Những quy định về cách đăng ký, sử dụng tài khoản định danh điện tử

Cách đăng ký tài khoản định danh cá nhân

Theo Nghị định 59, mỗi cá nhân hay tổ chức đều có danh tính điện tử. Đây là thông tin của chủ thể trong hệ thống định danh và xác thực điện tử, cho phép xác định duy nhất cá nhân hoặc tổ chức đó trên môi trường điện tử.

Mỗi danh tính điện tử được đăng ký một tài khoản định danh điện tử. Tài khoản này là tập hợp tên đăng nhập, mật khẩu hoặc hình thức xác thực khác được tạo lập bởi cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử (Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội thuộc Bộ Công an).

Giao diện ứng dụng VneID nhập số định danh cá nhân

Cũng theo Nghị định 59, trình tự và thủ tục đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 1 qua ứng dụng VNelD đối với người đã có căn cước công dân gắn chip bằng cách cài ứng dụng VnelD trên thiết bị di động. Truy cập VNelD, nhập số định danh cá nhân, số điện thoại hoặc thư điện tử; Cung cấp các thông tin theo hướng dẫn trên ứng dụng; Thu nhận ảnh chân dung và gửi yêu cầu đề nghị cấp tài khoản. Sau đó Cơ quan quản lý định danh điện tử sẽ thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua VNelD, tin nhắn SMS hoặc thư điện tử.

Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2 đối với công dân chưa có căn cước công dân gắn chip: Công dân đến công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp CCCD để làm thủ tục cấp tài khoản định danh điện tử; Thực hiện theo hướng dẫn của cán bộ công an.

Cán bộ chức năng nhập thông tin công dân cung cấp vào hệ thống định danh và xác thực điện tử; Chụp ảnh chân dung, lấy mẫu vân tay của công dân để xác thực với cơ sở dữ liệu căn cước công dân và khẳng định sự đồng ý đăng ký tạo tài khoản định danh. Cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua VNelD, tin nhắn SMS hoặc thư điện tử.

Tài khoản định danh điện tử mức độ 2 có giá trị tương đương như việc sử dụng thẻ căn cước công dân gắn chip trong các giao dịch hành chính, dân sự. Tài khoản định danh điện tử sẽ bị khóa khi công dân yêu cầu, chủ tài khoản chết hoặc theo yêu cầu của cơ quan chức năng.

Sử dụng tài khoản định danh điện tử như thế nào?

Để sử dụng tài khoản định danh điện tử có hiệu quả, Điều 13 Nghị định 59 nêu 8 nội dung sau để công dân lưu ý khi cài đặt, sử dụng tài khoản này trên môi trường điện tử:

1. Chủ thể danh tính điện tử sử dụng tài khoản định danh điện tử để đăng nhập và sử dụng các tính năng, tiện ích trên ứng dụng VNelD, trang thông tin định danh điện tử.

2. Tài khoản định danh điện tử do hệ thống đị nh danh và xác thực điện tử tạo lập để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công trên môi trường điện tử và các hoạt động khác.

3. Cơ quan, tổ chức, cá nhân được tạo lập tài khoản và chịu trách nhiệm xác thực, bảo đảm tính chính xác của tài khoản do mình tạo lập, quyết định mức độ và giá trị sử dụng của từng mức độ tài khoản. Thông tin để tạo lập tài khoản do chủ thể của tài khoản cung cấp hoặc đồng ý cho cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng để tạo lập tài khoản.

4. Việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 1 được tạo lập bởi hệ thống định danh và xác thực điện tử đối với công dân Việt Nam có giá trị chứng minh các thông tin của người đó.

5. Việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 đối với chủ thể danh tính điện tử là công dân Việt Nam có giá trị tương đương như việc sử dụng thẻ căn cước công dân trong thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình thẻ căn cước công dân.

Bên cạnh đó, tài khoản định danh điện tử mức độ 2 có giá trị cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ của công dân đã được đồng bộ vào tài khoản định danh điện tử để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối chiếu.

6. Đối với chủ thể là người nước ngoài, việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 có giá trị tương đương như việc sử dụng hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế; có giá trị cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ của người đó đã được đồng bộ vào tài khoản định danh điện tử để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối chiếu khi cần xuất trình giấy tờ.

7. Việc sử dụng tài khoản định danh điện tử được tạo lập bởi hệ thống định danh và xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là tổ chức do người đại diện theo pháp luật thực hiện hoặc giao cho người được ủy quyền sử dụng.

Việc sử dụng tài khoản định danh điện tử của tổ chức có giá trị chứng minh danh tính điện tử của tổ chức khi thực hiện giao dịch có yêu cầu chứng minh thông tin về tổ chức đó; có giá trị cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ của tổ chức được đồng bộ.

8. Khi chủ thể danh tính điện tử sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 trong các hoạt động, giao dịch điện tử thì có giá trị tương đương với việc xuất trình giấy tờ, tài liệu để chứng minh thông tin đã được tích hợp vào tài khoản.

Công an quận Bắc Từ Liêm cấp thẻ CCCD gắn chíp điện tử cho các em học sinh

Khi nào bị khóa tài khoản định danh điện tử?

Theo Nghị định 59/2022 quy định về định danh và xác thực điện tử có hiệu lực từ ngày 20/10, hệ thống định danh và xác thực điện tử sẽ tự động khóa tài khoản định danh điện tử trong những trường hợp sau: Công dân yêu cầu khóa tài khoản của mình; người vi phạm điều khoản sử dụng app VNeID; Người bị thu hồi CCCD hoặc chủ thể danh tính điện tử chết. Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoặc bên sử dụng dịch vụ có yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử, thì gửi đề nghị khóa tài khoản tới cơ quan công an để xem xét, giải quyết.

Trong thời hạn 2 ngày làm việc, thủ trưởng cơ quan công an nơi tiếp nhận đề nghị khóa tài khoản phê duyệt việc khóa tài khoản nếu đúng quy định. Trường hợp từ chối khóa tài khoản thì có văn bản trả lời nêu rõ lý do.

Đối với người nước ngoài, ngoài những nội dung tương tự như trên, tài khoản định danh của họ cũng sẽ bị khóa nếu chủ tài khoản hết hạn sử dụng hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế; chủ thể danh tính điện tử hết thời hạn cư trú trên lãnh thổ Việt Nam.

Còn đối với chủ tài khoản là tổ chức, Khoản 3 Điều 19 của Nghị định 59 nêu rõ tài khoản định danh bị khóa khi chủ thể có yêu cầu khóa; vi phạm điều khoản sử dụng ứng dụng VNelD; tổ chức giải thể, dừng hoạt động theo quy định.

Cũng theo Điều 19 nêu trên, tài khoản định danh điện tử sẽ được mở khóa trong các trường hợp sau: Hệ thống tự động mở khóa ngay tài khoản định danh điện tử khi các căn cứ khóa tự động tài khoản định danh điện tử đã hết; Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoặc bên sử dụng dịch vụ có yêu cầu mở khóa tài khoản định danh điện tử thì gửi đề nghị đến cơ quan công an để giải quyết.

Để yêu cầu khóa hoặc mở khóa tài khoản định danh điện tử, người dân có thể thực hiện theo 3 cách thức sau: Chủ tài khoản làm theo hướng dẫn trên ứng dụng VNeID. Liên hệ với tổng đài tiếp nhận và giải quyết các yêu cầu về định danh và xác thực điện tử, cung cấp những thông tin xác thực theo yêu cầu. Công dân đến cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử, cung cấp thông tin xác thực chủ tài khoản để yêu cầu khóa, mở khóa tài khoản của mình.