Khi giáo dục bị chi phối bởi đồng tiền…

Đạo đức bị coi nhẹ

Những ngày gần đây, dư luận xôn xao vụ giáo viên ở một trung tâm ngoại ngữ tại Hà Nội đã mắng chửi học viên như ở “đầu đường, xó chợ”. Mở đầu đoạn clip, giáo viên cho biết, đây không phải lần đầu học viên này vi phạm, do đó, học viên phải đóng 100.000 đồng. Học viên này phản ứng lại và khẳng định, không nộp phạt. Giáo viên này chỉ tay vào học viên, văng tục và lớn tiếng: “Đây là sân chơi của tao, tao thích làm gì thì làm”. Không những thế, nữ giáo viên còn xưng mày - tao, chửi học viên là “thằng mặt người, óc lợn, tao "đ..." cần tư cách giáo viên giẻ rách…”.

Trước cách hành xử của nữ giáo viên này, đa số mọi người đều có ý kiến bất bình, họ cho rằng, cách cư xử này không phù hợp với một giáo viên. Đây là biểu hiện rõ ràng nhất của sự xuống cấp đạo đức của người dạy học trước cám dỗ đồng tiền. Đồng thời, nó cho thấy, trong môi trường giáo dục ở các trung tâm tiếng Anh, trung tâm ngoại ngữ… đa số giáo viên và học viên chỉ ràng buộc nhau bởi đồng tiền. Ở nơi đó, dường như không tồn tại sự “tôn sư trọng đạo”, lễ phép với thầy cô hay thầy cô giáo coi học viên như con em của mình mà nó vận động theo cơ chế thị trường, khi đồng tiền chi phối tất cả thì mọi truyền thống đạo đức ngành giáo dục dường như lép vé.

Con sâu làm rầu nồi canh

Trao đổi với phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô, TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý Giáo dục Hà Nội cho biết: “Quy định phạt tiền khi không làm bài tập là phản giáo dục. Trong clip, mặc dù học viên cũng có lỗi sai nhưng cô giáo chỉ chăm chăm tìm cách xoay tiền từ lỗi của học sinh thì chẳng gọi là lừa đảo thì là gì?”.

Cũng theo ông Lâm, là giáo viên đã bước vào nghề dạy học thì không chỉ truyền thụ kiến thức mà còn là giúp học viên phát triển nhân cách… Giáo viên phải chỉ ra cách để họ nhận thức chứ không phải lúc nào cũng “đè” ra phạt.

Trong sự việc này, TS Lâm cho rằng, cô giáo không có đạo đức của nhà giáo, thể hiện năng lực sư phạm kém. Cô giáo không nhận thức được sứ mệnh của người thầy. Vì nóng giận mà hủy hoại hình ảnh của mình và khiến mọi người nghi ngờ về phẩm chất của nhà giáo. Không những thế, cô giáo này còn không tôn trọng học sinh, ứng xử như ngoài chợ búa, miệt thị, mạt sát. “Họ đã vi phạm nhân cách của người khác thì nhân cách của mình cũng không bao giờ có”, TS Lâm chia sẻ.

Đánh giá về vấn đề này, GS.TSKH Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam cũng cho rằng, dù học sinh hỗn láo ở mức độ nào chăng nữa thì giáo viên cũng không được lăng nhục. Nếu học sinh sai thì học sinh chịu quy định, hình phạt của nhà trường, trung tâm. Giáo viên có thể phạt cảnh cáo, đuổi học.

“Giáo viên dùng lời lẽ thô thiển, tục tĩu là không thể chấp nhận được. Không có người giáo viên nào lại dùng từ “tôm cá” như vậy. Một giáo viên mà có hành động như thế thì nhân dân làm sao họ tin tưởng vào được đội ngũ giáo viên của chúng ta”, GS.Phạm Tất Dong nói.

Ở góc độ nhà quản lý, ông Kiều Văn Minh, Trưởng phòng Giáo dục Thường xuyên – chuyên nghiệp, Sở GD-ĐT Hà Nội cho biết, Sở sẽ căn cứ vào mức độ sai phạm để xử lí vi phạm. Lớp học đó không được gọi là trung tâm vì chưa có giấy phép hoạt động. Cơ sở này chỉ là cơ sở đào tạo “chui” cho nên khi xử lí hành chính thì sẽ dừng hoạt động của cơ sở đó ngay.

Cũng theo ông Minh, tất cả những trung tâm khi thành lập và được Sở GD-ĐT Hà Nội cấp phép hoạt động thì giáo viên trong trung tâm đó phải đảm bảo theo đúng quy định hiện hành về đội ngũ giáo viên. Như vậy, đội ngũ giáo viên phải có năng lực chuyên môn, có phẩm chất đạo đức theo đúng quy định. Vì đã thực hiện chương trình dạy học rồi thì phải tuân thủ theo quy định của loại hình giáo dục.

Ông Kiều Văn Minh cũng khẳng định, cách xử sự của giáo viên tiếng Anh kia là vi phạm quy định hiện hành. Việc phạt tiền của giáo viên này cũng không có trong quy định nào.

Có thể thấy rằng, cách cư xử của nữ giáo viên cơ sở tiếng Anh nói trên như những “con sâu làm rầu nồi canh” làm dư luận hiểu sai về nhà giáo, về ngành giáo dục. Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần phải xử lí nghiêm khắc đối với cơ sở tiếng Anh này và cô giáo chửi học sinh trong clip. Nhiều chuyên gia giáo dục đề xuất đình chỉ vĩnh viễn cơ sở này, xử lí nghiêm giáo viên để làm gương cho người khác.

TS. Vũ Thu Hương (chuyên gia tâm lý giáo dục, kĩ năng sống): Sự việc này phần nào làm ảnh hưởng đến hình ảnh của nghề giáo, trong khi những người đó thậm chí có thể không chính danh đúng là giáo viên. Tôi cho rằng, cô giáo này không phải là cô giáo mà họ chỉ là thợ dạy. Cô giáo là những người chịu trách nhiệm đào tạo về kiến thức, kĩ năng và đạo đức học sinh. Thợ dạy là người biết một cái gì đó và chỉ quan tâm đến mục tiêu đó, có thể là kiến thức, kĩ năng nhưng không bao giờ là đạo đức cả! Nếu cứ gọi họ là cô giáo thì nhiều người lại bức xúc với ngành giáo dục. Chị Trần Thị Thu Hương (giáo viên trường Tiểu học Ngọc Lâm, Long Biên, Hà Nội): Là giáo viên, ai cũng muốn học sinh mình tiếp thu được bài và đạt kết quả tốt nhưng giáo viên phải hiểu là các bạn ấy cũng đã cố gắng lắm rồi dù có vài học sinh chưa có ý thức học tập tốt. Cô giáo kia ép học sinh bằng những quy định riêng của họ để đảm bảo uy tín của trung tâm. Tuy nhiên cách xử sự và nói năng của cô giáo là không chấp nhận được, không có tính mô phạm. Dù có cáu, có tức giận đến đâu thì họ vẫn phải biết kiềm chế, không thể dùng những từ ngữ đó mà nói học sinh được.