Kỷ niệm 110 năm ngày sinh họa sĩ Tô Ngọc Vân

Theo họa sĩ Trần Khánh Chương, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, họa sĩ Tô Ngọc Vân là con người tài hoa, có nếp sống thẳng thắn, trung thực, giản dị và dễ mến; có niềm đam mê sáng tạo và khám phá vươn tới cái đẹp đích thực của hội họa. Cả cuộc đời ông đã dành cho hội họa và hội họa đã đưa ông trở thành một danh họa của nền Mỹ thuật Việt Nam hiện đại với những tác phẩm sơn dầu, lụa, sơn mài...

62 tác phẩm có mặt tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam không phải là con số lớn trong toàn bộ những sáng tác của ông, nhưng sưu tập đã có được một số tác phẩm giá trị thuộc vào hàng kho báu của nghệ thuật hội họa Việt Nam. Năm 2013, tác phẩm “Hai thiếu nữ và em bé” trong sưu tập đã được xếp hạng Bảo vật quốc gia chính là niềm vinh dự và tự hào dành cho người nghệ sĩ.

Họa sĩ Tô Ngọc Vân tốt nghiệp khóa 2, Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương - là họa sĩ tài năng, nổi tiếng từ trước Cách mạng Tháng Tám 1945, với những tác phẩm sơn dầu, sơn mài, lụa... Ông là một trong những họa sĩ đầu tiên tiếp thu nghệ thuật phương Tây một cách sáng tạo, có kế thừa truyền thống dân tộc để tạo nên những tác phẩm chất lượng cao, tiêu biểu như: “Thuyền trên sông Hương”, “Thiếu nữ bên hoa huệ”, “Thiếu nữ bên hoa sen”... Riêng bức tranh “Thiếu nữ và hai em bé” của ông được xếp hạng là bảo vật quốc gia (2013).

Thực hiện lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, họa sĩ Tô Ngọc Vân đã cùng nhiều văn nghệ sĩ lên chiến khu Việt Bắc sống trong lòng nhân dân và chiến sĩ. Tại đây, ông đã sáng tác nhiều bức tranh sơn mài, ký họa về Tây Bắc, ký họa về nông dân cải cách ruộng đất năm 1953 bằng màu nước...

Chỉ 48 năm tuổi đời, 28 năm tuổi nghề nhưng họa sĩ Tô Ngọc Vân là một nghệ sĩ bậc thầy, uyên bác. Cùng với họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung, ông là người đặt nền móng cho ngành lý luận phê bình mỹ thuật, góp phần đào tạo nhiều họa sĩ tài danh thuộc thế hệ đầu tiên của nền mỹ thuật Việt Nam. Với những đóng góp lớn lao cho nền mỹ thuật Việt Nam, họa sĩ Tô Ngọc Vân đã được Đảng và Nhà nước tặng nhiều huân, huy chương và phần thưởng cao quý. Ông được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt 1).