Trưng bày “Đứng lên và Cất tiếng” mừng sinh nhật Bác Hồ

Góp phần tôn vinh chặng đường hoạt động sôi nổi của nhà báo Hồ Chí Minh

Trưng bày điểm lại một số dấu ấn của Báo chí cách mạng Việt Nam qua 97 năm hình thành và phát triển. Trên chặng đường vẻ vang nhưng cũng đầy thăng trầm đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sáng lập nền báo chí cách mạng Việt Nam. Người cũng là một nhà báo lỗi lạc, có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp báo chí cách mạng nước nhà. Những lời dạy của Người đã trở thành bài học giá trị để báo chí cách mạng Việt Nam có những bước phát triển mạnh mẽ, vượt bậc.

Trưng bày thu hút sự quan tâm của đông đảo người xem

Học tập và làm theo lời Bác, các nhà báo - chiến sĩ luôn dùng ngòi bút làm “vũ khí mềm” để đấu tranh và cất cao tiếng nói dân tộc dù ở nơi ngục tù tăm tối hay chiến trường khốc liệt.

Trưng bày “Đứng lên và Cất tiếng” góp phần tôn vinh chặng đường hoạt động sôi nổi của một nhà báo vì nước - nhà báo Hồ Chí Minh; Tôn vinh những đóng góp của báo chí cách mạng Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, trong đó có sản phẩm báo chí “chưa từng có” ra đời trong các nhà tù thực dân, đế quốc. Trưng bày cũng là lời tri ân dành cho những nhà báo - chiến sĩ đã hy sinh xương máu, cống hiến quên mình cho sự nghiệp vẻ vang của nền báo chí cách mạng vì dân.

Không gian trưng bày được thể hiện với điểm nhấn hai màu chủ đạo: xanh và vàng; Trong đó nổi bật lên hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự nghiệp làm báo cách mạng phong phú, cùng những lời dạy của Người đã trở thành “kim chỉ nam” cho các nhà báo, phóng viên noi theo, học tập.

Hình ảnh được trưng bày tại Khu di tích Nhà tù Hỏa Lò

Cổng chính của trưng bày được thiết kế như một trang bìa của tờ báo giấy điểm lên những tin tức nóng bỏng từ chiến trường ác liệt hay ở nơi ngục tù tăm tối.

Phía bên trong trưng bày được triển khai với phong cách collage (cắt dán) kết hợp font retro (phông chữ cổ điển), cùng các kết cấu khối hộp được tận dụng linh hoạt kết hợp với kĩ thuật khoét rỗng, chữ nổi và hệ thống song sắt, xen kẽ trong tổng thể là các chi tiết tạo hình.

Một số dấu ấn lịch sử quan trọng trên chặng đường 97 năm hình thành và phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam được thể hiện theo hình thức timeline (dòng thời gian) kết hợp với phong cách collage (cắt dán).

Hành trình của báo chí cách mạng Việt Nam

Trưng bày “Đứng lên và Cất tiếng” được thể hiện qua 2 nội dung: "Tiếng nói dân tộc" và "Vì nước dấn thân, vì dân cất tiếng".

"Tiếng nói dân tộc" thể hiện một số dấu ấn lịch sử trên chặng đường 97 năm hình thành và phát triển của Báo chí cách mạng Việt Nam kể từ khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt nền móng đầu tiên.

Ngày 21/6/1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập Báo Thanh Niên, cơ quan ngôn luận của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Đây là tờ báo cách mạng Việt Nam đầu tiên do Người sáng lập, chỉ đạo và là biên tập chính.

Người chỉ thị thành lập Đài phát thanh Quốc gia (nay là Đài Tiếng nói Việt Nam) ngày 7/9/1945; Thành lập Hãng tin Quốc gia (nay là Thông tấn xã Việt Nam) ngày 15/9/1945; Báo Sự Thật (nay là báo Nhân Dân), ngày 11/3/1951.

Từ những ngày đầu cầm bút, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn tâm niệm: viết báo là để phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân. Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Người sử dụng trên 170 bút danh để viết trên 2.000 bài báo bằng nhiều thứ tiếng khác nhau, nhiều thể loại khác nhau. Những bài báo của Người vừa đậm tính dân tộc nhưng cũng giàu tính hiện đại; Vừa mang tính chiến đấu, lại có sức cảm hóa, thuyết phục mạnh mẽ.

Những lời dạy của Người là kho tàng vô giá về lý luận báo chí cách mạng Việt Nam, là “kim chỉ nam” cho các thế hệ nhà báo luôn giữ “tâm sáng, lòng trong, bút sắc”.

Hình ảnh hoạt cảnh được trình diễn tại trưng bày

Khắc ghi những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong mọi hoàn cảnh, những nhà báo - chiến sĩ luôn vững tay bút, sáng niềm tin, góp phần mạnh mẽ cất lên tiếng nói của khát vọng độc lập, tự do, hòa bình và dựng xây đất nước. Ngay cả khi bị bắt giam trong các nhà tù thực dân, đế quốc, các chiến sĩ yêu nước, cách mạng vẫn dùng ngòi bút làm vũ khí để bẻ gãy gông cùm. Những tờ báo đặc biệt được xuất bản sau song sắt đã tố cáo chế độ nhà tù hà khắc, thể hiện ý chí kiên trung, tinh thần lạc quan và niềm tin với cách mạng.

"Vì nước dấn thân, vì dân cất tiếng" được thể hiện qua 3 tiểu mục.

"Vì nước dấn thân": Kể câu chuyện về những nhà báo, chiến sỹ can trường trên chiến trường khốc liệt. Vì Tổ quốc, họ sẵn sàng vượt qua mọi gian khó để đưa đến những tác phẩm chân thực, phản ánh sự khốc liệt của cuộc chiến. Dưới những chiến hào là những tòa soạn báo đặc biệt với phương thức làm báo sáng tạo như báo hầm, báo liếp, báo in... luôn cập nhật những tin tức mới nhất, kịp thời cổ vũ, động viên tinh thần cho các chiến sỹ quyết tâm giành chiến thắng.

Câu chuyện về Tòa soạn tiền phương Báo Quân đội Nhân dân tại mặt trận Điện Biên Phủ, về báo “Cờ Giải phóng” giữa chiến khu, về Thông tấn xã Giải phóng anh hùng hay về chuyện "Làm báo giữa lòng Thủ đô"... mãi là những bản anh hùng ca viết về người chiến sỹ trên mặt trận thông tin. Bóng dáng của những nhà báo - chiến sĩ quả cảm luôn xuất hiện ở những nơi khốc liệt nhất với máy ảnh, cây bút trên tay và trách nhiệm cao cả trên vai - xứng danh là “binh chủng đặc biệt”.

"Hóa thân cho Tổ quốc": Trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, lớp lớp phóng viên đã lên đường ra trận, nhiều người trong đó đã vĩnh viễn nằm lại nơi chiến trường. Hiện nay, mới có 511 nhà báo, liệt sỹ được ghi nhận đầy đủ thông tin, còn rất nhiều các nhà báo đã ngã xuống với sứ mệnh cao cả trên vai nhưng chưa tìm được danh tính, “không ai nhớ mặt đặt tên”.

Nhiều phóng viên hy sinh khi lao vào nguy hiểm để có được những thước phim, bức ảnh chân thực. Có người hy sinh khi trên tay còn ôm hộp phim, mắt mở to nhìn thẳng lên bầu trời đầy bom đạn. Máu của các anh, các chị thấm trong mỗi tin tức được gửi về từ chiến trường khốc liệt, góp phần làm nên những chiến thắng vĩ đại của dân tộc. Trong phạm vi trưng bày giới thiệu 10 tấm gương nhà báo, liệt sỹ tới công chúng như Trần Mai Ninh, Trần Kim Xuyến, Bùi Đình Túy...

Hình ảnh được trưng bày

"Vì dân cất tiếng" là không gian trưng bày hiện vật sáng tạo. Những hiện vật gắn liền với sự nghiệp báo chí cách mạng Việt Nam được giới thiệu trong cụm tủ hiện vật khoét rỗng kết hợp ray kéo, tạo trải nghiệm mới mẻ, du khách có thể kéo các ray kéo ra để xem hiện vật bên trong.

Chỉ với những trang thiết bị thô sơ, mỗi tờ báo dù được xuất bản trong hoàn cảnh tù đày hay giữa chiến trường khốc liệt đều được đánh đổi bằng mồ hôi, có khi bằng cả tính mạng. Nhưng đó cũng là lẽ sống, trách nhiệm và niềm tự hào của những người cầm bút. Mỗi dòng tin đăng lên đều mong muốn góp phần cất cao tiếng nói vì độc lập, tự do, hòa bình, thống nhất đất nước. Đến với trưng bày "Đứng lên và Cất tiếng", du khách sẽ có cơ hội ngắm nhìn những hiện vật đó.

Tại lễ ra mắt trưng bày, khán giả cũng được gặp gỡ các nhân chứng lịch sử là các nhà báo chiến trường năm xưa, như: Nhà nhiếp ảnh Chu Chí Thành; Nhà báo Trần Hồng; Nhà báo Trịnh Hải; Đại diện gia đình nhà báo liệt sỹ Lương Nghĩa Dũng, nhà báo chiến trường Chu Quang Tuấn...

Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm nơi Bác Hồ từng sống, làm việc ở Boston

Ra mắt công trình "Nợ nước non" mừng sinh nhật Bác

Viện Phim Việt Nam sản xuất tác phẩm “Hồ Chí Minh - Hành trình kiến tạo văn hóa hòa bình”

Hương Thu