Hiểu và tự hào về cội nguồn, phát huy tốt nhất bản sắc

Sợi dây thiêng liêng, bền chặt

Những ai tiếp xúc nhiều với đạo diễn Mai Thanh Tùng đều biết anh là người rất giàu tình cảm, trọng nghĩa khí, đặc biệt trân trọng nguồn gốc, huyết thống, tình thân và truyền thống quý báu của dân tộc mình.

Chẳng thế mà, dù bận đến mấy, có khi đêm Giao thừa còn “chạy” các chương trình “Tết quê hương”, đón năm mới trên đường hay tại một tỉnh nào đó nhưng sáng mùng 1 Tết thế nào anh cũng có mặt ở quê.

Đạo diễn Mai Thanh Tùng trong buổi cắt băng khánh thành từ đường họ Mai Nam Từ

Trong căn nhà vườn cổ trên khu đất của bố mẹ khi xưa, một mình anh tự tay xoay trần làm cả chục mâm cỗ theo đúng khẩu vị của người Hải Hậu, Nam Định xưa. Trước tiên, anh dâng cúng tổ tiên, cha mẹ đã khuất của mình, báo cáo với họ những gì mình làm được trong năm qua, mong tiếp tục được ơn trên chở che, phù hộ để mình thành công trong những dự định tiếp theo.

Sau đó họ hàng, bạn bè đến quây quần, tâm tình, chung vui trong ngày đầu năm mới. Tiếp theo đó, anh sẽ cùng các con đi chúc Tết hết họ hàng, làng xóm. Được sống trong bầu không khí mộc mạc, giản dị nhưng ăm ắp tình thương yêu của quê hương, bản quán, Mai Thanh Tùng cảm thấy mình như được tiếp thêm năng lượng.

Đạo diễn Mai Thanh Tùng và NSND Lê Chức

Bởi đối với anh, tình cảm gia đình, họ tộc, làng mạc như sợi dây thiêng liêng, bền chặt nối dài qua các thế hệ và để củng cố nó thì mỗi người đều phải thể hiện bằng từng việc làm, hành động cụ thể.

Bằng việc sửa sang ngôi nhà của cha mẹ khi xưa để các con cũng như bản thân và bạn bè, đối tác thường xuyên đi về, họ hàng thường xuyên lui tới, anh khơi mạch nguồn kí ức ấu thơ để quê hương, bản quán thành nguồn dưỡng chất nuôi sống, thấm đẫm tâm hồn, cốt cách người con xa quê.

Quê nhà, nơi chôn rau cắt rốn, trong căn nhà đó, anh truyền đến các con tình máu mủ ruột già, tình quê hương làng xóm đơn sơ nhưng vô cùng quý giá, chưa bao giờ phai nhạt theo thời gian. Trong căn nhà đó, nhiều đêm thức trắng, những ý tưởng nghệ thuật hình thành. Trong căn nhà yên tĩnh đầy yêu thương đó, anh suy nghĩ sâu sắc hơn về những giá trị con người từ đâu mà hình thành nên?

Từ đường chi tộc Mai Nam Từ

“Con người có tổ có tông / Như cây có cội, như sông có nguồn”. Dân tộc Việt Nam ta tự hào là con Rồng cháu Tiên, là nguồn gốc Lạc Hồng từ bọc trăm trứng sinh ra. Vì là đồng bào nên chúng ta có tình đoàn kết, yêu thương nhau từ miền xuôi đến miền ngược, từ vùng núi đến biển xa…

Trong niềm tự hào chung ấy, từ bọc trăm trứng ấy, những người con của Lạc Long Quân và Âu Cơ tỏa đi trăm miền, khai khẩn đất hoang, mở mang bờ cõi, phát triển thành những dòng họ, những chi nhánh, bằng tình yêu lao động, bằng khát vọng vươn lên xây dựng cơ đồ non sống gấm vóc Việt Nam.

NSND Lê Chức đọc diễn văn khánh thành từ đường chi tộc Mai Nam Từ

Từ lịch sử ngàn năm ấy, các dòng họ người Việt hình thành và phát triển cùng với lịch sử của đất nước. Dù đi khắp năm châu nhưng sâu thẳm trong tâm hồn chúng ta luôn có một nơi ấm áp để quay về, đó là quê cha, đất tổ.

Cùng chảy chung dòng máu, cùng mang chung dòng họ, những đặc trưng, tính cách, niềm tự hào dòng họ, quê hương, bản quán là điều người Việt vô cùng trân quý, tạo thành cộng đồng cùng nhau “trăm hoa đua nở”.

Niềm tin tưởng gửi gắm

Sau rất nhiều suy nghĩ, trăn trở, tìm hiểu, nghiên cứu, đạo diễn Mai Thanh Tùng và Ê kíp quyết định xây dựng phóng sự “Hào khí Mai Nam Từ” về chi tộc Mai Nam Từ, một chi nhánh của họ Mai - dòng họ nội sinh và nổi tiếng của đất Việt.

Hình ảnh tại sự kiện “Hào khí họ Mai” chào mừng lễ khánh thành từ đường Mai Nam Từ do đạo diễn Mai Thanh Tùng thực hiện

Phóng sự được thực hiện kì công với các chuyến đi thực tế về Nga Sơn, Thanh Hóa nơi phát tích của thượng thủy tổ họ Mai - Mai An Tiêm, hệ thống các chi nhánh của dòng họ tỏa đi khắp nước và khắc sâu vào sự phát triển của Mai Nam Từ ở Phủ Thiên Trường xưa - Nam Định nay. Đặc biệt trong phóng sự nói đến việc dòng họ Mai Nam Từ của Mai Thanh Tùng cùng chung sức xây dựng lại ngôi từ đường Mai Nam Từ bề thế uy nghi.

MC Mai Tuấn Ngọc, Lưu Thu Trang

Ngày 30/3/2024 vừa qua dưới sự chỉ đạo của ban chấp sự dòng họ Mai Nam Từ, Mai Thanh Tùng đã đưa ra ý tưởng và trực tiếp làm Tổng đạo diễn tổ chức chương trình nghệ thuật với chủ đề “Hào khí họ Mai” chào mừng khánh thành từ đường Mai Nam Từ.

Chương trình được tổ chức bài bản và được truyền hình trực tiếp với nhiều nghệ sĩ tên tuổi tham gia như NSND Lê Chức; ca sĩ Kyo York, Thái Thuỳ Linh, Ngọc Ký, Hà My, Lê Anh, Lê Trang, Quỳnh Lady, Thái Sơn; Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Nam Định; Vũ đoàn Lavender; dẫn chương trình: MC Mai Tuấn Ngọc, Lưu Thu Trang…

Sự kiện diễn ra hoành tráng với màn pháo hoa mãn nhãn, màn biểu diễn 3D Mapping, màn biểu diễn trống hội, sử thi, phóng sự, bài hát truyền thống…

Mang trong mình niềm tự hào vô bờ về dòng họ, Mai Thanh Tùng không chỉ dựng lên một phóng sự như phả hệ ghi dấu sự phát triển của dòng họ Mai trên khắp đất nước, phóng sự đi sâu vào đặc trưng và đóng góp của dòng họ, đó là điều làm nên sự khác biệt và niềm tự hào của mỗi thành viên.

Đó là bà Lê Thị Hoa, nữ tướng kiệt xuất dưới thời Hai Bà Trưng. Đó là Thượng tổ Mai Thế Liêm hưởng ứng chiếu dụ của vua Lê cho 4 người con đi mở mang bờ cõi ở Hải Phòng, Hải Dương, Thái Bình, Nam Định. Đó là tổ Mai Phúc Hằng đưa con cháu tới vùng Sơn Nam Hạ thuộc phủ Thiên Trường (Nam Định) khai phá bãi sa bồi, lập làng Lạc Quần, trở thành Khâm sai đại thần có nhiều công trạng với đất nước…

Sao mai Ngọc Ký

Cứ như thế, “Hào khí Mai Nam Từ” dẫn dắt người xem qua các thước phim đầy sống động, chân thực mà vô cùng hấp dẫn. Người họ Mai cảm giác như có dòng máu nóng chảy rần rật trong huyết quản, trào dâng niềm tự hào, xúc động nghẹn ngào vì công lao, đóng góp của tiền nhân dòng họ mình với đất nước, với quê hương.

Theo sơ đồ trực hệ lớp lang, họ Mai Nam Từ thuộc nhánh của thủy tổ Mai Phúc Viễn (Mai Phúc Hằng) cùng các dòng họ khác tiếp tục khai mở nên vùng Lạc Nam phủ Thiên Trường và phát triển cho đến ngày nay.

Ca sĩ Lê Anh

Cứ như vậy, sự lớp lang, bề thế của dòng họ được khắc sâu cho thấy lịch sử của dòng họ vô cùng đáng tự hào.

Nói như Trung tướng Mai Hồng Bình - Phó Chủ tịch Hội đồng họ Mai Việt Nam thì người họ Mai có những nét đẹp được lưu truyền lại mà các thế hệ sau học tập và noi theo. Thứ nhất, đó là tính cương trực, trung thực, thẳng thắn.

Thứ hai là tính độc lập, tự chủ, cần cù, sáng tạo trong lao động. Tất cả điều đó biểu hiện rõ nhất ở Thượng thủy tổ Mai An Tiêm.

Các thế hệ họ Mai sau này luôn noi theo những phẩm chất tốt đẹp đó để xây dựng quê hương, đất nước, dòng họ ngày càng phát triển, có nhiều thành quả hơn nữa.

Nói như ông Nguyễn Quang Hưng - Chủ tịch UB MTTQ Việt Nam huyện Hải Hậu, Nam Định: Trong các dòng họ đóng góp nhiều vào sự phát triển Nông thôn mới, xây dựng kinh tế, xã hội, thực hiện công tác khuyến học, khuyến tài, phát triển địa phương tại huyện Hải Hậu phải kể đến công lao của dòng họ Mai Nam Từ. Dòng họ Mai Nam Từ có nhiều tấm gương thành đạt đáng để noi theo.

Ca sĩ Kyo York

Như vậy, dấu ấn của dòng họ phủ sâu lên tâm hồn, tính cách, tạo nên sự cương cường, luôn khắc phục hoàn cảnh và khát vọng vươn lên vô cùng mãnh liệt của người họ Mai, trong đó có Mai Nam Từ.

“Hào khí Mai Nam Từ” chính là một sự tổng kết đồng thời cũng chính là chất xúc tác để mỗi người họ Mai hôm nay xem, tự hào, thấu hiểu cũng như kế thừa, phát huy một cách xuất sắc những di sản mà cha ông để lại cho mình.

Bởi thế, phóng sự “Hào khí Mai Nam Từ” cũng như tâm huyết của đạo diễn Mai Thanh Tùng đã để lại dấu ấn sâu sắc không chỉ với những người trong dòng họ mà còn gây ấn tượng với rất nhiều người có chung niềm tự hào, mong được hệ thống về dòng họ và nguồn cội của mình.

Phóng sự “Hào khí Mai Nam Từ” lần đầu được phát sóng trong chương trình truyền hình trực tiếp “Hào khí họ Mai” và tiếp tục được lựa chọn phát sóng trên Kênh Văn hoá Việt (VTC10) - kênh Truyền hình đối ngoại quốc gia, phát sóng quảng bá rộng rãi trong nước và nước ngoài…

Ca sĩ Thái Sơn

Đạo diễn chia sẻ sau khi phát sóng, Mai Thanh Tùng và ê kíp rất vui khi nhận được sự cổ vũ khen ngợi của khán giả và đặc biệt liên tục nhận được lời mời sản xuất phóng sự của các dòng họ… Để đáp lại thịnh tình này, Mai Thanh Tùng quyết định ký hợp tác độc quyền sản xuất và phát sóng thể loại phóng sự về các dòng họ Việt Nam với kênh VTC10 (Kênh văn hóa Việt) của Đài truyền hình KTS VTC.

Chương trình có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng

Tiếp tục một con đường mới mở ra, với tâm huyết và tình cảm cùng sự sáng tạo, tin rằng, Mai Thanh Tùng tiếp tục truyền tải những thông điệp vô cùng sâu sắc thông qua những tác phẩm mà anh và ekip thực hiện, lan tỏa được hào khí, khát vọng Việt Nam.