Tag

Thu Hà Nội đầy quyến rũ trong ca khúc Đoàn Chuẩn

Văn hóa 30/08/2019 10:44
aa
TTTĐ - Mùa thu lại về trong tiết trời se se, màu mây xanh ngắt và những cơn gió heo may thoảng qua, lòng lại gợi nên bao ký ức. Hà Nội ngày nay đã khác xa ngày xưa, bởi nhịp sống, cảnh sắc và con người đều thay đổi. Một góc khuất nào đó của Hà thành vào mỗi sáng tinh mơ hay đêm khuya thanh vắng, người Hà Nội sẽ chạm vào một mùa thu quyến rũ, đài các, thơ mộng khi đắm chìm vào những ca khúc của nghệ sĩ tài danh Đoàn Chuẩn.

Thu Hà Nội đầy quyến rũ trong ca khúc Đoàn Chuẩn

Cố nhạc sỹ Đoàn Chuẩn

Bài liên quan

Rực rỡ sắc thu Hà Nội

Cả cuộc đời nhạc sĩ Đoàn Chuẩn sáng tác không nhiều. Trong 19 tác phẩm đã được công bố của ông có 10 bài là phổ biến, để đời mà hầu như ai cũng biết là “Thu quyến rũ”, “Tình nghệ sĩ”. “Lá đổ muôn chiều”, “Tà áo xanh”, “Gửi gió cho mây ngàn bay”, “Lá thư”, “Gửi người em gái miền Nam”…

Theo gia đình nhạc sĩ, có thể những bài khác của ông còn ở đâu đó chưa tìm thấy nhưng cũng chỉ cần có thế, cái tên Đoàn Chuẩn đã tạo dựng một vị trí không thể nào thay thế trong nền tân nhạc Việt Nam, cũng như trong lòng thính giả.

Các giai phẩm ấy dù được ký dưới cái tên: Nhạc Đoàn Chuẩn, lời Từ Linh (tên người bạn tâm giao của ông) song Từ Linh không hề tham gia vào quá trình sáng tác. Bởi thế, tình bạn giữa hai người là mối quan hệ bằng hữu hiếm có từ trước đến nay.

Gia đình nhạc sĩ Đoàn Chuẩn
Gia đình nhạc sĩ Đoàn Chuẩn

Trong những bài hát của ông, có rất nhiều câu từ đặc tả mùa thu. Từ “Trời đất kia ngả màu xanh lơ/ Đàn bướm kia đùa vui bên muôn hoa/ Bên những bông hồng đẹp xinh” (Thu quyến rũ) qua “Như duyên em thầm kín/ Trong hương thu màu tím buồn” (Cánh hoa duyên kiếp) với “Nhớ tới mùa thu năm xưa gửi nhau phong thư ngào ngạt hương” (Lá thư) rồi “Một sớm thu về chuyển bến xuôi” (Chuyển bến) hay “Ta quen nhau mùa thu” (Tà áo xanh) và “Thu đi cho lá vàng bay” (Lá đổ muôn chiều)…

Nhất là với “Gửi gió cho mây ngàn bay”, nét thu càng trở nên đắm đuối, yêu kiều như nhan sắc một người con gái: “Với bao tà áo xanh đây mùa thu/ Hoa lá tàn hàng cây đứng hững hờ/ Lá vàng từng cánh rơi từng cánh/ Rơi xuống âm thầm trên đất xưa”…

Ta bắt gặp ở đây những hình ảnh, ca từ đẹp mà buồn mang mác lại đầy tính ước lệ, tượng trưng như trong thơ Đường. Để khi thả hồn mình vào những ca khúc ấy, tâm tư con người như một tấm mành tơ nhện, khẽ rung lên xao xuyến, bồi hồi trong hơi thở mùa thu dịu ngọt.

Có một điều đáng nhớ nữa, trong những ca khúc “rất thu” ấy, không có bất cứ một từ nào nhắc đến Hà Nội nhưng người nghe đều cảm nhận, chỉ có mùa thu Hà Nội mới đủ để gợi nên trong ông những cảm hứng tuyệt vời khi sáng tác những tác phẩm này.

Một Hà Nội với dáng vẻ cổ kính, trầm mặc mà sang trọng, thanh lịch trong hình ảnh những thanh nữ dạo guốc trên đường phố, con ngõ, bên thành quách, đền chùa nghìn năm. Rồi những cơn gió heo may như thổi từ thuở “Dấu xưa xe ngựa hồn thu thảo/ Nền cũ lâu đài bóng tịch dương” về, thổi tung những tà áo dài trắng tinh khôi, vờn lên mái tóc búi xõa, đùa lên hàng mi như sóng nước hồ Gươm… Một Hà Nội mà đến bây giờ với chúng ta như đã là cổ tích.

Tuy nhiên, để nhạc sĩ nhìn và vẽ nên một Hà Nội với con mắt lãng tử như vậy cũng có một nguyên nhân sâu xa. Đoàn Chuẩn sinh ngày 15/6/1924 trong một gia đình tư sản cỡ lớn đất Hải Phòng, mảnh đất có nhiều nhân vật đóng góp lớn cho nền âm nhạc Việt Nam thời điểm khởi đầu như Lê Thương, Văn Cao, Hoàng Quý, Hoàng Phú (Tô Vũ)…

Sau đó, Đoàn Chuẩn lại trưởng thành ở Hà thành, mảnh đất ngàn năm văn hiến, trong thời buổi văn hóa Pháp đang tạo nên ảnh hưởng lớn với tầng lớp thanh niên bấy giờ. Đoàn Chuẩn, chàng công tử con một của hãng nước mắm Vạn Vân, từng nổi tiếng khắp Đông Dương và được lưu truyền bằng cả ca dao: “Cốm Vòng, cà Báng, húng Láng, tương Bần, nước mắm Vạn Vân, cá rô Đầm Sét”.

Tài hoa, đẹp trai và giầu có, Đoàn Chuẩn từng sở hữu những tiện nghi mà thời nay nhiều người còn mơ ước. Đoàn Chuẩn cũng nổi tiếng chơi ngông, khi cho cả Hà thành xôn xao vì một mình sở hữu sáu chiếc xe ô tô. Cả Việt Nam ngày đó chỉ có hai chiếc xe Cadillac, vì mê tiếng đàn guitar Hawaii (Hạ Uy cầm), ông đã đổi cả chiếc xe lấy một cây đàn ba cần sản xuất tại Tiệp Khắc (cũ).

Nghệ sĩ Đoàn Đính, con trai nhạc sĩ Đoàn Chuẩn từng cho biết, cây đàn đó gia đình ông vẫn nâng niu cất giữ như bảo vật. Trong chương trình ca nhạc “Thu về trên phố” diễn ra tại Cung hữu nghị Hà Nội cách đây sáu năm, nghệ sĩ Đoàn Đính đã trình tấu bản “Chuyển bến” và đệm đàn cho ca sĩ Ánh Tuyết hát bằng chính cây đàn cha ông để lại. Cây Hạ Uy cầm đó dù đã thuộc dạng cổ nhưng tiếng vẫn hay, gỗ khô nhưng không cong vênh, âm phát ra ngấm vào từng thớ gỗ, cộng hưởng ngân rung.

Với cây đàn này và tình yêu vô bờ với âm nhạc, Đoàn Chuẩn đã cho ra đời những bài hát đi vào lòng người, đầy chất thu quyến rũ. Điều đặc biệt, dù trong bài hát của ông luôn dạt dào tình yêu, các câu chuyện đồn thổi về “bóng hồng” đi qua cuộc đời nhạc sĩ không ít nhưng nghệ sĩ Đoàn Đính từng cho biết, cha anh không bao giờ nhắc tới bất cứ người phụ nữ nào ngoài vợ.

“Mẹ tôi rất tự hào vì ca khúc “Đường về Việt Bắc” mà bố viết riêng tặng mẹ. Mẹ bảo chỉ cần một bài đó là đủ rồi, còn những bài hát khác bố viết tặng ai hay liên quan đến ai thì mẹ cũng không phiền lòng”, nghệ sĩ Đoàn Đính cho hay.

Là nghệ sĩ phong lưu và nhiều lúc rất “ngông” nhưng Đoàn Chuẩn lại là người cha mẫu mực và người thầy khó tính. Cái thời mở lớp dạy guitar Hawaii, ông thường xuyên thức cả đêm chép nhạc từ đĩa than để dạy học trò, kiên nhẫn chỉ bảo từng li từng tí. Một cậu học trò rất có năng khiếu nhưng chỉ một lần đùa cợt trong giờ học là ông đuổi luôn, xin thế nào cũng không lay chuyển được.

Mấy chục năm trời gắn bó với Hà Nội, trải qua nhiều mùa thu rạo rực, bâng khuâng, ông mất tại nhà, số 9 phố Cao Bá Quát năm 2001, sau một thời gian bị tai biến mạch máu não và hôn mê. Lúc này, các bài hát của ông đã được lưu hành trở lại sau thời gian dài vắng bóng.

Gia đình nhạc sĩ tài hoa kể, trước lúc mất, người nhà hỏi ông có muốn được nghe lại những bản nhạc mà ông đã từng viết nên hay không. Ông gật đầu và ra dấu muốn được nghe lại bản “Vĩnh biệt” (còn có tên khác là “Vàng phai mấy lá”) qua giọng ca Ánh Tuyết.

Đúng như câu nói cuối cùng của ông trước khi chìm vào hôn mê và phải bút đàm: “Rồi những người tình sẽ ra đi. Rồi nhạc sĩ sẽ ra đi. Chỉ còn tác phẩm ở lại”. Ngày nay, những ca khúc của ông vẫn sống trong lòng người yêu nhạc.

Để mỗi khi Hà Nội vào thu, chỉ cần nghe “Thu quyến rũ” là chúng ta biết “chất” thu Hà Nội. Dù đã bao người đắm say với mùa thu của đất này, viết nên bao ca khúc về mùa thu Hà Nội thì những ca khúc của Đoàn Chuẩn vẫn chiếm một vị trí sâu thẳm và lâu bền trong trái tim những người yêu cái đẹp, yêu mùa thu Hà Nội, yêu những khoảnh khắc xuyến xao khi “trời đất kia ngả màu xanh lơ” hay “lá vàng từng cánh rơi từng cánh”…

Tin liên quan

Đọc thêm

Hà Nội vận dụng sáng tạo quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong xây dựng và phát triển văn hóa Thủ đô Văn hóa

Hà Nội vận dụng sáng tạo quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong xây dựng và phát triển văn hóa Thủ đô

TTTĐ - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhà lãnh đạo xuất sắc, người đồng chí mẫu mực và kính yêu của chúng ta đã ra đi về thế giới người hiền, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho chiến sĩ, đồng bào cả nước. Đồng chí mất đi nhưng những di sản mà đồng chí để lại cho Đảng, cho đất nước và Nhân dân sẽ mãi trường tồn, là điểm tựa cho đất nước, cho Thủ đô tiếp tục tiến lên, dựng xây non sông Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc. Trong những chỉ đạo, định hướng lớn với Đảng bộ Hà Nội về phát triển kinh tế - xã hội, nhiệm vụ xây dựng và phát triển văn hóa, con người Thủ đô tiêu biểu luôn được Tổng Bí thư đặc biệt quan tâm...
Chân dung Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng qua nghệ thuật điêu khắc ánh sáng Văn học - Nghệ thuật

Chân dung Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng qua nghệ thuật điêu khắc ánh sáng

TTTĐ - Lấy cảm hứng từ chính sách "Ngoại giao cây tre" của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nghệ nhân Bùi Văn Tự đã tạo ra tác phẩm "Cây tre Việt Nam" để tưởng nhớ nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng.
Văn hóa - nguồn sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước Văn hóa

Văn hóa - nguồn sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước

TTTĐ - Xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hoá thật sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Đó là quan điểm của các chuyên gia đưa ra tại Hội thảo khoa học "50 năm xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn”.
Khắc sâu lời dạy của Tổng Bí thư về sáng tác và tuyên truyền Văn hóa

Khắc sâu lời dạy của Tổng Bí thư về sáng tác và tuyên truyền

TTTĐ - Từng vinh dự được biểu diễn phục vụ và lắng nghe những lời dặn dò của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trung tá, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn luôn cố gắng phát huy vai trò của Đảng viên, nhạc sĩ, sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam trong việc tuyên truyền về Đảng, Bác Hồ, quê hương đất nước bằng sự giản dị, chân thành và mang đậm hơi thở cũng như góc nhìn riêng của thế hệ trẻ.
Tình yêu dân tộc và sứ mệnh của người đứng đầu đất nước Văn hóa

Tình yêu dân tộc và sứ mệnh của người đứng đầu đất nước

TTTĐ - Suốt những năm qua, những chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Phú Trọng đều là "kim chỉ Nam" cho từng bước tiến, từng giai đoạn của đất nước, bao trùm mọi lĩnh vực, ngành nghề. Tập hợp những cuốn sách Tổng Bí thư để lại cho đời cho thấy tình cảm sâu nặng, suốt đời vì dân vì nước, cống hiến tận tâm tận lực của đồng chí.
Văn hóa Việt làm vẻ vang dân tộc bởi "người dẫn đường" tâm huyết Văn hóa

Văn hóa Việt làm vẻ vang dân tộc bởi "người dẫn đường" tâm huyết

TTTĐ - Với vai trò là "người dẫn đường" cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, suốt những năm qua, với tầm nhìn sâu rộng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã vạch ra những đường lối về phát triển văn hóa, phát triển con người để đất nước ta vươn mình, khẳng định vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế.
Tôn vinh nghề sáng tạo nội dung tiếp thị liên kết Giải trí

Tôn vinh nghề sáng tạo nội dung tiếp thị liên kết

TTTĐ - TikTok Shop ra mắt chương trình "Nghề Chủ Chốt" với sự tham gia của 10 Affiliate Creator nổi bật cùng với những câu chuyện hậu trường lần đầu được "bật mí", mang đến góc nhìn mới và toàn diện hơn về nghề sáng tạo nội dung tiếp thị liên kết.
Hoãn chương trình nghệ thuật “Vĩ tuyến 17 - Khát vọng hòa bình” Điện ảnh - Âm nhạc

Hoãn chương trình nghệ thuật “Vĩ tuyến 17 - Khát vọng hòa bình”

Ban Tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận “Vĩ tuyến 17 - Khát vọng hòa bình” thông báo, chương trình dự kiến diễn ra vào tối 19/7 tại Kỳ đài bờ Bắc - Khu Di tích Đôi bờ Hiền Lương tỉnh Quảng Trị sẽ được hoãn vì lý do kỹ thuật.
Khởi động cuộc thi “Thiết kế National Costume” chủ đề “My Vietnam” Thời trang - Làm đẹp

Khởi động cuộc thi “Thiết kế National Costume” chủ đề “My Vietnam”

TTTĐ - Ban Tổ chức Mister Vietnam thông báo tổ chức tuyển chọn “Thiết kế National Costume” dành cho các đại diện Việt Nam sẽ tham gia các cuộc thi dành cho nam lớn nhất thế giới với những giải thưởng hấp dẫn.
Tái hiện chuyện tình giữa công chúa nhà Nguyễn và thương nhân Nhật Bản Văn hóa

Tái hiện chuyện tình giữa công chúa nhà Nguyễn và thương nhân Nhật Bản

TTTĐ - Mới đây, tại Thành phố Hồ Chí Minh đã công diễn kịch kể chuyện âm nhạc đặc biệt opera “Công nữ Anio”. Câu chuyện tình yêu của công chúa Ngọc Hoa và chàng thương nhân Nhật Bản Araki Sotaro một lần nữa khiến khán giả xúc động.
Xem thêm