Trẻ mới lớn tụ tập thành băng cướp: Có trách nhiệm của gia đình và xã hội
Tụ tập lang thang thành nhóm cướp nguy hiểm
Mới đây Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội đã bắt giữ các đối tượng trong băng cướp nhí gồm: Nguyễn Hữu Hưng (SN:2003, đối tượng cầm đầu); Đàm Xuân Huy (SN 2006), Lê Quang Việt (SN 2002, cùng trú tại quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội); Đàm Xuân Long, (SN 2004); Nguyễn Hữu Tình (SN 2005) và Bùi Xuân Đức, (SN 2006, cùng trú tại huyện Đan Phượng, Hà Nội). Đây là nhóm cướp nhí đã chặn đường gây ra 4 vụ cướp rất manh động trong các đêm 12, 14 và 21/4 trên địa bàn các quận, huyện: Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm, Hoài Đức. Hành vi của băng cướp nhí hết sức manh động, chúng dùng hung khí tấn công những thanh niên đi một mình trong đêm, cướp 4 xe máy và các tài sản khác của các nạn nhân.
Băng cướp tuổi teen vừa bị Phòng Cảnh sát hình sự bắt giữ |
Tại cơ quan Công an, các đối tượng trong nhóm cướp nhí đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Đáng chú ý, chúng đều ở tuổi mới lớn, sống trong gia đình không hạnh phúc, thiếu sự quan tâm giáo dục của cha mẹ, gia đình và chính quyền địa phương nên bỏ học sớm, thường xuyên đến quán game internet tụ tập kết thân với nhau.
Hết tiền tiêu, các đối tượng rủ nhau điều khiển xe máy đi lang thang trên các tuyến đường, khi phát hiện những thanh niên đi trong đêm một mình, liền áp sát, dùng hung khí chặn đánh để cướp xe máy và nhiều tài sản khác. Số xe máy cướp được, chúng bán cho một đối tượng ở tỉnh Thái Bình đem về tháo rời, bán linh kiện nhằm tránh bị phát hiện. Hiện cơ quan điều tra đã bắt giữ 2 đối tượng có liên quan về tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; Thu giữ gần 80 chiếc xe máy không giấy tờ, có dấu hiệu bất minh.
Trao đổi với PV báo Tuổi trẻ Thủ đô về vụ việc trên, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết: Thời gian gần đây tình hình tội phạm có xu hướng trẻ hóa, những đứa trẻ sống trong gia đình thiếu hạnh phúc, thiếu sự quan tâm giáo dục của gia đình, chính quyền địa phương thì rất dễ sa ngã, phạm tội. Mặt trái của sự phát triển mạng internet, các nền tảng số, mạng xã hội khiến giới trẻ rất dễ bị kích động, tụ tập lập hội nhóm trở thành các phần tử bất hảo, gây mất an ninh trật tự, trộm cắp, cướp giật, lừa đảo hoặc các tội danh liên quan đến ma túy.
“Để xảy ra các vụ án hình sự mà người phạm tội là chưa thành niên có trách nhiệm của cha mẹ, người giám hộ, sâu xa hơn là trách nhiệm của gia đình, nhà trường và xã hội trong việc giáo dục trẻ em. Trẻ em và người chưa thành niên là những đối tượng chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần, nhận thức về pháp luật và xã hội còn hạn chế. Các em rất cần sự quan tâm chăm sóc, giáo dục của gia đình và cộng đồng.
Khi gia đình, cộng đồng thiếu quan tâm giáo dục, không kịp thời uốn nắn thì người chưa thành niên rất dễ sai lầm, sa ngã, thậm chí hư hỏng. Từ những đứa trẻ ngoan hiền, biết vâng lời nhưng khi gia đình xảy ra những chuyện chẳng lành, không còn hạnh phúc, người nuôi dạy trẻ lại không có thời gian, thiếu trách nhiệm hoặc không đủ kỹ năng thì rất dễ biến những đứa trẻ ngoan thành những trẻ hư, khó bảo rồi có thể biến thành tội phạm”, luật sư Cường nói.
Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp |
Cần tạo môi trường an toàn, lành mạnh
Cũng theo luật sư, vụ án trên cho thấy, nhóm cướp nhí rất manh động, táo tợn, liều lĩnh nên việc bắt giữ nhóm đối tượng này đã ngăn chặn được chuỗi ngày thực hiện hành vi phạm tội, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội tại Thủ đô Hà Nội.
Ngoài những đối tượng cướp tài sản đã bị bắt giữ, Cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có để xử lý theo quy định của pháp luật. Đây là hành vi nguy hiểm cho xã hội, là nguyên nhân, điều kiện phạm tội, tạo động lực cho các đối tượng thực hiện hành vi cướp tài sản có chỗ cất giấu, tiêu thụ. Bởi vậy, ngoài việc xử lý với nhóm cướp tài sản thì việc xử lý đối với các đối tượng tiêu thụ tài sản do phạm pháp mà có cũng là vấn đề quan trọng để đảm bảo môi trường xã hội an toàn, lành mạnh hơn.
Trong băng cướp nhí nhiều đối tượng chưa đủ 18 tuổi nhưng đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự (đều trên 14 tuổi). Bởi vậy, tất cả các đối tượng tham gia thực hiện hành vi cướp tài sản, hỗ trợ giúp sức cho các đối tượng khác thực hiện hành vi cướp tài sản sẽ đều bị xử lý về cùng một tội danh là tội cướp tài sản với các vai trò khác nhau theo quy định tại Điều 168 Bộ luật Hình sự hiện hành.
Cán bộ điều tra đưa đối tượng Nguyễn Hữu Hưng - kẻ cầm đầu băng cướp nhí đi lấy lời khai |
Theo thông tin từ phía Cơ quan điều tra thì các đối tượng này đã sử dụng vũ lực, đe dọa, uy hiếp tinh thần của nạn nhân để chiếm đoạt tài sản là xe máy; Hành vi phạm tội nhiều lần với nhiều người, trên nhiều địa bàn, gây hoang mang trong dư luận nên việc Cơ quan điều tra khởi tố các đối tượng này về tội cướp tài sản theo Điều 168 Bộ luật Hình sự là có căn cứ, đúng pháp luật.
Hành vi của các đối tượng này có thể được xác định là có tổ chức, có sử dụng vũ khí, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, đây là các tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự nên các đối tượng này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt là phạt từ 7 đến 15 năm tù theo quy định tại khoản 2, Điều 168 Bộ luật Hình sự. Với những đối tượng chưa đủ 18 tuổi thì mức hình phạt sẽ không quá 3/4 mức hình phạt theo khung khoản điều luật nêu trên.
Ngoài ra, cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có của một số người có liên quan để xử lý theo quy định tại Điều 323 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Việc xử lý đối với các đối tượng tiêu thụ tài sản do phạm tội mà có là rất quan trọng để loại bỏ động cơ phạm tội, khi không có nơi tiêu thụ thì các đối tượng có thể sẽ từ bỏ ý định thực hiện hành vi phạm tội.
Số xe máy có liên quan quan đến vụ án và nhiều linh kiện bị tháo rời đã được Cơ quan điều tra thu giữ |
Theo quy định của pháp luật thì cha mẹ có nghĩa vụ bảo vệ, chăm sóc, giáo dục con cái đến khi thành niên. Gia đình, nhà trường và xã hội đều có nghĩa vụ, trách nhiệm giáo dục, bảo vệ trẻ em và người chưa thành niên. Bởi vậy với những người chưa thành niên phạm tội thì họ sẽ được hưởng những chính sách khoan hồng nhân đạo của pháp luật theo hướng tăng cường giáo dục, hạn chế áp dụng hình phạt tù và mở ra cơ hội để cho họ có thời gian sửa chữa làm lại cuộc đời.
“Để giảm thiểu những vụ án hình sự mà người phạm tội là người chưa thành niên, ngăn chặn tình trạng trẻ hóa tội phạm thì vấn đề giáo dục cần phải được đẩy mạnh hơn, tăng cường trách nhiệm của cha mẹ, người giám hộ đối với trẻ em. Giáo dục kỹ năng sống, giáo dục văn hóa đạo đức cho trẻ em cần được quan tâm nhiều hơn.
Đối với những trẻ em sống trong môi trường đặc biệt, thiếu cha, thiếu mẹ, gia đình không hạnh phúc thì cần phải nêu cao hơn nữa trách nhiệm của nhà trường và xã hội; Trách nhiệm của các cơ quan chức năng để trẻ em có chỗ dựa, có gia đình thay thế hoặc có cộng đồng lành mạnh để các em có cơ hội phát triển, được giáo dục đầy đủ, kịp thời.
Có thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng ngừa tội phạm, trong đó có giải pháp tạo ra môi trường an toàn lành mạnh, tăng cường giáo dục đạo đức cho trẻ em thì mới giảm thiểu được những vụ việc người chưa thành niên phạm tội và hạn chế được những vụ án đáng tiếc như vụ án nêu trên”, luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh.