cách đánh vượt nửa góc, phát huy đánh bồi, đánh nhồi, tiêu diệt nhiều máy bay địch.

4 giờ 30 phút ngày 19/12, khi B52 vẫn đánh phá ác liệt các mục tiêu, Tiểu đoàn trưởng Đinh Thế Văn ra lệnh cho Đài 2 phát sóng. Sỹ quan điều khiển Nguyễn Văn Đức và các trắc thủ: Phạm Hồng Hà, Lưu Văn Mộc, Đỗ Đình Tân phát sóng, kiên trì sục sạo, đã phát hiện được tín hiệu B-52 ở cự ly 28km. Tiểu đoàn trưởng quyết định đánh bằng phương pháp vượt nửa góc. Bình tĩnh, tự tin vào cách đánh sở trường của mình, kíp chiến đấu chuyển sang chế độ bám sát tự động cả 3 màn hiện sóng. Được lệnh của Tiểu đoàn trưởng, sỹ quan điều khiển phóng 2 quả đạn và mưu trí hiệp đồng chặt chẽ điều khiển quả đạn nổ trúng mục tiêu. Chiếc B-52 bốc cháy rơi xuống cánh đồng xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai. Đó là một trong 21 chiếc B-52 xuất phát từ căn cứ U-ta-pao (Thái Lan) lúc 2 giờ sáng ngày 19/12/1972, đi ném bom một số mục tiêu tại Hà Nội (trong đó có Đài phát thanh Tiếng nói Việt Nam). Đây là chiếc B-52 thứ 2 bị bắn rơi tại chỗ trong 12 ngày đêm.

Trước chiến công oanh liệt đó, ngày 22/12/1972, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đến thăm Tiểu đoàn 77, khi cán bộ, chiến sĩ đơn vị đang khẩn trương làm công tác chuẩn bị chiến đấu và ngụy trang trận địa. Sau khi thăm hỏi, Đại tướng đặc biệt khen ngợi chiến công xuất sắc của đơn vị đã bắn rơi tại chỗ 3 chiếc B-52 và chỉ thị cho Tiểu đoàn chủ động đánh địch, thực hiện mưu trí, sáng tạo, bí mật, bất ngờ, đoàn kết, hiệp đồng thật tốt với quân và dân Hà Nội, quyết tâm tiêu diệt nhiều máy bay địch hơn nữa, bảo vệ vững chắc Thủ đô Hà Nội.

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, Tiểu đoàn Tên lửa 77 và 2 đồng chí: Đinh Thế Văn, Nghiêm Xuân Danh vinh dự được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.