Khánh thành đền thờ Thần Nông đầu tiên tại miền Bắc

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn cùng các lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo huyện Lục Nam cắt băng khánh thành đền Thần Nông

Bài liên quan

Khánh thành Đền Hạ và khai mạc Liên hoan Hát văn tỉnh Bắc Giang lần thứ III- 2019

Bắc Giang tìm cách phát triển sản phẩm du lịch Tây Yên Tử

UBND tỉnh Bắc Giang tổ chức họp báo giới thiệu "Tuần Văn hóa - Du lịch Tây Yên Tử"

Ra mắt Câu lạc bộ văn hóa dân gian huyện Việt Yên

Đến dự lễ khánh thành đền thờ Thần Nông có ông Hà Công Tuấn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; ông Bùi Văn Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh Bắc Giang; ông Nguyễn Văn Linh, Phó Bí thư tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang; ông Dương Văn Thái, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang; ông Thân Văn Dàn, Bí thư Huyện ủy huyện Lục Nam; ông Hà Quốc Hợp, Chủ tịch UBND huyện Lục Nam cùng lãnh đạo các Sở Ban ngành và bà con nhân dân địa phương, du khách trong, ngoài tỉnh.

Ông Thân Văn Dàn, Bí thư Huyện ủy huyện Lục Nam làm nghi lễ tế Thần Nông

Truyền thống lâu đời

Bắc Giang là vùng đất trung du miền núi gắn với nền sản xuất nông nghiệp từ lâu đời. Bởi vậy, trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân nơi đây còn lưu giữ nhiều hình thái tín ngưỡng thờ Thần Nông cổ sơ.

Trong tâm thức của cư dân nông nghiệp Thần Nông là vị thần chăm lo cho việc trồng cấy để mùa màng tươi tốt. Trong nền văn minh lúa nước, Thần Nông còn được biết đến với tên gọi Viêm Đế. Truyền thuyết kể rằng Thần Nông sống cách chúng ta khoảng 5000 năm, là người dạy dân nghề làm nông, chế tạo cày bừa và là người đều tiên làm lễ thượng điền và hạ điền. Ông cũng là người phát triển nghề thuốc trị bệnh cứu dân. Vì thế, việc thờ cúng Thần Nông trở thành một nét văn hóa đặc sắc trong nền văn minh lúa nước từ bao đời nay.

Lễ khánh thành và khai hội đền Thần Nông là một trong những hoạt động nằm trong Tuần Văn hóa – Du lịch với chủ đề “Khám phá vùng đất thiêng Tây Yên Tử” năm 2019 của tỉnh Bắc Giang. Đây là một trong những hoạt động quan trọng của tỉnh trong năm 2019 nên được lực lượng chức năng và nhân dân Bắc Giang chú trọng thực hiện.

Nghi lễ tâm linh cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt

Tại buổi lễ, Ban tổ chức đã tổ chức làm nghi lễ tâm linh cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt. Thứ trưởng Hà Công Tuấn và Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang đã thực hiện các nghi thức khai canh, hạ điền, phát lộc cho lãnh đạo các xã, thị trấn và nhân dân trong huyện.

Trước đó, để chuẩn bị cho lễ khai hội, Ban quản lý Đền Thần Nông (Lục Nam) vừa dựng hai cây nêu tại đền thờ chính đền Thần Nông. Trên cây có treo các câu đối: “Phong thuận vũ hòa/ Quốc thái dân an”. Cây nêu chính là nhằm tạo tiêu điểm tập trung, cố kết tâm thức cộng đồng trong lễ hội. Các nghi lễ tế thần cũng được thực hiện trang trọng, thành kính, đầy đủ nghi thức để bày tỏ lòng biết ơn của nhân dân với ông tổ của nghề nông.

Trong diễn văn khai hội đền Thần Nông, đồng chí Hà Quốc Hợp, Chủ tịch UBND huyện Lục Nam cho biết nước ta có truyền thống văn hiến lâu đời, có nhiều lễ hội, cúng tế được tổ chức hàng năm, đặc biệt là đa phần các lễ hội đều gắn với sản xuất nông nghiệp. Trong đó tín ngưỡng thờ Thần Nông là một nét văn hóa đặc sắc từ bao đời nay của nhân dân.

Những cư dân nông nghiệp tin rằng duy trì lễ tế Thần Nông với những nghi thức thành kính, đầy đủ sản vật nông nghiệp được dâng lên là bày tỏ lòng tưởng nhớ, biết ơn đối với ông tổ của nghề Nông, để Thần phù trì cho nhà nông, ban cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt. Những lễ hội này giàu tính nhân văn, ý nghĩa khuyến nông sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân trong việc khai phá, mở mang ruộng đồng, đề cao tinh thần gần dân, trọng nhà nông, nghề nông “Dĩ nông vi bản”, “Phi nông bất ổn”…

Đáp ứng mong mỏi của nhân dân

Trên mảnh đất thôn Hố Mỵ, xã Cẩm Lý hiện còn nhiều dấu tích quan trọng phản ánh chân thực về nghề nông của người dân còn lưu truyền trong dân gian. Đó là hình tượng, những vật dụng quen thuộc của nghề nông như Con trâu đá, Thằng Người, Luống cày ông Thuấn, Hòn Đống Thóc, Hòn Đống Gạo, Cái quạt hòm… Những dấu vết còn lưu lại khiến chúng ta liên tưởng rằng nơi đây chính là khởi thủy của nghề nông, là cội nguồn của nền văn minh lúa nước.

Nhân dân trong vùng lưu truyền câu chuyện vào một đêm đầu thế kỉ trước có một người khách phương xa đến, dừng chân trên một đỉnh núi cao (nơi hiện đang đặt tượng Mẫu) thì có một cơn gió mát từ trong núi thổi ra. Đứng trên đỉnh núi, chòm sao Thần Nông sáng rực, rất gần, có thể đếm rõ từng con vịt của Thần Nông trên dải sông Ngân Hà.

Các vị đại biểu tham dự buổi lễ

Kết hợp với những dấu tích còn lưu lại, người dân trong vùng có một niềm tin sâu sắc rằng nơi đây chính là huyệt đạo của Thần Nông. Kể từ đó, rất nhiều du khách tìm về đây hành lễ mỗi dịp đầu xuân với tâm nguyện cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi. Nhân dân trong vùng thì muốn có một nơi để dâng hương, cầu nguyện cho sự phồn thịnh của quê hương, người dân có cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Đồng chí Hà Quốc Hợp cho biết: “Đáp ứng niềm mong mỏi đó, nhằm phát triển những giá trị nhân văn sâu sắc về tín ngưỡng thờ Thần Nông cũng như tạo nền móng vững chắc để hình thành các tua, tuyến du lịch văn hóa, tâm linh trong hành trình về Tây Yên Tử từ đó góp phần quan trọng trong nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, huyện Lục Nam đã lập quy hoạch chi tiết và triển khai xây dựng đền Thần Nông trong quần thể dự án Đền Thần Nông và Khu dân cư mới với tổng diện tích trên 20ha”.

Công trình được khởi công xây dựng năm 2017. Sau hơn một năm đã hoàn thành các hạng mục chính gồm Đền Trình ba gian diện tích 97,13m2, đền chính là nơi thờ Thần Nông gồm năm gian hai chái, diện tích 263,22m2 và Đền Mẫu. Ngoài ra, đền hạ và thượng cũng được xây dựng công phu, kiến trúc đẹp.

Toàn bộ nơi này được xây dựng trong một quần thể hài hòa, tựa sơn, hướng thủy cùng hệ thống đồng bộ như giao thông, công viên cây xanh, hồ nước, khu vui chơi giải trí, khu dân cư, khu trung tâm thương mại… đáp ứng nhu cầu về văn hóa tâm linh của du khách thập phương và nhân dân trong vùng, mở ra một hành trình mới trên đường về Tây Yên Tử.

Đồng chí Hà Quốc Hợp nhận định: “Sau khi hoàn thành, quần thể Đền Thần Nông là điểm du lịch văn hóa tâm linh được gắn kết với các tua tuyến du lịch của tỉnh, từ đó tiếp tục thu hút đầu tư hình thành các khu, điểm du lịch tâm linh theo con đường hướng về Tây Yên Tử như khu du lịch sinh thái Suối Nứa, Vực Rêu, Thác Giót, suối Nước Vàng… thành sản phẩm tiêu biểu cho loại hình du lịch tâm linh của huyện”.

Nhiều hoạt động phong phú

Cùng với lễ khánh thành khai hội Đền Thần Nông năm nay, UBND huyện Lục Nam cũng phát động Tết trồng cây, “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” xuân Kỷ Hợi 2019. Đây là hoạt động có ý nghĩa to lớn, đã trở thành phong tục, một nét đẹp văn hóa của dân tộc Việt Nam, góp phần bảo vệ tài nguyên rừng và giáo dục ý thức bảo vệ môi trường sinh thái.

Tết trồng cây còn là nhiệm vụ mở đầu năm mới, qua đó đẩy mạnh phong trào thi đua, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa xã hội của địa phương, đơn vị, doanh nghiệp, tạo không khí thi đua lao động sản xuất sôi nổi rộng khắp trong mọi tổ chức, cơ quan, đơn vị, các tầng lớp nhân dân ngay từ đầu xuân. Hưởng ứng Tết trông cây là thể hiện tình cảm của mỗi người dân Việt Nam với Bác Hồ kính yêu, là thiết thực làm theo lời dạy của Người: “Vì lợi ích 10 năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”, “Mùa xuân là Tết trồng cây, làm cho đất nước càng ngày càng xuân”.

Để chuẩn bị cho lễ hội diễn ra trang trọng, văn minh, an toàn, Ban tổ chức đã chuẩn bị chu đáo từ các công trình đền, đường vào đền, bãi đỗ xe, nhà khánh tiết và chuẩn phương án bảo đảm an ninh trật tự. Vì thế, lễ hội diễn ra đông đúc, trang trọng nhưng vẫn rất vui tươi, phấn khởi.

Các gian hàng nông sản được trưng bày giới thiệu sản phẩm tại chân đền Thần Nông

Đáng chú ý, nhằm phục vụ du khách tham gia lễ hội và giới thiệu được sản phẩm du lịch, nông sản của địa phương, 12 gian hàng của các xã và Hội Sinh vật cảnh trong huyện cũng được mở tại đây. Các sản phẩm chủ lực, đặc trưng của huyện như dứa Bảo Sơn, khoai lang và khoai sọ Khám Lạng, mật ong và các sản phẩm chế biến từ vải thiều, nhãn… được trưng bày, giới thiệu để du khách có thể thưởng thức và mua về làm quà.

Theo ghi nhận của chúng tôi, các gian hàng bảo đảm đều nhau, đẹp mắt, có tên đơn vị tham gia. Ông Vũ Trí Học, Phó trưởng Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Lục Nam cho biết huyện hỗ trợ mỗi địa phương 15 triệu đồng để trưng bày nông sản, thuyết minh sản phẩm, hướng dẫn khách tham quan.

Lễ khánh thành và khai hội đền Thần Nông thực sự là một hoạt động có ý nghĩa nhằm khuyến nông, phát triển nghề trồng trọt, thêm một địa điểm sinh hoạt tinh thần phong phú cho nhân dân và góp phần thúc đẩy sự phát triển du lịch văn hóa tâm linh của huyện Lục Nam nói riêng, tỉnh Bắc Giang nói chung.