Thêm 12 người được điều trị ARV sau vụ tai nạn xe khách tại Kon Tum

Như vậy cả 36 người tham gia cấp cứu và cứu nạn có tiếp xúc trực tiếp với máu nạn nhân nhiễm HIV đã được điều trị ARV trong vòng 72 giờ sau phơi nhiễm. Khoảng thời gian này là thời gian tối ưu mà Bộ Y tế đã khuyến cáo.

Như tin đã đưa, ngày 30/6/2017 tại địa phận xã Đắk Hring, huyện Đắk Hà, tỉnh Kon Tum đã xảy ra vụ tai nạn giao thông do 2 xe khách đâm nhau khiến nhiều người thương vong trong đó có 1 nạn nhân tử vong ngay tại chỗ. Nhiều cán bộ y tế, công an và người dân đã tích cực tham gia cấp cứu và cứu nạn trong vụ tai nạn này mà không kịp sử dụng các biện pháp phòng hộ. Trong số các nạn nhân tử vong có một người nhiễm HIV và tình trạng nhiễm HIV của nạn nhân này chỉ được biết sau khi cứu nạn và cấp cứu cho bệnh nhân.

Cấp cứu nạn nhân vụ tai nạn tại tỉnh Kon Tum

Nhận được thông tin, Sở Y tế tỉnh Kon Tum và Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế đã chỉ đạo các đơn vị liên quan hướng dẫn các cơ sở y tế tiến hành cấp cứu nạn nhân, tư vấn, xét nghiệm sàng lọc và cấp miễn phí thuốc ARV để điều trị phơi nhiễm HIV ngay cho những người có liên quan đến ca cấp cứu người nhiễm HIV theo qui định, kể cả người dân tham gia cấp cứu trong vụ tai nạn này.

Sở Y tế cũng đã hướng dẫn việc tiệt trùng, xử lý, mai táng người nhiễm và các vật dụng liên quan theo qui định; Tổ chức thăm hỏi, động viên những người dân và các cán bộ y tế đã tích cực tham gia cấp cứu người bị nạn; Tổ chức tuyên truyền về dự phòng phơi nhiễm HIV; Cung cấp thông tin chính thức cho các cơ quan thông tin đại chúng.

Nói về việc xử lý trong trường hợp bị phơi nhiễm với HIV, TS.BS. Hoàng Đình Cảnh – Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế cho hay: Trước tiên là phải xử lý tại chỗ, nếu người bị phơi nhiễm tổn thương da chảy máu cần rửa ngay vết thương dưới vòi nước; Để vết thương tự chảy máu trong một thời gian ngắn, không nặn bóp vết thương, sau đó rửa kỹ bằng xà phòng và nước sạch. Nếu bị phơi nhiễm qua niêm mạc mắt thì rửa mắt bằng nước cất hoặc nước muối NaCl 0,9% liên tục trong 5 phút. Dùng vòi rửa mắt khẩn cấp nếu có.

Nếu phơi nhiễm qua niêm mạc miệng, mũi thì rửa mũi bằng nước cất hoặc dung dịch NaCl 0,9 % và sau đó xúc miệng bằng dung dịch NaCl 0,9 % nhiều lần. Bước này là rất quan trọng nhằm loại bỏ phần lớn HIV nếu có trong máu khỏi vết thương. Ngay cả da không bị tổn thương mà tiếp xúc trực tiếp với máu cũng cần rửa bằng nước sạch và xà phòng càng sớm càng tốt. Tiếp theo, cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, sàng lọc, đánh giá nguy cơ và điều trị dự phòng sau phơi nhiễm bằng thuốc ARV nếu cần thiết.

Với người phơi nhiễm HIV trong môi trường nghề nghiệp, để đảm bảo đúng người, đúng việc, còn cần phải làm thêm một số bước khác như báo cáo người phụ trách và làm biên bản với đầy đủ các thông tin yêu cầu theo hồ sơ phơi nhiễm qui định.

TS.BS. Hoàng Đình Cảnh – Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế

TS Cảnh cũng đưa ra khuyến cáo cho các thầy thuốc cũng như người dân tham gia cứu nạn trong các trường hợp tương tự vụ tai nạn ở Kon Tum. Cụ thể, tất cả cán bộ y tế phải nghiêm túc thực hiện các biện pháp dự phòng khi làm việc. Tuy nhiên, mỗi năm vẫn có gần một nghìn trường hợp cán bộ y tế bị phơi nhiễm HIV khi làm nhiệm vụ. Nguyên nhân có thể do tình huống bất khả kháng, đã áp dụng biện pháp dự phòng nhưng vẫn bị phơi nhiễm, hoặc nguyên nhân do cán bộ y tế chủ quan, không tuân thủ nghiêm ngặt qui định tại Thông tư 18, mặt khác cũng có nguyên nhân trong một số tình huống đặc biệt, khẩn cấp, thầy thuốc tham gia cấp cứu mà không kịp áp dụng các biện pháp dự phòng, đó là những tình huống họ theo phản xạ, bản năng nghề nghiệp cứu người là trên hết.

"Ví dụ, khi một bệnh nhân đưa vào cấp cứu, máu đang phun chảy thành tia, thì phản xạ đầu tiên của thầy thuốc là phải cầm máu ngay cho bệnh nhân nếu không bệnh nhân sẽ tử vong, khi đó họ có thể không kịp đi găng tay, đeo kính, khẩu trang... Trong mọi tình huống, khi bị phơi nhiễm HIV phải tiến hành tư vấn và điều trị ARV nếu cần. Với những người tham gia cấp cứu cho nạn nhân trong tai nạn giao thông hay tai nạn nghề nghiệp, cấp cứu người bị thương có chảy máu cũng tương tự, cố gắng hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp với máu và dịch của nạn nhân bằng cách nhanh chóng tìm kiếm các vật dụng như bao ni lông, áo mưa hay quần áo hoặc bất cứ vật lót nào có thể có", TS Cảnh nhấn mạnh.

Trong trường hợp không thể có dụng cụ phòng hộ hoặc phòng hộ không hiệu quả dẫn đến phơi nhiễm HIV thì cũng bình tĩnh để xử lý tại chỗ như hướng dẫn nêu trên và khẩn trương đến cơ sở y tế để được tư vấn, đánh giá nguy cơ, xét nghiệm sàng lọc và điều trị dự phòng nếu cần thiết.

Hành động tích cực tham gia cấp cứu người bị nạn, bất chấp nguy hiểm là hành động của những người dũng cảm và đầy lòng nhân ái. Đấy là những nghĩa cử cao đẹp, là gương người tốt, việc tốt, luôn được xã hội tôn vinh. Ghi nhận và tôn vinh những người tích cực, dũng cảm cứu nạn tại Kon Tum, Bộ Y tế và ngành Y tế Kon Tum đã và đang nỗ lực hỗ trợ họ bằng những việc làm cụ thể đó là tư vấn, hỗ trợ tâm lý, xét nghiệm và cấp thuốc ARV điều trị dự phòng miễn phí cho họ, giải quyết các chế độ chính sách, giúp họ vượt qua những giai đoạn khó khăn.